Şu âlemde herhalde en çok da zırt pırt ağlayan, sözde ‘insani’ duyarlılıklar saçarken kararlılık pozlarına yatan liderlerden sakınmalı. Zira soğuk görünümlülere atfedilenin aksine en büyük manipülatörler ve zalimler onlardan çıkıyor. Ekseriyetle ‘zayıf muhakemeli’ addedilen kitleler üzerinden kendi toplumları ve başkaları için felaketler yayıyorlar.

***

ABD Başkanı Donald Trump da bunlardan birisi. Suriye’nin kuzeyindeki ‘El Kaide Cihadistan’ı İdlib’in Han Şeyhun kasabasında 4 Nisan’da askeri, teknik ve siyasi açıdan şaibeli kimyasal silah kullanımı vakasının ardından, ABD ordusuna Suriye’yi vurduran Trump’tı. Suriye ordusunun kazanımları eşliğinde ‘Esad’ı devirmekten vazgeçtiğini’ söylemişken; sivil kurbanların fotoğraflarını görüp faili belirlemiş, kızı İvanka onu ‘gözyaşları eşliğinde’ ikna edince Trump’a kararlılık sergilemek kalmıştı.
ABD askeri hamlesi, kimyasal saldırıyı yaptığı iddia edilen uçağın kalktığı Şayrat Üssü’nün vurulmasıyla sonuçlandı. Rusya ile Suriye’nin yalanlamaları eşliğinde ortaya saçılan bir sürü tutarsızlık (4 ve 12 Nisan tarihli yazılarım) havada kaldı. BM Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü OPCW, Rusya ve Suriye’nin çağrılarına karşın Han Şeyhun’u ziyaret etmedi, bilimsel rapor yerine kaynağı meçhul örnekler üzerinden ‘sarin ve benzeri maddelere rastlandığını’ duyurmakla yetindi. ABD’nin yeni askeri hamleleri için zemin tesis edildi.

***

Üç ay sonra My Lai ve Ebu Ghraib skandalları ile 2013’te Guta kimyasal komplosunu büyük ölçüde ifşa etmiş Pulitzer ödüllü efsane gazeteci Seymour Hersh’ün Welt am Sonntag’daki makalesiyle daha bir aydınlandık. Baştan söyleyelim: Hersh’in ABD’li üst düzey askeri ve istihbarat kaynaklarının Suriye ordusunun kimyasal silah kullandığına dair kanıtları olmadığını kayda geçirdiği makalesinin ana teması, Han Şeyhun’u tartışmak değil. Trump’ı harekete geçiren mantığı sergilemek. Özetlersek;
- ABD, Suriye’nin Han Şeyhun’da üst düzey cihatçı toplantısını hedef alacağını biliyordu. Ruslar toplantıda CIA muhbiri bulunması karşı uyarmıştı.
- ABD’nin yakaladığı Suriyeli yetkilinin konuşma kaydında kimyasal silah anılmazken, kastedilenin Rusya’nın sağladığı 500 kiloluk güdümlü konvansiyonel bomba olduğu biliniyordu.
- ABD Şayrat’ta kimyasal silah yüklenmesi izine rastlamamıştı.
- ABD, sarin iddiasına karşı vurulan depoda süni gübre, propan gazı, ölüleri gömmeden kullanılan arındırıcılar kadar roket, silah ve mühimmat olduğunu; ikinci patlama ile toksik gazlar saçıldığını biliyordu.
- Hersh’ün kaynağı ‘siyasi intihara’ denk gelen girişim için “Beşşar bunu yapar mıydı? Savaşı kazanmanın eşiğindeyken? Dalga mı geçiyorsunuz?” diyordu.
- Ekibi Trump’ı dört seçenekten en makulüne ikna etmiş, ABD’nin 59 Tomahawk’ından yarısı Şayrat’ı ıskalamış, kalanı Ruslar haberdar edildiğinden pek az hasar vermiş, üs 24 saat geçmeden operasyonel kılınmıştı. Trump ‘şov yapmıştı’.
Hersh’ün makalesi, ‘duygusal’ Trump’ın pervasızlığını gösteriyor. Salt savaş riski artmasın diye uğraşmış ekibinin ise kayıtsızlığını.

***

Makaleyi yayımlamaya 2013’teki Guta komplosuna yer vermiş London Review of Books da cesaret edemedi. Welt am Sontag ise Hersh’ün kaynaklarını öğrenip iddianın odağındaki isimle de bağımsız olarak konuştuğunu belirtti. Ama Trump’ın azli için duacı ana akım ABD medyası, onu nasıl 6 Nisan’da ‘kahraman’ ilan etmişse, Hersh’ü de itibarsızlaştırmaya soyundu. ABD istihbarat raporunda sarin kullanımı yokken, nisandaki Beyaz Saray brifinginde ‘gizliliği kaldırılmış bilgilerin özet’ini ‘rapor’ diye sunan da onlardı. Soros gibi liberal müdahalecilik aygıtlarının fonladığı Bellingcat’in argümanlarını yayan da...

***

Ne tesadüf ki 4 Nisan’da aralanan kapı, bugün ABD Suriye’nin kuzeyindeki vekilleri hariç sahada kaybetmeye yüz tutmuşken açılıyor. Dün Beyaz Saray ‘Suriye’nin bir başka kimyasal saldırıya hazırlandığı, bu gerçekleşirse Şam’ın büyük bedel ödeyeceği’ tehdidini savurdu. Mesaj aynı zamanda sahanın büyük ölçüde kazananları Rusya ve İran’a... Velhasıl kaybetmekte olanların ‘duygusallığı’ en beteri.