‘Ben halkın kendisi, bir parçasıyım’

Bursa Nilüfer Belediyesi 2017 Yılın Yazarı Orhan Kemal etkinliklerini bir sempozyumla noktaladı. “Sokağın Aynası Orhan Kemal Sempozyumu” 8-9 Aralık’da Nâzım Hikmet Kültürevi’nde gerçekleştirildi.
“Kültürevi” nitelemesini önemsiyorum. Nâzım Hikmet Kültürevi birçok “kültür merkezi” gibi “çok amaçlı” diye yapılıp “tek amaçlı” hale gelmemiş. Yani nikâh salonuna dönüşmemiş. Sanatla ilgili etkinliklerin yapıldığı, Nilüferlilerin yoğun olarak kullandığı bir merkez.
Türkiye’nin ilk şiir kütüphanesini selamlayıp “Orhan Kemal’i Düşünmek” sergisine gidiyoruz. Emre Zeytinoğlu’nun küratörlüğünü yaptığı sergide Hakan Gürsoytrak, Kâmil Fırat, Yusuf Taktak, Derya Ülker’in de aralarında yer aldığı 15 sanatçının Orhan Kemal deyince akıllarına gelen imgelerle ürettikleri eserler yer alıyor.
“Bir Genç Münevver” ise Orhan Kemal’in yaşamını, edebi kişiliğini ve sanatını konu alıyor. Emre Zeytinoğlu küratörlüğünü yapmış. Fotoğraflar ve belgesel filmlerle oluşturulan sergi yoğun metin alıntıları ile dikkati çekiyor. Bana bu metin yoğunluğu çok fazla geldi. Doğrusu sergide çok daha az metne yer verip sergi kataloğunda bu metinleri değerlendirmek.
Yılın Yazarı etkinliklerini düzenleyen Nilüfer Belediyesi Kütüphanesi yıl boyunca yapılanları birçok yayınla kalıcılaştırmış. Orhan Kemal Ödülü öykü seçkisi, sempozyum bildirileri kitabı ve özellikle bir ilk olan Orhan Kemal Bibliyografyası bu yılın kalıcı eserleri olacak.
“Orhan Kemal Yaratıcılığın İzinde” adlı kitapta Orhan Kemal’in esinledikleri ile ne kadar çok ve farklı etkinlikler yapılabileceğini görüyoruz. Drama, yazı, okuma, resimleme ve karikatür atölyeleri, öykü ve kitap kapağı tasarım yarışmaları, söyleşiler, okumalar, sergiler düzenlenmiş. Orhan Kemal’in yıl boyunca Nilüfer ilçesinde her yerde ve alanda yaşanması, paylaşılması hedeflenmiş. Sırf kütüphaneler, okullar değil fabrikalar da, tarlalar da etkinliklerin alanı olmuş.
“Sokağın Aynası Orhan Kemal Sempozyumu” Erendiz Atasü’nün açılış konuşması ve Orhan Kemal’den üç öykünün seslendirildiği “Cebinde Birkaç Kuruş...” adlı müzikli dinleti ile başladı. Vedat Sakman ve arkadaşlarının müziği ile Tilbe Saran, Metin Belgin ve Hakan Gerçek öyküleri seslendirdi.
Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, “Orhan Kemal için yazmak, emeğe, insana ve hayata sahip çıkmak, direnmek demekti” diye sözlerine başladı. “Orhan Kemal’in işçilerin, köylülerin, yoksulların, ezilenlerin yazarı olduğu bilinciyle onu eserlerinin kahramanlarıyla buluşturduk” dedi.
Sempozyumun ilk oturumu Yaratıcılığın İzinde başlığı ile yapılan atölye çalışmalarının katılımcılarıyla gerçekleştirildi. Tamamı kadınlardan oluşan konuşmacılar atölyelerde neler yaptıklarını, sanatı, edebiyatı yaşamlarına nasıl kattıklarını, Orhan Kemal’le nasıl bir bağ kurduklarını içtenlikle anlattılar. Okuma atölyesi katılımcısı Atlas köyünden 63 yaşındaki Şeker Karslı’nın okuma azmi ile ilgili anlattıkları bile bu atölyelerin hedefine ulaştığının kanıtıydı. Mustafa Bozbey’in koyduğu hedefe ulaşılmıştı.
Handan İnci, İbrahim Yıldırım, Behçet Çelik, Gürsel Korat, Ayşe Sarısayın, Semih Gümüş ve Burçak Evren gibi değerli yazar ve araştırmacılar Orhan Kemal’in öykücülüğünü, romancılığını, sinema ve tiyatro uyarlamalarını ele aldı. Sempozyumun sorusu “Orhan Kemal nerelidir?”di. Cevap “Orhan Kemal Türkiye’nin tüm mahallelerinin yazarıdır” oldu. Kapanış konuşmasını Adnan Özyalçıner yaptı. Orhan Kemal Yılı tıklım tıklım dolu bir salonda Orhan Kemal’in şiirlerinden yapılan besteleri Nilüfer Çoksesli Korosu’nun seslendirmesi ile noktalandı. Başta Mustafa Bozbey, Atilla Birkiye ve Şafak Pala olmak üzere yılın yazarı etkinliği için tüm emek verenleri kutlarım.