Paris saldırısı radikal İslamcı zihniyetin tüm dünyaya savaş ilan etmesi anlamına geliyor. Uluslararası siyasetteki ilk net sonucunun, bu zihniyetin “her derde deva” biçimde cisimleşmiş hali IŞİD’e karşı açılan cephenin pekiştirilmesi olacağı aşikâr. “Şeytan ayrıntılarda gizli” elbette. Birileri vaktiyle gösterilen “beysbol sopasının” yanıtının, şefkatli bir “yanak okşamasıyla” verildiği fikriyle teselli buladursun; Antalya’daki G20 zirvesinin asıl fotoğrafı, Ukrayna yüzünden “papaz olmuş” ABD Başkanı Barack Obama ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kanepedeki hararetli muhabbeti…
***
G20 dediğimiz, dünyanın büyük güçlerinin oluşturduğu G8’in (Rusya’yı Ukrayna yüzünden dondurmuş olsalar da) 1999’da kalkınmakta olan ekonomileri kapsayacak şekilde genişlettikleri uluslararası forum. Bu yıl Antalya zirvesi kaçınılmaz olarak cuma gecesi Paris’te IŞİD’in saçtığı dehşetin gölgesinde geçti. Talihin azizliği, Rusya, Suriye’ye müdahalesi yüzünden Körfez şeyhleri tarafından “küresel cihadın hedefi” ilan edilmişken; cihatçı Selefi terör, ilkin Moskova yerine Paris’i vurdu. Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, yaratılmasında büyük payı bulunduğu Suriye iç savaşının bumerangı kendi başkentini vurduğundan, zirveye katılamadı.
Peki Paris, Ortadoğu’daki cihatçı Selefi virüsünün yatağı olan Körfez’le ballı silah anlaşmaları mevzu bahisken, Suriye’de silah zoruyla rejim değişikliğinden vazgeçer mi? Batı, Ortadoğu’da seküler güçlere karşı siyasal İslamcıları desteklemekteki ısrarının sonuçlarıyla yüzleşir mi? Pek tartışmalı. Lakin şu aşamada ellerinden ne gelir ki! Bu terörün artık sınır aşan yeni aşamasıyla halleşmek durumundalar.
***
Her şeyin kaynağı Suriye ve Irak’ta yaratılmış canavar… Bu çerçevede G20 toplantısı kadar cumartesi Viyana’da 17 ülke ile BM, AB ve Arap Birliği temsilcilerinin toplantısını es geçmemeli. Paris’teki terörün gölgelediği bu toplantı, Uluslararası Destek Grubu’nun, Suriye’de bu yıl başında düğmeye basılacak şekilde 6 ay içinde geçiş hükümeti, 18 ay içinde yeni anayasa hazırlanıp parlamento ve başkanlık seçimleri öngören Viyana Bildirisiyle sonuçlandı. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı anan yok, geçiş sürecinde ve sonrası için rolü kim bilir ne olur. Artık mevzu o değil zaten. Bildirinin mühim tarafı bu sürede Suriye’deki Selefi cihatçı grupların dizayn edilerek hizaya getirilmesi, BM’nin de ateşkes için uğraşması.
***
Şapkadan hangi tavşan nasıl çıkarılacak? IŞİD ve el Kaide’nin şubesi Nusra Cephesi elbette “yok edilecekler” listesinde. Ortadoğu uzmanı Abdülbari Atwan’a bakılırsa, bugüne kadar cihatçılarla omuz omuza savaşmış İhvancı Şam Cephesi, Türkiye ve Suud’un gayretleriyle liste dışında bırakıldı. Daha pilav çok su kaldırır. Misal Türkiye Cumhurbaşkanı’nın “PYD-PYG” diye andığı YPG-YPJ ne olur dersiniz? Listeye girmesini hayal bile etmeyin.
***
Tüm bunlar esasen G20’de hararetli münasebette bulunan Obama ile Putin’e bağlı. Perde arkası bize daha fazla işaret verecek elbette fakat ABD ile Rusya arasında alttan alta rekabete karşın artan bir eşgüdüm görürsek şaşırmayalım. Viyana’nın sonuçlarını ise saha belirleyecek. Baş etmeye çabaladıkları Selefi cihatçı grupları hizaya getirmek o kadar kolay olsaydı! Misal demokratik seçimlere saygı gösterecek, farklı dini grupları kabullenecek, herkesle müzakereye açık olacak, ateşkese uyacak, silahsızlanacak ve siyasi geçişe eyvallah diyecekler. Küresel cihada katiyen başvurmayacaklar. Bkz., Fetih Ordusu’nun daha yeni İran, Rusya, Aleviler, barış görüşmeleri, demokrasi ve sekülarizme savaş açması… Yahut AA’ya konuşan Şam Cephesi’nden Muhammed Bazarbaşi’nin, YPG/YPJ ile savaşta Türkiye’ye yardımdan söz etmesi...
***
Türkiye’nin bunlarla doğrudan bağlantılı G20 ajandasına gelince… Malum, Suriye’nin kuzeyinde hayalleri süsleyen “tampon bölge”. Ankara’da yaratılan hava ABD ve “sığınmacı mağduru” AB’nin desteğiyle TSK’nin bölgeye girip 45 km derinlikte bir bölge kurması. Bu mevzuyu da çarşamba yazısına bırakalım..
