Bağırsaklarımız neden 'ikinci beynimiz'?

Getty Images

Our gut "doesn't need the brain to tell it what to do"

Hangi organınızda omuriliğinizden daha çok sinir hücresi vardır ve merkezi sinir sisteminizden bağımsız hareket eder?

Bağırsak ilk yanıtınız olmayabilir. Ancak bağırsaklarımızda milyonlarca sinir hücresi vardır ve bu yüzden "ikinci beynimiz" adı verilir.

Sindirim sistemimiz, yediklerimizi işlemenin çok ötesinde görevler yapar.

Sindirim sisteminde yaşayan mikroplar, sağlığımızı çok yakından etkiliyor.

Uzmanlar, bağırsak sağlığımızı geliştirmenin, bağışıklık sistemimize katkıda bulunup bulunamayacağını ve akıl hastalıklarıyla mücadelede yardımcı olup olamayacağını araştırıyor.

İşte bağırsaklarımızla ilgili bazı gerçekler:

1. Özerk bir sinir sistemi

Getty ImagesBağırsaklarımızda yiyecekleri sindirmemize yardımcı olan trilyonlarca bakteri bulunurur.

Bağırsak sağlığı konusunda doktodası bulunan diyetiysen Dr. Megan Rossi, "Vücüdümuzdaki bütün organlardan farklı olarak bağırsak kendi başına faaliyet gösterebilir. Kendi kararlarını verebilme özerkliği vardır ve ne yapacağını söylemesi için beyine ihtiyacı yoktur" diyor.

Bağımsız aklına Enterik Sinir Sistemi (ENS) denir merkezi sinir sisteminin ve sadece sindirim sistemini düzenleyen bir alt bölümüdür.

Sistem bir sinir hücreleri ağıdır ve miğdeyle sindirim sistemi üzerinde bulunur.

ENS normalde merkezi sinir sistemiyle, otomatik sinir sistemi ve otonom sinir sistemi üzerinden iletişim kurar.

2. Bağışıklık sistemi hücrelerimizin yüzde 70'i bağırsaklarımızda

Getty ImagesSinir hücreleriniz sadece beyninizde değil.

Dr. Megan Rossi'ye göre bağırsak sağlımız bu nedenle, hastalıklara karşı bağışıklığımızı geliştirmemizde hayati önemde.

Rossi ayrıca son araştırmalara göre sindirim sorunları yaşamanın, grip gibi sık görülen hastalıklara yakalanma riskini daha da artırdığını söylüyor.

3. Dışkımızın yüzde 50'si bakteri

Dışkımız sadece yediklerimizden kalanlar değil.

Aslında dışkıda bulunan bakterilerin bir çoğu vücudumuza yararlı.

Bu nedenle dışkı nakli, bağırsaklarında "kötü" bakterileri çok fazla artan insanlar için yaşamsal önemde bir tedavi.

Gaita nakli diye de bilinen tedavi, sağlıklı birinin dışkısındaki bakterilerin, bir başka kişiye nakli.

Konu buraya gelmişken, Dr. Rossi'ye günde kaç kere tuvalete gitmenin sağlıklı olduğunu sorduk.

Araştırmalar göre günde üç kereden haftada üç kereye kadar olan bir yelpazenin normal kabul edildiğini söyledi.

4. Farklı yiyecekler, bağırsaklarınızda mikropların sağlığını artırıyor

BBC

Bağırsaklarınızdaki bakteriler, farklı yiyecekleri seviyor ve çeşitlilik arz eden bir beslenme alışkanlığı sağlınızı ve moralinizi düzeltiyor.

Bağırsaklarımız trilyonlarca mikroba ev sahipliği yapıyor.

Önemliler çünkü, belirli gıdaları sindirmemize yardımcı oluyorlar.

Her bir farklı mikrop grubu farklı gıdalarla gelişiyor. Dolayısıyla farklı gıdalar tüketmek bağırsak sağlınızı geliştiriyor.

Dr Rossi "Mikroplarımızın içimizdeki evcil hayvanlarımız olduğunu söylemek istiyorum, beslemeli ve bakmalısınız" diyor.

Sürekli aynı şeyleri yerseniz, bağırsak mikroplarınızın kalitesi düşüyor.

5. Bağırsaklarınız psikolojik durumunuzla bağlantılı

Dr. Rossi bağırsak sorunlarınız varsa, stres düzeylerinize baktırmanın iyi bi fikir olabileceğini söylüyor.

Rossi "Kliniğimde hastalarıma hep günde 15 ila 20 dakika meditasyon öneriyorum. Dört hafta her gün yaptıklarında ve bir alışkanlık haline getirdiklerinde, sadece bununla bile hastalık belirtilerinde iyileşme görülüyor" diye konuşuyor.

Getty Images

İyi bakteri yönünden zengin gıdalar.

Bağırsaklarımız ve genel psikolojik sağlığımız arasındaki bağı açıklayan bir unsur da serotoninin tahminen yüzde 80-90'ının sindirim sistemimizde üretilmesi.

Serotonin, bağırsak hareketlerin dahil çeşitli vücut faaliyetlerini etkileyen bir kimyasal. Aynı zamanda psikiyatrik rahastızlıklarla da ilişkili.

Uzun süre stres altında kalmak, serotonin düzeylerini azaltıyor ve duygusal durumumuzu etkiliyor.

Getty Images

6. Bazı yiyeceklerin kötü olduğunu düşünüyorsanız, hissetmeye başlayabilirsiniz

Bazı insanların hassas mideleri vardır.

Ancak Dr. Rossi'ye göre belirli bir yiyecekten korkmaya başlarsanız, yediğinizde belirtiler göstermeye başlayabilir siniz.

Rossi, "Kliniğimde sürekli bir inancın, bağırsak sorunlarına yol açtığını görüyorum" diyor.

Birçok kişi alerjik olmasalar da gluten ya da laktozun kendilerine kötü geldiğine inanıyor ve bu gıdaları aldıktan sonra sorun yaşayabiliyorlar.

7. Sindirim sistemi sağlığınızı geliştirebilirsiniz

Dr. Rossi'nin tavsiyelerine göre sağlıklı bir bağırsak için şunlar yapılabilir:

• Farklı gıdalar tüketin ve mikroplarınızı çeşitlendirin.
• Belirleyeceğiniz bir yöntemle stresinizi kontrol edin
• Zaten bağırsak sorununuz varsa, alkol, kafein ve baharatlı yiyeceklerden uzak durun.
• Daha iyi uyumaya çalışın. Araştırmalara göre uyku düzeninizi değiştirerek bağırsak mikroplarının döngüsüne de zarar veriyorsunuz.