Yasa çok açık: Bilgi edinme!

Anayasa ile korunan “herkes bilgi edinme hakkına sahiptir” hükmü, Başkanlık sistemi ile birlikte rafa kaldırıldı. Başbakanlık bünyesinde hizmet veren, kurumlara yapılan bilgi edinme başvurularına yönelik itirazları değerlendiren Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu’nun akıbeti unutuldu.

Kurulun görev ve çalışmalarına ilişkin esas ve usullerin Cumhurbaşkanlığı yönetmeliği ile düzenleneceği açıklanmış ancak bu kurulun 24 Haziran seçimlerinden itibaren hiç toplanmadığı ortaya çıktı. Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı başkanlığında toplanan kurula yeni atama da yapılmadı. Kurulun OHAL KHK’lerini bilgi edinme hakkından muaf tutan ilke kararına yapılan itiraz dilekçesi ise adresi olmadığı gerekçesiyle kurula iletilemedi.

Cumhurbaşkanlığı unuttu

Başbakanlık’a bağlı olarak kurulan ve bir Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı’nın başkanlık ettiği Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu ise tek tek kurumlara yapılan bilgi edinle başvuruları ile ilgili yapılacak itirazları incelemek ve karar vermek görevi ile kurulmuştu. Yeni sisteme geçilebilmesi için çıkarılan uyum KHK’leri ile Bilgi Edinme Yasası üzerinde sadece, Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu’nun görev ve çalışmalarına ilişkin esas ve usullerin Başbakanlık tarafından hazırlanacak yönetmelikle düzenleneceği kuralında düzenleme yapıldı. Yönetmeliğin Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanmasının önü açıldı. Ancak bu yönetmelik hiç çıkmadı. Bilgi edinme hakkının kullanılmasına ilişkin bir üst kurul olarak görev yapan Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu’nun internet sitesinin erişimi kapatıldı.

Vatandaşlar parlamenter sistemde olduğu gibi Başbakanlık Merkez Bina’da görev yapan Kurul’a şikâyetlerini iletti. Ancak şikâyet dilekçeleri, ayda bir veya iki kez toplanması gereken ancak 24 Haziran seçimlerinden bu yana toplanmayan kurula hiç iletilemedi. Kurulun son ilke kararı OHAL KHK’leri bilgi edinme hakkı kapsamından çıkarmak olmuştu. OHAL KHK’larının muhataplarının kendileri ile ilgili düzenlemeler için bilgi edinme hakkı yolunu kullanması yasaklanmıştı. Yeni sisteme geçilmesi ile birlikte kamu görevinden ihraç edilen bir öğretmen Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu’na başvurdu. İtiraz dilekçesine adres olarak kurulun görev yaptığı Başbakanlık Merkez Binası’nı yazdı. Dilekçesinde OHAL uygulamasına son verildiğini anımsatan öğretmen, “Hak arama başvurularında kullanılmak üzere Milli Eğitim Bakanlığı nezdinde bulunan dosyaya ihtiyaç duyulmuştur” ifadelerini kullandı.

Aradığı hakka ulaşılamadı

Ancak dilekçesi yerine ulaşmadı. Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu’nun bir adresi olmadığı için adrese yapılması gereken teslimat da iptal edildi.