Yurtdışına çıkış harcında görüş ayrılığı

Yurtdışına çıkışta alınan 15 liralık harcın tahsil yöntemi Maliye Bakanlığı ile Ulaştırma Bakanlığı arasında görüş ayrılığına yol açtı.

Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, ''15 liranın yurttaştan alınmamasını, doğrudan bilete yansıtılmasını Maliye Bakanlığı'na ilettik'' dedi. Bu konuda bir mevzuat değişikliğine ihtiyaç duyulduğunu belirten Yıldırım, konuya ilişkin çalışmaların sürdüğünü kaydetti.

Maliye Bakanlığı ise, yurtdışı çıkış harcının bilet fiyatına dahil edilmesinin teknik olarak mümkün olmadığını belirtiyor.

Maliye Bakanlığı yetkilileri, 2007 yılında yurtdışına çıkış harcının 15 liraya düşürülmesine yönelik çalışmalar sırasında, harcın bilete dahil edilmesinin düşünüldüğünü ve konunun bütün boyutlarıyla araştırıldığını belirttiler.

Türk Hava Yolları Genel Müdürlüğü ile de konunun ele alındığını kaydeden Maliye yetkilileri, şunları söylediler:
''Bu çalışmada, yurtdışına çıkış harcının bilet fiyatlarına yansıtılamayacağı anlaşıldı. Öncelikle bilete harç ilave edilmesinin uluslararası havacılık standartlarına aykırı olduğu belirlendi. Uluslararası Havacılık Teşkilatının koyduğu standartlarda, biletlerde hangi unsurların yer alabileceği tek tek sayılmış. Her ülke kendine göre biletlere ekleme yapamıyor.

Buradaki ikinci engel de hava yolu şirketlerinin durumu. Çalışmalar sırasında THY ile belli bir noktaya varıldı ama yabancı hava yolu şirketleri buna sıcak bakmadıklarını baştan belirttiler. Aynı şekilde yurtdışında, yabancı acentelerden alınan biletten nasıl çıkış harcı alınacak? Örneğin İstanbul-Berlin uçuşu için, A şahsının anne ya da babası, Berlin'deki yabancı bir acentadan bilet alıyor. Onun harcı nasıl tahsil edilecek? Bu teknik olarak mümkün değil.

Çalışmalarda ortaya çıkan bu engeller üzerine, çıkış harcının biletten ayrı olarak tahsil edilmesi yönünde karar alındı.''

Maliyecilerin önerisi

Maliye Bakanlığı yetkilileri, 2007'deki düzenleme sırasında, kendilerinin yurtdışı çıkış harcının tamamen kaldırılabileceği yönünde görüş bildirdiklerini de ifade etti.
Ancak çıkış harcının TOKİ'ye aktarılması nedeniyle Başbakanlıkta bu öneriye sıcak bakılmadığı ve çıkış harcının düşürülerek, devamı yönünde karar alındığı vurgulandı.
Halen uygulamada olan yurtdışına çıkış harcı, 1985 yılında Toplu Konut Fonu'na kaynak yaratmak amacıyla uygulamaya konuldu. O tarihte, KKTC dışındaki yurtdışına çıkışlarda 100 dolar alınmaya başlandı. Yurtdışına çıkış harcı 1996'da kaldırıldı.

2001 krizi sırasında yurtdışına çıkış harcı yeniden devreye sokuldu. 1 Ağustos 2001 tarihinde yürürlüğe giren yeni düzenleme ile muafiyet kapsamı dışındakilerin 50 dolar tutarında yurtdışına çıkış harcı ödemesi öngörüldü. Ancak uygulamadan istenen netice alınamadı ve yurtdışına çıkanların sadece yüzde 15'inin harç ödediği tespit edildi.

Bu çerçevede 2007 yılında yeni bir kanuni düzenlemeye gidildi ve yurtdışına çıkış harcı 15 liraya düşürüldü. Söz konusu düzenlemeye paralel 1 Nisan 2007 tarihinden bu yana kanunda muaf tutulanların dışında kalanlar, yurtdışına çıkışlarda 15 lira harç ödüyor.

Yurtdışı çıkış harcı gelirleri

Bu arada Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü verileri, yılın ilk çeyreğinde, yurtdışına çıkış harcı gelirlerinde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,6'lık azalma olduğunu ortaya koydu.

2008 yılının ilk 3 ayında 11 milyon 334 bin lira olan çıkış harcı geliri, bu yıl 9 milyon 677 bin liraya düştü.

2008 yılında yurtdışı çıkış harcından 50 milyon 101 lira gelir elde edilirken, bu rakam çıkış harçlarının 70 liradan 15 liraya indirildiği 2007 yılında da 58 bin 871 lira oldu.