Yaşlı nüfusun büyük bölümünü kadınlar oluşturuyor

Uzmanlar, 2009'da Türkiye nüfusunun yüzde 7,01'inin 65 yaş üzerinde olduğunu, yaşlı nüfusun yüzde 56'sını kadınların oluşturduğunu belirterek, yaşlı kadın nüfusun önemli bir bölümünün gelir sahibi olmadığını ve eğitim seviyelerinin düşük olduğu için, bu konuda yeni politikalar geliştirilmesi çağrısında bulundu.

Nüfusbilim Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hilal Özcebe, yaptığı açıklamada, Türkiye'nin nüfus göstergelerinin, diğer ülkelerle karşılaştırıldığında en hızlı yaşlanan ülkeler arasında yer aldığına dikkati çekerek, ''Örneğin, 2005-2050 yılları arasında 80 yaş ve üzeri yaş grubunun artış hızı Türkiye için yüzde 736 olarak hesaplanırken, bu oran Fransa'da yüzde 140, Almanya'da yüzde 153'tür'' dedi.

Türkiye'de yaşlı nüfusun artmasının yanında aile yapısının da değiştiğini, endüstrileşme, kentleşme, iş gücü göçü, doğurganlıkta meydana gelen düşüş, boşanma oranlarının artması ve bireysellik gibi etmenlerin, Türkiye'de geleneksel geniş aile yapısının yaygınlığının azalmasına yol açtığını ifade eden Özcebe, bu gibi nedenlerle yaşlı nüfus oranının hızla artış gösterdiğini bildirdi.

Özcebe, Adrese Dayalı Nüfus Sayım Sistemi sonuçlarına göre, Türkiye nüfusunun yüzde 7,01'inin 65 yaş üzerinde olduğunu ve yaşlı nüfusun yüzde 56'sını kadınların oluşturduğunu belirterek, şunları kaydetti:
''65 yaş üzeri erkeklerin oranı yüzde 3,06, kadınların oranı ise yüzde 3,94'tür. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmasına göre (2003), yaşlı kadınların öğrenim düzeyleri erkeklere göre düşüktür. 65 ve üstündeki kadın nüfusun yüzde 83'ü hiçbir öğrenim kurumuna devam etmemiş ya da ilkokulu bitirmemiştir. Erkeklerde ise bu oran yüzde 53'tür. 65 ve üstündeki kadın nüfusun yüzde 53'ü okuma yazma bilmezken, erkeklerin yüzde 18,9'u okuma yazma bilmemektedir.
Beklendiği gibi yaş ilerledikçe dul olan yaşlıların oranında artış görülmektedir. Kadınlarda dul olma oranı erkeklere göre daha yüksektir. Ülkemizde, ileri yaşlardaki kadın nüfusun eşini kaybettikten sonra daha az evlenme eğiliminde olması, kadın nüfusun yaşam beklentisinin erkek nüfusunkinden yüksek olması, evliliklerde kadın ve erkek arasındaki yaş farkı gibi nedenler, yaşlı nüfus içinde eşi ölmüş kadın nüfus oranında artışa neden olmaktadır.'

"Geliri olmayan kadın nüfusu, erkeklerden 4 kat fazla"

Derneğin Yaşlılık Çalışma Grup Başkanı Şebnem Beşe Canpolat da Türkiye'de geliri olmayan kadın nüfusun oranının, geliri olmayan erkek nüfusun oranından yaklaşık ''dört kat fazla'' olduğunu söyledi.

Geliri olan yaşlı erkek nüfusun çoğunluğunun, gelir kaynaklarından biri olarak kendi emekli maaşını beyan ettiğini belirten Canpolat, kadın nüfusta bu oranın yaklaşık yüzde 8 olduğunu bildirdi. Canpolat, ''Bu oran, kadın nüfusta iş gücüne katılım oranının Türkiye'de oldukça düşük olmasının açık bir göstergesidir. Bununla birlikte yaşlı kadınlar gelir kaynağı olarak en yüksek oranda çoğunlukla eşinden kalan 'dolaylı emekli maaş'ını ve 'yaşlılık aylığını' göstermişlerdir'' diye konuştu.

Yapılan araştırmalara göre, Türkiye'de yaşlı kadınların sosyal ilişkilerinin de oldukça az olduğunu ifade eden Canpolat, Türkiye'de yaşlı nüfusun sayısında meydana gelecek önemli artış nedeniyle özellikle kadınların daha dezavantajlı bir duruma gelebileceğini söyledi. Canpolat, yaşlı kadınların öğrenim durumlarının erkeklere göre daha düşük olması ve daha az gelir kaynağına sahip olmaları nedeniyle yaşam koşullarının kötüleştiğini ve sosyal ilişkilerinin zayıfladığını kaydetti.

Tüm bu nedenlerle, nüfusun yaşlanması ve yaşlı kadın nüfus ile ilgili ortaya çıkacak sorunlara yönelik sosyal politikaların tartışılması gerektiğini ifade eden Canpolat, ''İvedilikle refah düzeyini yükseltmeyi hedefleyen yeni politikalar üretilmeli'' dedi.