\n

Evde, işte, vapurda, metroda, hastanede, camide, hatta kalkmak üzere olan uçakta(!) yapılan carcar konuşmalardan tahmin etmeliydim, ama göstergelerle yüzleşinceye dek, bu kadarını beklemiyordum. Cep telefonuyla kişi başına konuştuğumuz zaman ayda 300 dakika!.. Yani aralıksız 5 saat…Peki el âlemde ayda kişi başına ne kadar? En yakınımızda İspanya var; 247 dakika. Kuzeyli İsveçlilerin de maşallahı var: 235 dakika. Kararında konuşanlar, İngiltere (137 dk.) ve en az Hollanda (122 dk)... Cümle Avrupa’yı sollamışız! Tam bize göre bir görgüsüzlük...\n

Özellikle gençlerin başparmaklarını nasırlaştıran SMS, yani mesajların, cep üstünden iletişimde önemli bir yer tuttuğunu sanırdım. Öyle değilmiş. Ayda ortalama 15 milyon SMS atmasına atıyormuşuz, ama cep telefoncusu firmalara bayıldığımız paralar içinde mesajların payı, tüm özendirmelere rağmen fatura toplamında yüzde 12’yi bulmuyormuş henüz. \n

***\n

Topluma musallat olan bu kışkırtılmış iletişim virüsü, birkaç küresel firmaya dünyanın parasını kazandırdı ve kazandırmaya devam ediyor. Sadece onlara değil, cep telefonu satıcılarına da elbette. AKP rejimi de bundan maliyesini dolduruyor. Deprem bahanesiyle getirilen özel iletişim vergisi bir türlü kaldırılmadı. Niye kaldırılsın? Öyle temiz gelirler akıyor ki bu cep görgüsüzlüğünden. 2004’te 35 milyonu bulmayan cep telefonu aboneliği 2012 sonunda 68 milyona ulaşmış durumda. Bu, 75 milyon nüfuslu Türkiye’de, 0-6 yaş grubunu dışarıda tutarsak, herkese 1 cep telefonu aboneliği demek.\n

Cep “in”, sabit telefon ise hızla “out ”; 14 milyona geriledi sabit telefon aboneliği. Konuşmaların artık sadece yüzde 10’u sabit telefonla yapılıyor. \n

***\n

İnternet aboneliğimiz de ilginç gelişiyor. 2004’te yarım milyon olan abone sayısı 2012 sonunda 20 milyona ulaştı. Sabit interneti görmeden cep telefonundan internetle tanıştı çoğu kullanıcı. 20 milyon internet aboneliğinden 11.5 milyonu cep üstünden. Buna da 3G teknolojisi imkân sağladı. 3G abone sayısı 40 milyonu geçti. Bu teknolojiye sahip cep telefonları, interneti de kullanıma dahil etti. Yine de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu (BTK), Türkiye’de nüfusa göre internette henüz yolun başında olduğumuzu, OECD ülkelerinde yüzde 26 olan penetrasyon oranının Türkiye’de yüzde 10.5’e ancak vardığını belirtiyor. Cepten internetteyse OECD yüzde 54’teyken Türkiye yüzde 15.5’te. Ama merak edilmesin, bu gidişle ara çabuk kapanır...\n

Son BTK raporu 2012’nin 9 ayının sonunda, Türk Telekom’la mobil işletmecileri Turkcell, Vodafone ve Avea’nın net gelirlerinin 18 milyar TL’ye ulaştığını ifade ediyor. Bu, yılın tamamında 23-24 milyar TL’lik bir gelir demek. Ama cebimizden sabit telefona, mobil telefona, internete çıkan para bu kadar mı? Değil elbette. Bu net gelir, firmaların kasalarına giren. Devlet, yüzde 15 özel iletişim vergisi, yüzde 18 KDV ve ufak tefek başka vergiler de alıyor. Yani her iletişim harcamasının en az üçte biri kadar da Maliye’nin kasasına gidiyor. Bu kadarla bitmiyor tabii; ithal cep telefonu cihazlarına yılda 5-6 milyar dolar ödediğimiz gibi internet için bilgisayar ve diğer donanımlara da yüklü ödemeler söz konusu. \n

***\n

İletişim elbette bir ihtiyaç ve teknolojideki gelişim her anlamda etkinliği, insani gelişmeyi artırır, ama kullanmayı bilene... Hollandalılar niye ayda 122 dakikayı konuşmak için yeterli buluyor da Türkler söyleyeceklerini 300 dakikaya sığdıramıyorlar? Burada bir hamlık, görgüsüzlük yok mu? İnternet, iletişim için de daha ucuz ve daha uygar bir araç. Çevreyi rahatsız etmeden iletişimin bir yolu. Cep telefonundan yapılması da şart değil. Kendimizi bu seçeneklerden en uygarını kullanma yolunda terbiye etsek, çevremize bu yönde telkinde bulunsak ve iletişim tekellerinin kasasını da daha az doldurarak oradan tasarruf edeceğimizi, mesela eğitime, sağlığa, kültüre harcasak, fena mı olur?\n

\n