‘Hesap vermek’ hedefse buyrun...

2018 yılı Bütçe Kanunu Tasarısı Meclis’e sunuldu. Sırasını bekliyor. Vergi zamları getiren torba kanun Plan Bütçe Komisyonu’nda tamamlanınca, görüşme sırası bütçeye gelecek.
Haber vereyim: Bakanlar Kurulu imzalarını taşıyan tasarının daha ilk sayfasında, 15 maddelik bir liste var. Bu listede, bütçenin hangi hedeflere göre hazırlandığı, maddeler halinde yer alıyor.
Ta en altta, 15. sırada da olsa “hesap verebilirliği ve mali saydamlığı güçlendirmek” bütçenin hedefleri arasına konulmuş. Dolayısıyla, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Yıldırım ve diğer bütün bakanların imza attığı bu bütçe tasarısına dair “hesap verebilirlik ve mali saydamlık” beklentisi haktır. Hak da çoklukla aranmayı gerektirir.
Malum, kamu ihaleleri “hesap verebilirlik ve mali saydamlık” ihtiyacının en çok hissedildiği alan. Bizden toplanan, yetmeyince arttırılan vergilerin nereye nasıl harcandığını görmenin aynalarından biri olduğu için.
Hal böyle olunca, uygar bir ülkede kamu ihalelerinin her aşamasının açık yapılması, kamu yararı gözeterek alınacak fiyat tekliflerinin toplumla paylaşılması beklenir.
(AB’ye “al bizi al bizi” denildiği geldi birden aklıma.)
Misal, geçen pazar proje ayrıntılarını verdiğimiz Okluk’taki toplam 13 bin 166 metrekare kapalı inşaat alanına sahip “T.C. Cumhurbaşkanlığı Yazlık Konutu Yerleşkesi”.
Üçünde, 250’şer metrekarelik hobi, eğlence, SPA alanlarının bulunduğu dört ana blok, bir dinlenme evi, personel lojmanları, iki nizamiye yapısı, gül bahçesi, Savarona yatının demirleyebileceği ölçekte iskelenin bulunduğu yerleşkenin inşaat maliyetini sormuştuk o yazıda. Tabii yanıt gelmedi.
 
Okluk inşaatı ihalesiz mi?
Yeni bütçeye konulmuş “Hesap verebilirlik ve mali saydamlık” ilkesi, soruyu tekrarlama ihtiyacı doğurdu. Ama bu sorudan da öncelikli bir tereddütlü durum olduğunu duyduk.
Rönesans Holding bünyesindeki REC İnşaat’ın yapımını, Vizzion Architecs’in mimari tasarımını, NNC Mimarlık’ın mimari uygulamasını üstlendiği projeyle ilgili temel ihale yapılmamış. Yani inşaat, ihalesiz başlamış.
Eğer bu bilgi doğruysa farklı sorular gündeme gelir:
Okluk Yerleşkesi projesi kamusal nitelikli bir yatırım mı, değil mi?
Proje için bir ihale süreci işletilecek mi? Bu süreci önce Başbakanlık Merkez Binası olarak tasarlanıp sonra Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na dönüştürülen yapıda olduğu gibi TOKİ mi yönetecek?
Yapay plaj, kıyı dolgusu,yat yanaşma yeri duyurusunu aylar önce Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı projenin asıl inşaatıyla da ilgili açıklamalar yapılacak mı?
Ve tabii temel mesele: Bu yapının bütçeye maliyeti nedir?
Bu soruların yanıtlarının, 2018 bütçe tasarısının hedefleri arasında yer alan mali saydamlık ve hesap verilebilirlik kapsamında verilmesi beklenir.
Aksi halde, vergi zamları getiren “torba”ları sadece güvenlik harcamalarındaki artışla açıklamak inandırıcı olmayacaktır.
Böyle bir derdin yönetici kadrolarda olmadığı söylenebilirse de, bizde var.
“Hesap verme ve mali saydamlık” ilkesini, Meclis’ten yetki istediğiniz bütçenin birinci sayfasına koymanın anlamı tam da budur çünkü.