'İstanbul onun için güvenli bir limandı' James Baldwin 100 Yaşında...

Amerikan edebiyatının en coşkulu ve en cesur kalemlerinden James Baldwin’in Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan kitapları, yazarın 100. yaşında Modern Klasikler dizisine özel yeni tasarımıyla okurlarla buluşuyor.

Yazarın deneme türündeki kitabı Bundan Sonrası Ateş, ABD’de köleliği kaldıran Özgürlük Bildirgesi’nin yüzüncü yıldönümü olan 1963 yılında yayımlandığında siyah özgürlük hareketi için yeni bir yol gösterici, bir “kalk borusu” oldu.

Sokağın Dili Olsa 1970’lerin başında Harlem’de yaşanan bir aşk öyküsünü anlatıyor. Baldwin’in geç dönem yapıtları arasında yer alan roman siyahların ABD adalet sistemine karşı mücadelesini betimleme biçimiyle de güncelliğini koruyor.

James Baldwin, anlatıcısının samimi ve tutkulu sesiyle biçimlendirdiği Ne Zaman Gitti Tren adlı romanında katmanlı kimlikleri ve hayata topyekûn direnişi odağına alıyor.

Baldwin’in on yıl yaşadığı ve yaratıcılığını bulduğu Paris’te yazdığı Giovanni’nin Odası, o günler için işlenmesi bir hayli cesaret isteyen bir konuyu, “eşcinsel aşk”ı ele alıyor.

Bir Başka Ülke, 1950’li yılların New York ve Parisi’nde geçmesine karşın, çok katmanlılığı ve irdelediği konuların (cinsellik, Amerika’da beyaz-siyah gerilimi, kimlik, sanat) yakıcılığı sayesinde hâlâ sahici ve çağdaş.

JAMES BALDWİN KİMDİR?

1924’te Harlem’de (New York, ABD) doğdu. Temizlikçi bir annenin oğluydu. Babasını hiç tanımadı. Üç yaşındayken annesinin evlendiği fabrika işçisinin soyadını aldı. Liseden mezun olduktan sonra ufak işlerde çalışırken bir taraftan da yazmaya başladı. The New Leader, The Nation, Commentary ve Partisan Review gibi dergilerde kitap tanıtım yazıları ve denemeleri yayımlandı.Cinsellik ve kimlik sorunu gibi konuları işleyen romanları, insan haklarını savunan ve ırkçılığa karşı yazılarıyla tanınır.Oyun ve çocuk kitapları da yazan Baldwin, Rosenwald, Guggenheim, Partisan Review ve Ford Vakfı gibi birçok edebiyat ödülü kazandı. 1987’de Fransa’da mide kanserinden öldü.

JAMES BALDWİN İSTANBUL'DA

James Baldwin, Gülriz Sururi ve Engin Cezzar’ın davetiyle Türkiye’ye geliyor. James Baldwin, 1961-1971 arası İstanbul'da yaşadı, kitap ve oyunlarından oluşan 6 eserini Türkiye'de yazdı. Bunlardan biri olan "Bir Başka Ülke" (Another Country) romanını Cezzar'ın anılarına göre Engin Cezzar - Gülriz Sururi çiftinin evinde tamamladı. "James Baldwin: Türkiye'de 10 Yıl" kitabının yazarı Magdalena Zaborowska, ünlü yazarın İstanbul'da bulduğu huzurlu yazım ortamı ile yeniden üretmeye başlayabildiğini söylüyor. Baldwin’in İstanbul’daki en yakın dostlarından biri de Yaşar Kemal oluyor. James Baldwin’in  Engin Cezzar ile yazışmaları Dost Mektupları adıyla kitaplaştırıldı.

Şair Arkadaş Zekâi Özger'in isminin esin kaynağı James Baldwin’in olduğu iddia ediliyor. Bu iddia Eşber Yağmurdereli'ya ait. James Baldwin’in bir romanında iki eşcinselin birbirine ‘Arkadaş’ diye hitap ettiği Özger'in ise bu romandan esinlenerek Arkadaş mahlasını kullandığı düşünülüyor.

ROMANLARI

1953. Go Tell It on the Mountain

1956. Giovanni's Room

1962. Another Country

1968. Tell Me How Long the Train's Been Gone

1974. If Beale Street Could Talk (adapted into an Academy Award-winning film of the same name)

1979. Just Above My Head

1987. Harlem Quartet

1998. Go Tell It on the Mountain, Giovanni's Room, Another Country, Going to Meet the Man, edited by Toni Morrison.

2015. Tell Me How Long the Train's Been Gone, If Beale Street Could Talk, Just Above My Head, edited by Darryl Pinckne