Bu konuda isabetli tespit yapabilmek için önce savaşı başlatan Rusya’nın amaçlarının ne olduğuna bakmak gerekir. Rusya’nın amaçları:

(1) Ukrayna’nın NATO sevdasına (!) son vermek,

(2) Benzeri duruma gelebilecek sınır komşularına “caydırıcı” mesaj vermek,

(3) Meydanı ABD’ye bırakmamak,

(4) Bunlarla birlikte, Ukrayna’nın Karadeniz’e çıkan kapılarını bloke ederek Karadeniz’deki Sovyet gerçeğini, varlığını hatırlatmak, pekiştirmek.

Bu çerçevenin dışında Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ya da ilhak etmek istediğini iddia etmek gerçekçi olamaz.

Rusya, gelinen nokta itibarıyla amaçlarından (2) hariç diğerlerini gerçekleştirmiş gözüküyor. 

İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliklerinin gerçekleşmesi halinde Rusya kaybetmiş sayılmaz. İsveç ve Finlandiya’nın askeri harcamaları artacağından “net kayıp” bu ülkelere yazılacaktır.

Peki, Rusya’nın kaybı olmadı mı? Kayıpsız savaş olmaz. Tabii ki oldu. Askeri kayıplarının ne olduğu henüz tam olarak bilinmiyor, belki de hiç bilinmeyecek. 

Rusya’ya karşı AB ve ABD’nin uygulamak istediği yaptırımlar, düşünüldüğü ve söylenildiği kadar etkili ol(a)madı. Ham petrol ve doğal fiyatlarının yükselmesi Rusya adına “kazanç”tır. Ayrıca AB’nin patronu Almanya, Rusya’dan aldığı doğalgazın bedelini Rusya’nın talebi doğrultusunda ruble ile ödemeyi kabul etti. Bunun pratikteki anlamı, Rusya ile olan dış ticaret hacminin büyümesidir. 

Ayrıca, yükselen enerji maliyetlerinin tetiklediği enflasyon AB için ciddi olumsuzluktur.

Ukrayna krizinin ABD’ye getirisi olmadı. Yaptırımlar konusunda ABD beklediği işbirliği ve desteği bulamadı.

Türkiye’nin genel olarak ABD’nin yanında yer almaması “mecburiyetten doğan bir doğru” oldu... 

SITKI ERGÜNEY

EKONOMİST