Petrolcü dışişleri bakanı

15 Aralık 2016 Perşembe

Dün yalnız “Hürriyet”in birinci sayfasındaydı. Türkiye öyle korkunç yangın yeri ki, bu cins haberlere kolay sıra gelmiyor diyebilirsiniz. Ama “devrim” niteliğindeki bir gelişme söz konusu. Trump, dünyanın bir numaralı petrol şirketi ExxonMobil’in CEO’su/başkanı Rex Tillerson’u bildiğiniz “dışişleri bakanı” yapmış. Senato tayini onaylarsa, Tillerson ABD’nin damardan “dışişleri bakanı” olacak.
Tillerson’un manşetteki resmine bakarken aklıma Pasolini’nin “Petrol” kitabı geldi. Olay olan o kitabı yazarken esrarengiz bir ölüme kurban giden İtalya’nın tanınmış yazarı, hükümetlerle petrol şirketleri arasındaki “karanlık ilişkilere” parmak basmıştı. Taa 1970’lerde… çokuluslu şirketler ve finans dünyasının hükümetleri boyunduruk altına aldığı bir “karanlık rejimin tehlikesinden” bahsetmişti…
ABD başkanının şimdi doğrudan bir petrol şirketi devi CEO’sunu dışişleri bakanı tayin ettiğini görünce; Pasolini’nin mezarında döndüğünü düşündüm...

Eisenhower uyarmıştı
Exxon, dev bir petrol imparatorluğu. ABD basınındaki haberlere göre, “ABD hükümetinden ayrı kendine özgü bir dış politikası olacak kadar bağımsız bir güç”. Bizzat kendi istihbaratı, düşünce kuruluşları ve jeopolitik hedefleri var.
Exxon’un son 12 yılına yönetici olarak damga basan Tillerson, Obama yönetiminin son dönemde Rusya’ya koyduğu yaptırımlarına sırtını çevirerek örneğin Putin’le dost olmuş. Rus petrol şirketi Rosneft’le Kuzey Kutbu’nda ortak petrol aramaları yapmışlar. Ruslar bu yüzden ABD’nin “müstakbel dışişleri bakanını” “dostluk madalyası” ile onurlandırmış. Çokuluslu ABD petrol şirketi özetle Washington’dan bağımsız kendi dış politikasının izinden gitmiş.
Tillerson’un dışişleri bakanlığı senato onayından geçerse, Exxon’un dış politikası ABD dış politikası olacak. Pasolini gibi bir solcu entelektüeli bırakın ’60 lı yıllarda ABD Başkanı Eisenhower’ın uyardığı bir tehlike bu. “17 Ocak 1961 veda konuşması” olarak tarihe geçen konuşmasında Başkan Eisenhower; ABD hükümetini “military industrial complex/askeri endüstriyel blok” şeklinde adlandırdığı büyük çıkar gruplarının eline geçmesine karşı uyarıyor:
“Askeri-endüstriyel blokun hükümet kurumları içinde arzu edilmeyen etkilerine izin verilmemelidir” diyor Eisenhower ve ekliyor:
“(Hükümette) Yanlış konumlanan gücün yıkıcı yükselişi için her zaman bir potansiyel vardır. Böyle bir tehlikeli güç birleşimin, özgürlüklerimizi veya demokratik süreçlerimizi tehlikeye sokmasına asla izin vermemeliyiz. Sorgulamadan hiçbir şeyi kabul etmemeliyiz. Yalnızca uyanık ve bilgili yurttaşlar, dev sanayi-askeri altyapısının barışçıl yöntemler ve hedefler doğrultusunda çalışmasını temin edebilir ve özgürlük ile güvenliğimizin ancak böylece bir arada gelişmesine olanak tanıyabilir.”
Binaenaleyh Eisenhower da “Trump kabinesinde” yer alan kişileri görse mezarında dönerdi. Sorun yalnız dışişleri bakanlığına petrol devi Exxon’un başından paraşütle inen Tillerson’dan ibaret değil.

Komplo değil gerçek
Hazine bakanı da eski bir “Goldman Sachs” bankacısı. Çalışma bakanı bir dev “fast-food” zinciri şirketi yöneticisi.
Volkswagen’in egzoz emisyon skandalını ortaya çıkaran etkili “Çevre Koruma Ajansı”nın (EPA) başına “iklim değişikliği verilerini” reddeden ve gene petrol şirketleriyle bağlantılarıyla tanınan bir isim geliyor.
Sanayi-finans dünyasından yatay geçiş yapan bu adların yanında, kabinede iki de eski general bulunuyor. Biri doğrudan “savunma bakanı” olacak.
Beyaz Saray ulusal güvenlik danışmanlığını keza gene bir emekli general üstlenecek.
Bundan alâ “askeri-endüstriyel blok” olur mu?
Böyle bir blokun tehlikeleri… “petrol şirketlerinin açıklanmayan hükümet ortaklıkları”, “oligarşilerin hegemonyası” üzerinde eskiden polemik yapanlar çoğunlukla “komploculukla” suçlanırdı. Komplo filan değil. İşte Trump hükümeti en şeffaf biçimiyle karşımızda. Geçmişin büyük, iddialı komplo teorileri günün gerçeği olarak karşımızda duruyor.
Uluslararası sistem tüm maskelerin düştüğü çok ürkütücü bir evreye giriyor.
Bunun adı devrim değilse nedir?  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Kılıçdaroğlu vakası 14 Nisan 2024
31 Mart’ın bahsi 7 Nisan 2024

Günün Köşe Yazıları