Yedinci sanatın kadın hali

Dünyada ve Türkiye’de “kadınların sineması”nın kutlama zamanı. Bu yıl feminist sinema 100. yılını, Türkiye’ye “kadın filmleri” kavramını tanıtan “Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali” 15., “Uluslararası Gezici Filmmor Kadın Filmleri Festivali” ise 10. yaşını kutluyor! Her iki festival de Türkiye’deki kadın hareketinden yola çıkarak kurulmuş oluşumların birer uzantısı. Uçan Süpürge, Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği’nin, Filmmor ise Filmmor Kadın Kooperatifi’nin “vitrin”i diyebiliriz. Her iki oluşum da sanatı ve sinemayı bir araç olarak kullanarak, kadın hareketine destek vermeyi, sinemada kadın emeğini, “kadın”ı görünür kılmayı hedefliyor.

Filmmor Festival Koordinatörü Melek Özman, “Kendi izlemek istediğimiz filmleri çok zor buluyorduk, festival yapma fikri böyle ortaya çıktı” diyor. Uçan Süpürge Haber Merkezi Genel Yayın Yönetmeni Selen Doğan ise kadınlar arasındaki iletişim, işbirliği ve diyalog çabasının sonucunda festivalin tohumlarının atıldığını belirtiyor.

Uçan Süpürge Türkiye’nin ilk kadın filmleri festivali. Taşıdığı diğer ‘ilk’ unvanı ise Uluslararası Film Eleştirmenleri Birliği’nin (FIPRESCI) jüri göndererek bir filme ödül verdiği dünyadaki ilk ve tek kadın filmleri festivali olması. Filmmor Festivali kapsamında verilen “Altın Bamya” ödülleri ise, veriliş nedeninden çok adıyla medyada sık sık yer alıyor. Türkiye sinemasındaki cinsiyetçi bakışa eleştiri getirme isteğiyle ortaya çıkan bu ödülle ilgili polemikleri Melek Özman şöyle yorumluyor:

“İsminden, verilen ödüllerin fallikliğine kadar kafayı takacak o kadar festival varken neden Altın Bamya’ya bu kadar takılıyorlar bilmiyorum. Biz kadınlarla dalga geçmeye, kadınlar ve bedenleri üzerine espiri yapmayı ayıp saymayan bir toplumuz. Erkeklerle ilgili espiri yaptığınızda ise skandal olur. Oluyorsa, biraz da böyle olsun.”

Gezici bir festival olan Filmmor, kadın örgütlerinin davetleri üzerine farklı şehirlerde film gösterimleri yapıyor. Uçan Süpürge gezici bir festival değil, ama onlar da festivali doğduğu şehir olan Ankara’da yapmaya devam ederek bu şehre ve seyircisine olan vefa borcunu ödüyor.

Her iki festival de bu yıl alışagelmiş bölümler, söyleşilerin yanı sıra kutlamaya yönelik programlar oluşturuyor. 9 - 19 Mart’ta İstanbul’da gerçekleşecek olan Filmmor, 10. yılıyla birlikte, Feminist sinemanın da 100. yılını kutluyor. Bu kapsamda çok özel bir seçki hazırlanmış. 10 - 17 Mayıs tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirilecek Uçan Süpürge’nin programı henüz hazırlık aşamasında. Buna karşın Bilge Olgaç’ın anısına 2003 yılından beri düzenlenen Başarı Ödülleri’nin bu yılki sahipleri açıklandı: Füsun Demirel ve Serra Yılmaz. (www.ucansupurge.org, www.filmmor.org)