“Biz bu işe prestij projesi (saygınlık-itibar) olarak bakıyoruz. İstanbul’a kültür ve sanat borcumu ödemek için önemli bir fırsat yakaladığımı düşünüyorum.”
Sözler Ali Ağaoğlu’nun... Denizi kucaklayan geniş-bant pencereleriyle günümüz “modern mimari” örneklerini aratmayacak çağdaşlıkta Boğaziçi’ni bezeyen “Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı”nı 25 yıl “işletme” hakkını alan emlak kralımızın.
Sözleri aktaran gayrimenkul uzmanı gazeteci Tebernüş Kireçci, 2007’de Vatan’daki haberine özetle şu bilgileri eklemişti: “Sadrazam Köprülü Fazıl Ahmet Paşa’nın amcasının oğlu Amcazade Hüseyin Paşa tarafından 1699’da Anadoluhisarı’nda yapılan yalı, 1877 Rus Harbi’nden kaçanların yerleştirilmesinden sonra harabe hale geldi. Pierre Loti 1910’larda bile ‘Amcazade Yalısı’nı kurtarın’ diyordu.”

St. Petersburg’dan eski

Dünyanın ayakta kalabilmiş en eski ahşap yapılarından; UNESCO’nun Dünya Mirası listesindeki 1701’de kurulmuş St. Petersburg kentinden bile önce yapılan; mimarlık tarihimizin gözdesi ünlü yalımızı Ağaoğlu’nun sahiplendiğini duyunca, itiraf edeyim ki sevinmiştim. Çünkü yok olmaktan kurtarmak, siyasi tarihimize de tanıklık eden, hatta “Karlofça Antlaşması”nın imzalandığı mirasımızı gelecek kuşaklara tanıtmak demekti...
“Vârisler”in bahçede yaptıkları kaçak barakalarda Boğaziçi’nin keyfini sürmekle yetindikleri kurtarılması uzun yıllar “devlet”ten beklenen yalı, demek ki İstanbul’a yeniden kazandırılacaktı...
Bakın Ağaoğlu neler söylüyordu: “Proje onayları ile birlikte inşaatı 3 yıl içinde yapabiliriz. 100 milyon TL bile harcayabiliriz; bütçenin ucu açık…”

‘Butik otel’in ekleri!

Aradan 5 yıl geçti; binanın resmedildiği brandalarla sarmalanan yalıda ne olup bittiğini kimse göremiyor, yanındaki “tabela” ise bir tür Ağaoğlu “reklam panosu” gibi yeni sahibini tanıtıyor. Peki, bu “sahip” ne düşünüyor, yalıyı nasıl yaşatmayı planlıyor?
2 yıl önceki yanıtı şöyleydi: “Muhteşem bir restorasyonla (yenilemeyle) yalıyı butik otel olarak hizmete açacağız. Burası benim sosyal sorumluluk projem olacak.” (Milliyet - 4 Ağustos 2011)
Ne var ki yıllar yılları kovalıyor; bir adı da “Köprülüler” olan yalımızda ne bir yenileme çalışması var ne de inşaat hazırlığı. Duyumlarımıza göre “koruma (!) projesi” Koruma Kurulu’na takılmış!..
Çünkü yalının kıyı boyunca uzanan bahçesinde “ek” turistik tesisler tasarlanmış. Arkadan geçen sahil yolunun gerisindeki ağaçlık yamaçlarda ise “Boğaziçi manzaralı satılık villalar” yapılmak isteniyor!
Yani “sosyal sorumluluk” projesi, “Boğaziçi Yasası’na aykırı” yeni yapılaşmalarla yüksek “ranta dönük imar talebi”ne dayanıyor!
Bu ek yapılaşmalar adeta “tarihi kurtarmanın karşılığı”nda isteniyor; belli ki koruma kurulu da yasal göreviyle “öngörünüm peyzajı”nı korumaya çalışıyor...
Bakalım Amcazade’nin “akıbet”i ne olacak? Gerçekten bahçeleriyle birlikte yaşatılacak mı; yoksa bir talan projesinin “bahanesi” mi yapılacak? İzliyoruz...