Üniversiteler paralı oluyor

YÖK’ün Milli Eğitim Bakanlığı’na sunduğu Yükseköğretim Yasa Taslağı’nda, hükümetin ağustos ayında kaldırdığı harçlar “öğrenim ücreti” adı altında geri getiriliyor. Üniversitelerin finansmanı devlet ve öğrenci tarafından sağlanacak. Köklü üniversitelerde kurulacak üniversite konseyleri, Bakanlar Kurulu’nun belirleyeceği ücreti katlayarak artırabilecek. Taslakla, Yükseköğretim Denetleme Kurulu lağvedilirken yerine denetim işlerini yapacak daire başkanlığı kurulacak. YÖK’ün Yükseköğrenim Yasa Taslağı önerisinde yer alan çok tartışılacak düzenlemeler şöyle:

Harçlar yeniden: Ağustos 2012’de Bakanlar Kurulu kararı ile kaldırılan ve “harç” olarak adlandırılan öğrenci katkı payları ve ikinci öğretim öğrencilerinin ödediği ücretleri yine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek ve genel yeni bir kavramla “öğrenci ücretleri” olarak tanımlanacak. Üniversite konseyleri, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen öğrenci ücretlerini katlayarak artırma yetkisiyle donatılacak. YÖK, konseylerin artırma oranını ise MEB’e bıraktı.

Denetimsiz El Ezher: YÖK’ün Kasım 2012’de tartışmaya açtığı ilk metinde, Türkiye’de kurulacak yabancı üniversitelerin kendi eğitim programları ile hizmet verebilmesi için YÖK’ün belirlediği koşullara uyması gerektiği hükmü getirilmişti. Ancak MEB’e sunulan yeni öneride söz konusu hüküm yerine “Yabancı yükseköğretim kurumları kendi ülkelerinin mevzuatına tabidir” ifadeleri konuldu. Böylece, Mısır’daki şeriat üniversitesi El Ezher’in Türkiye’de şube açmasına izin verilmesi olarak eleştirilen yeni yükseköğretim kurumu türü, YÖK tarafından denetlenemeyerek kendi içinde tamamen bağımsız olacak.

Kamuda türban kapısı: Önerinin yasalaşması durumunda kamu çalışanlarının kamu kurumlarında türban takabilmesi serbest olacak. Kamu çalışanı olan öğretim üyeleri kılık-kıyafet tercihi hakkı ve hürriyetine sahip olacak.

Atatürk üniversiteden silinecek: Kasım 2012 önerisinin kamuoyu ile paylaşılması birlikte eleştirilen, yükseköğretimin amaçlarından öğrencilerin “Atatürk inkılapları ve ilkeleri doğrultusunda Atatürk milliyetçiliğine bağlı” olarak yetiştirmekten vazgeçilecek. Lisans 1. sınıfta “zorunlu YÖK dersi” adı altında okutulan “Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi ile Türk dili” dersleri müfredatta yer almayacak.