Yazılarını büyük bir zevkle ve her defasında bilgilenerek okuduğum Özdemir İnce, son zamanlarda, Aydınlık gazetesindeki yazılarını hep aynı cümleyle sonlandırıyor:
- Yüzde 10 seçim barajı kaldırılmadan herhangi bir seçime girmek, halka ve demokrasiye ihanettir.
Yüzde yüz katılıyorum!.. Bu seçim sistemi, bu ancak faşist rejimlere özgü baraj ve hatta bu “Siyasi Partiler Yasası” ile seçimlere gitmek, yalnızca ihanet değil, aynı zamanda aymazlıktır, enayiliktir!..
- Ancak öncelikli sorun tabii ki yüzde 10 baraj denilen garabet...
Baraj, bize 12 Eylül cuntasının hediyesi!..
12 Eylül 1980 darbesi öncesinde Türkiye’de “barajsız d’Hondt” olarak bilinen seçim sistemi uygulanıyordu. Ve bu sistem, oldukça eşitlikçi, alınan oyların karşılığı, TBMM’ye neredeyse tam olarak yansıyan bir sistemdi... Ve bu seçim sistemi özgürlükçü 1961 Anayasası’nın armağanıydı!..
Darbeden sonra, partiler kapatıldı, anayasa lağvedildi ve cunta tarafından atanan Danışma Meclisi, yeni anayasayı hazırlarken bu sisteme yüzde 10 barajını ekleyiverdi!.. Zaten cunta başı Kenan Evren meydanlarda yaptığı her konuşmada, gönlünün ABD’deki gibi iki partili sistemden yana olduğunu anlatıyordu... Ne için?.. İstikrar için!..
1982 Anayasası ile birlikte yüzde 10 barajının 30 küsur yıllık serüveni de başlamış oldu... Bu öylesine adaletsiz bir sistemdi ki; bakın seçimler itibarıyla oylar nasıl heba oldu, birinci olan partiler nasıl bir altın madenine kondu:
- 1987 seçimlerinde yüzde 19.5, 1991’de yüzde 0.5, 1995’te yüzde 14, 1999’da yüzde 18.5 ve 2002’de tam yüzde 45 oy değerlendirme dışı kaldı...
Bitmedi! Pekii, söz konusu seçimlerde birinci sırada yer alan partiler, hangi oy oranıyla Meclis’te ne kadar sandalye kazandılar dersiniz? Buyrun:
-1987’de ANAP, yüzde 36.1 oyla milletvekilliklerinin yüzde 64.9’unu, 1991’de DYP yüzde 27 oyla yüzde 39.5’ini, 2002’de AKP, yüzde 34.4 ile sandalyelerin yüzde 66.4’ünü aldı!..
ANAP’ın 1987’de, üstüne oturduğu milletvekilliklerinin nedeni Demirel, Ecevit, Erbakan ve Türkeş’e getirilmiş olan siyaset yasağıydı!.. 2002’de ise CHP dışındaki tüm partiler yüzde 10 barajının altında kaldıkları için AKP neredeyse anayasayı değiştirecek çoğunluğa erişmişti. Halkın neredeyse yarısının oyu ise çöpe gitmişti...
- Adalete bakın!..
Diğer seçim sonuçları da çok farklı olmadı...
Merkez sağı içinde eriten AKP, yüzde 10 barajı sayesinde, 2007 ve 2011 seçimlerinde “oyum boşa gider” korkusu yaşayan sağ eğilimli seçmenin oyunu aldı. Sol seçmenin bir bölümü de aynı kaygılarla CHP’ye yöneldi... Bir bölüm seçmen de protestosunu oy kullanmayarak gösterdi. Ama bu da daha çok birinci gelen partiye yaradı!.. Bilgisayarlı seçim sistemi, seçim listelerinin YSK’den nüfus müdürlüklerine aktarılması, toplam seçmen sayısındaki milyonlara varan artış ve eksilişlere değinmiyorum bile!!!
Muhalefetteyken bu seçim sisteminden ölesiye yakınan partiler iktidara geldiklerinde, yüzde 10 barajını bırakın kaldırmayı iyice sahiplendiler!. Ehh, bu sistemin üzerine padişahlık da, korku imparatorluğu da kurulabilirdi... Öyle de oldu zaten!.. İşte bu nedenle Özdemir İnce sonuna dek haklıdır:
- Yüzde 10 kalkmadan seçime girmek, halka da, demokrasiye de ihanettir!..
‘Canın Sağolsun Türkiyem’
Geçen hafta Bakırköy Yunus Emre Kültür Merkezi’nde sevgili Can Ataklı’nın, tek kişilik politik gösterisi “Canın Sağolsun Türkiyem”i izledim... İki saatlik gösteriyi izleyiciyle birlikte neredeyse nefesimi tutarak izledim. Can, Türkiye’nin son 40 yıllık siyasi sürecini şahane örneklerle, tanık olduğu olaylarla öylesine güzel anlattı ki, hem acı acı güldük, hem de derin “ahh”lar çekerek kafamızı vuracak taşlar aradık!.. Son bir not: çeyrek asırdır konuşan, anlatan biri olarak, Can’ın 2 saatlik performansına şapka çıkardım...
- Ağzına, yüreğine sağlık kardeşim...
Not: Tüm çapulcuları pazar günü Kadıköy Rıhtımı’nda “1. Geleneksel Gazdan Adam Festivali”ne çağırıyorum. Çok sayıda sanatçı da katılıyor. TGB’ye teşekkürler.
