Bugünkü Cumhuriyet’in tam ortasına denk gelen bu iki sayfada Tırmık dışında kalan bütün alan tek bir habere ayrıldı: Cennet Belgeleri…
Cennet dedikse öteki dünyadaki değil, bu dünyadaki cennet. Yani vergi cennetleri. Bu cennetlerin kapılarını açan büyülü anahtara da “off-shore şirketler” deniyor.
Bugünle birlikte beş, belki de altı gün boyunca yeryüzünün belli başlı vergi cennetlerini ve o cennetlerde kimlerin hesaplarının bulunduğunu okuyacak, off-shore şirketlerin belki yasalara uygun ama ahlakla ilişkilerinin epey karanlık olduğunu gözleyeceksiniz.
Bu çok değerli ve çok zorlu gazetecilik çalışması Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyum’unca (ICIJ) kotarıldı. Bu çok kapsamlı çalışmada dünyadaki 96 medya kuruluşundan 382 gazetecinin alın teri, göz nuru, meslek hüneri ve inadı yatıyor.
Cennet Belgeleri Alman Süddeutsche Zeitung, Fransız Le Monde, İngiliz The Guardian, Amerikan New York Times, İngiliz BBC gibi dünyanın en saygın medya kuruluşlarının da aralarında bulunduğu 67 ülkeden 96 medya kuruluşunda aynı anda yayımlanıyor.
Bunlardan biri Cumhuriyet.
Geçen salı, İsviçre’den bizim duruşmayı izlemeye gelen yabancı bir meslektaşa kostaklanarak bu yazı dizimizden söz ettim; yeryüzünün en saygın gazeteleri arasında yer aldığımızı ima edip şişindim. Dudak büktü it oğlu it, sonra da konuştu:
- Seni anlamak zor Engin. Niye şaşırıyorsun anlamıyorum. Sen her sabah güneş doğudan doğunca şaşırıyor musun? Bu listede Türkiye’den Cumhuriyet olmayacaktı da kim olacaktı?
Vay be!..
Biz önemli ve değerli ve çok itibarlı bir gazeteyiz galiba…

***

Bencileyin çulsuz gazetecilerin, okur olarak pek çoğunuzun bir vergi cennetinde bir off-shore hesabı yoktur. Olması için para gerek. Bayağı ciddi miktarda bir para…
Böyle parası olanların, mesela Barbados Adası’nda ya da Dominik, Grenada, Cayman, Bahama, Malta adalarında bir off-shore hesabı açmasında herhangi bir yasal engel yok. Yasal engel yok da biri durup dururken vergi cenneti olarak bilinen ülkeciklerde niye bir off-shore hesabı açar sorusu da cevaplanmalıdır.
Hele hele ülkesinin yönetiminde, epey tepelerde bir iskemleye oturmuş bir siyasetçi niye bir ya da birkaç off-shore hesabı sahibidir sorusu daha da yakıcı ve zorunlu cevap ister.
Bu soruda ısrar etmek gerek.
Yazı dizisinde okuyacaksınız, bir işadamının ya da kadınının bir, hatta birkaç off-shore şirketi kurarak yasalara aykırı hiçbir suç işlemeden nasıl vergi kaçırabileceği açık açık anlatılıyor ve bencileyin cahiller bile anlıyor.
Ancak görevi vergi kaçırmaları önlemek olan iktidar sahibi siyasetçiler offshore şirketi kurmuşlarsa, onlar için “Tamam da yaptığının yasalara aykırı bir yanı yok ki…” diyebilir miyiz, denebilir mi, denmeli mi?

***

Peki, “Yasalara aykırı değil ama ahlaka aykırı” denebilir mi?
Biliyorum, çocuksu bir saflıkla “Aaaa, evet, yasadışı değil ama ahlakdışı” diyenler çıkacak.
Yanılacaklar…
“Kapitalizmin ahlakı”na aykırı hiçbir yanı yok.
Hatta dinen de günah filan değil. “Serbest Piyasa Tanrısı”na tapıyorsanız sizin deftere kârın yanı sıra sevap bile yazılır…
“O zaman bu sistemi, bu düzeni, bu rejimi sorgulamak gerek” diyeceğim, ardından da bunu açıklamaya başlayacağım ama bu beni savcıların gözünde suç sınırına götürecek…
İyisi mi ben yazıya nokta koyayım, siz de bu heyecanlı ve ibretlik yazı dizisinin ilk gününü okumaya başlayın…