"Türkiye'deki ilaç üreticilerinin yüzde 93'ü yabancı"

TÜİK'in verilerine göre 2002 yılında Türkiye'nin ilaç dahil eczacılık ürünleri ithalatı 1 milyar 716 milyon dolarken, bu rakam 2009 yılında 4 milyar 80 milyon dolara yükseldi. 2010 yılının ilk altı ayında ise Türkiye'nin ilaç ithalatı 2 milyar 130 milyon dolar olarak gerçekleşti. Türkiye'nin ilaç ve eczacılık ihracatı ise geçen yıl sadece 429 milyon dolarda kaldı.

Türkiye Eczacılar Birliği (TEB) Başkanı Erdoğan Çolak, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, Türkiye'de 60'dan fazla ilaç üreticisi olduğunu ifade etti. Çolak, bu üreticilerin yalnızca 4-5 adedinin yerli sermayeye ait olduğunu belirtti. Çolak, şunları söyledi:

"Türkiye ilaç üreten 36 ülkeden birisi ancak son zamanlarda, özellikle 1980'lerde başlayan küreselleşme ile birlikte yerli ilaç piyasasını geliştiremedik. AR-GE yapamadık. Bir yapının büyümesinin en önemli ölçütü araştırma geliştirmeye ağırlık verilmesidir. Yeterince buraya eğilmemekten kaynaklı sıkıntı oldu. 1980'lere kadar ilaç üreticisi ilk 10 firma yerli üreticilere aitti. 1980-1990 arası ise bir iki tane uluslararası firma ilk ona girdi. Şimdi ise ilk 10'da yerli bir iki firma var."

Çolak, ilaçta dışa bağımlılığın yanı sıra, Türkiye'nin mamul ve ham maddede de dışa bağımlı olduğunu savundu. Çolak, "Üstelikte Türkiye büyüyen bir pazar. İlaç sektöründe yabancı egemenliğini kırmak için ulusal bir politika çerçevesinde düşünüp yol almak lazım. Türkiye'de, Sağlık Bakanlığı devreye girmeli. Sektörü yapılan yanlışlıklar bu hale getirdi. 1980'lerden sonra yatırım alanından çekildik. Türkiye'de, 26 yıldır eşdeğer ilaç üretiminde bir engel var. Bu nedenle Türk ilaç sektörünün devlerinden Eczacıbaşı dahi eşdeğer ilaç bölümünü yabancılara devretti" diye konuştu.

"AR-GE'de kaybımız milyarlarca dolar"

Çolak, bir maddenin onlarca molekülünün ilaca dönüştürülmesi için harcanması gereken paranın 500 milyon dolar civarında olduğunu ifade etti. Çolak, "AR-GE alanını bizimkiler çok iyi koruyamadı. Şuan Türkiye'de üretim yapan yabancı ilaç firmaları, ülkemizde AR-GE çalışması yapmıyor. Bunlar AR-GE çalışmalarını yurt dışında yapıyorlar. FAYZER, NOVARTİS gibi ilaç firmaları yılda 6.5 milyar dolarlık rakamı AR-GE çalışmalarına ayırıyor. Ama bu yatırımı ülkemizde yapmıyor. Türkiye de ilaç araştırmaları gelişmediği için bunlar yurt dışına çıkıyor. Hepsi yurt dışında yatırım yapıp, bizi bir pazar olarak kullanıyorlar" şeklinde konuştu.