95 yıl sonra ayin (17.09.2010)

Ermeni Vaspurakan Kralı I. Gagik tarafından 915-921 yılları arasında Keşiş Manuel'e inşa ettirilen haç planlı Akdamar Kilisesi'nde, Van Valiliğinin teklifi, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'ın onayıyla yılda bir kez ayin yapılması kararlaştırıldı. Karar çerçevesinde 95 yıl aradan sonra ilk ayin 19 Eylül pazar günü gerçekleştirilecek.

Adada yaklaşık 2 aydan bu yana devam eden çalışmalar kapsamında, ayine katılacak misafirleri kıyıdan adaya taşıyacak tekneler bakım ve onarımdan geçirildi. Ayine katılacaklar ve basın mensupları, Gevaş İskelesi'nden hareket edecek teknelerle 20 dakika süren bir yolculuğun ardından Akdamar Adası'na ulaşacak.

Yaklaşık 5 bin kişinin katılımı öngörülen ayin için valilik tarafından görevlendirilen ve adada boya, bakım, temizlik gibi çalışmaları yürüten personel, misafirlerin dinleneceği yeni yerler de oluşturdu. Konuklar için Van'daki otel ve misafirhanelerin dolması üzerine 3 bin 500 kişi evini Ermeni konuklar için hazırladı.

İstanbul Ermeni Patrikhanesi tarafından kısa süre önce gönderilen ve yetkililerce adaya bırakılan 110 kilo ağırlığındaki, 2 metre yüksekliğindeki haçın ayin günü nereye konulacağı Ermeni din adamları tarafından belirlenecek.
 

Akdamar Kilisesi

Ermeniler tarafından Surp Haç Kilisesi olarak adlandırılan Akdamar Kilisesi, Kültür ve Turizm Bakanlığınca yaptırılan restorasyon çalışmasının ardından 29 Mart 2007'de törenle, ''anıt müze'' olarak açıldı.

Batı ve güney bölümlerindeki birer kapıdan girilen ve içerisinde zengin figürler yer alan kilisenin dış duvarlarında ise İncil ve Tevrat'tan alıntı yapılan çeşitli sahneler dikkat çekiyor. Bu sahnelerden, Yunus Peygamber'in denize atılması, Hz. Meryem ve kucağında Hz. İsa figürü, Hz. Adem ile Hz. Havva'nın cennetten kovulması, Hz. Davud ile Kral Goliat'un mücadelesi, Samson Filistinli ikilisi, ateşte üç İbrani genci ve Aslan ininde Daniel figürleri göze çarpıyor.

Dini ve dünyevi sahnelerden başka hayvan figürlerinin de yer aldığı kilisenin iç tarafı ise günümüzde büyük ölçüde bozulmuş fresklerle kaplı.

Tarihte bir süre saray kilisesi olarak kullanılan ve Vaspurakan Krallığı'nın yıkılması sonrası manastır kilisesine dönüştürüldüğü belirtilen yapının, kutsal haç adına yaptırılmış olması ve din adamlarının yetiştirilmesi açısından da önem taşıdığı biliniyor.
1915 yılına kadar din adamı yetiştirilip aynı zamanda ayin de yapıldığı bildirilen Akdamar Kilisesi'nin, kaynaklara göre Rus işgalinin ardından işlevini yitirdiği belirtiliyor.

Yöreye gelen yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeken ve özellikle Ermeni halkı açısından büyük önem taşıyan kiliseyi gezen Ermeniler, burayı ziyaret etmeyi dini vecibe olarak görüyor.

Kilisedeki ayin tarihi, eylül ayının ikinci pazarı olan 12 Eylül 2010 olarak belirlenmiş, ancak aynı tarihte halk oylaması yapılması nedeniyle 19 Eylül pazar gününe alınmıştı.