Yılın insanı, Hasan Âli Yücel
Orhan Bursalı
Son Köşe Yazıları

Yılın insanı, Hasan Âli Yücel

25.11.2024 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

Bugünkü yazımı dün yazmalıydım. Ama yazmadım. 24 Kasım Öğretmenler Günü tabii başta öğretmenlerimize, tüm ülkeye kutlu olsun. Anımsadığım kadar Kenan Evren’in saptadığı bir tarih bu, Evren Atatürk’ün başöğretmen ilan edildiği 24 Kasım, aynı zamanda “Öğretmenler Günü olarak kutlanacak” dedi.

Bence bugün, Atatürk ile ilişkilendirilecekse çok daha iyi bir tarih saptanabilir. Mesela öğretmenlerle yaptığı ilk toplantı tarihi gibi. Eğitimcilerimiz üzerinde düşünsün diye öneriyorum. Atatürk kılığında ama devrimlere ihanet edene mi kalmış Öğretmenler Günü için tarih saptamak.

YILIN AYDINI HASAN ÂLİ YÜCEL

Öğretmenler Günü dolayısıyla Bursa Osmangazi Belediyesi (Başkan Erkan Aydın) iyi bir girişimde bulundu ve yılın aydını olarak Hasan Âli Yücel’i ilan etti, bir de “Cumhuriyet, Eğitim, Kültür ve Sanatta Hasan Âli Yücel’den Günümüze İletiler” başlıklı bir günlük sempozyum düzenledi.

Hasan Âli Yücel’in çok çeşitli açılardan anlatıldığı dolu dolu, gayet içerikli, etkileyici öğretici bir gündü. Bakın kimler hangi başlıklarla konuştu.

KONULAR VE İSİMLER

Yakup Kepenek, “Düşünce ve eylem öncüsü olarak Hasan Âli Yücel”, açılış konuşmacısıydı.

“Yücel’in düşünce ve kültür anlayışından günümüze iletiler” panelinde konuşmacılar: (Dedem Güzel Yücel Gier Hasan Âli Yücel ve edebiyat); Ali Eronat (Yücel ve Türkiye’nin kültürel dönüşümü); Haluk Erdem (Yücel’in düşünce dünyasına bir bakış); Betül Batır (Kültür aktarımında dil ve Yücel).

İkinci panel: Yücel’in eğitime bakışından günümüze iletiler. Konuşmacılar ve konuları: Ahmet Yıldız (Cumhuriyet öğretmeni üzerine düşünceler); Songül Sallan Gül (Köy Enstitülerinden MESEM’le mesleki eğitimin dönüşümü); Figen Kıvılcım Çorakbaş (Yücel ve Köy Enstitüleri yerleşkeleri).

Üçüncü panel: Yücel’in edebiyat ve sanata bakışından günümüze esintiler: Oğuz Makal (Yücel çevirileri ve Cumhuriyet Aydınlanmasına etkileri) Kelime Erdal (Yücel’in çocuk şiirlerinde değerler); Nesrin Karaca (Yücel’in sanat ve edebiyat dünyasından yansıyan edebi aydınlık); Ayfer Kocabaş (Yücel’in sanat kurumları ve müzik eğitimimize katkıları).

Dördüncü ve son panel: Yücel’den günümüze eğitim ve kültür dünyasına dair tartışmalar. Orhan Bursalı (Yücel ve Aydınlanmayı anaokul ve ilkokulda yeniden düşünmek); Mustafa Gazalcı (Yücel ve TBMM’de Köy Enstitüleri yasaları); Rıfat Okçabol (Yücel’den günümüze yükseköğretim); Kemal Kocabaş (Yücel’den günümüz eğitim ve kültür sorunlarına yönelik iletiler).

Tabii bir de açılışta müzik dinletisi vardı. Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği Bursa Şubesi Hasan Âli Yücel Mandolin Orkestrası, şefleri de Dilek Sevüktekin Görgülü. Mandolin Köy Enstitülerinin simge çalgısı ve bu tür toplantılarda mutlaka bir dinleti var. Güzel bir dinletiydi.

CUMHURİYETİ SIRTINDA TAŞIYANLAR

Osmangazi Belediyesi, konuşmaları kitap olarak gecikmeden yayımlayacak. Hasan Âli Yücel 1938-46 arası sekiz yıla yakın Milli Eğitim Bakanlığı yaptı.

Bir kültür insanı, filozof, analizci, çoğulcu ve özgürlükçü, insan sever, şair, eleştirel akılcı ve bu açıdan da bilimi içselleştirmiş ve bakanlığı döneminde büyük bir başarıyla uygulamış.

Köy Enstitülerini ve 500 kadar klasik başyapıtını Türkçeye kazandırarak büyük bir Aydınlanma hamlesi başlatan büyük bir Aydınlanmacı. Bu yapıtların, Doğu’dan Batı’ya ve çoğulcu bir dünya kültürü ile ülkemizi bütünleştirme amacıyla Türkçede yeniden üretilmesini sağladı. Bu iki eylemi, ülkemizde egemen kültür olan çağdaş cehalete karşı açılmış en büyük mücadeledir.

ÖZGÜRLÜKÇÜ VE EZBER KARŞITI

Bilimsel düşünce ve tutumundan taviz vermeyen özgürlükçü, hümanist bir insan. Düşündüğü şekilde hareket eden insan özgürdür, der. Şüphe etmeyi bilmeyenler doğruyu bulamazlar der.

Vefa İdadisi mezunu. Yani benim Vefa Lise’m. Onun, ezberci eğitim yerine okulları laboratuvar ve işliklerle donatması sayesinde Vefa Lisesi’nde fizik ve kimya derslerimiz laboratuvarda geçti. İyi ki yaşadı ve Türkiye’yi değiştirici eylemlerde bulundu.

Yazarın Son Yazıları

Ankara’nın F-35 rüyası bitti veya çok bedel ödemesi gerekir

Hayır, ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Barrack’ın F-35 konusunda verdiği yanıta dayanarak Ankara bu uçakların rüyasını bile göremez demiyorum.

Devamını Oku
16.12.2025
Bu anlaşmayı kim ‘Feshet’ dediyse suçlu o! Suriye tek mi olacak çok mu?

Bütün mesele bu. Derinden bir savaş veriliyor, bir varlık ve yokluk savaşı bu, olmak mı olmamak mı...

Devamını Oku
15.12.2025
Bu övgünün ardında ne var?

Şam hükümetini ve Suriye’yi kimler zayıf bırakarak dış güçlerin sürekli müdahalesine açık bir ülke konumunda tutmak istiyor sorusu çok önemli ama bugün Trump’ın Erdoğan’a olan büyük sevgisinin arka planında ne var sorusuyla başlayacağım.

Devamını Oku
14.12.2025
Tarihe geçecek diploma iptali davası Dreyfus’u gölgede bırakır

Bir ülke, bir iktidar, bir hukuk, bir yargı düşünün ki topluca hareketle bir kimsenin 31 yıl önce aldığı üniversite bitirme diplomasını geçersiz saysın ve iptal etsin.

Devamını Oku
11.12.2025
‘Bana uy, seni tekrar büyük yapacağım, yoksa yok olacaksın’

Trump yönetiminin hazırladığı Milli Güvenlik Stratejisi (Belgesi) büyük tartışma yarattı, özellikle Avrupa’ya ilişkin bölümleri. Trump karşıtı Amerikan medyası ve entelektüel yazarlar, Trump Avrupa’yı adeta düşman olarak görüyor yorumunu yaptılar.

Devamını Oku
09.12.2025
Ümmet mi millet mi? Av kim, avcı kim?

Bakın ne buldum.

Devamını Oku
07.12.2025
Şu 29 maddeye noldu ey komisyon? Yanıt: DEM istemedi!

CHP, “Öcalan’a serbestlik, anayasa değişikliğine DEM desteği, PKK’ye ülkede siyaset yapma özgürlüğü” komisyonuna katılırken demokratikleşme olmadan Kürt sorunu çözülmez diyerek 29 maddede bir paket sunmuştu, hatırlatmak istedim özetle de olsa...

Devamını Oku
04.12.2025
Ümmet: Parçalanmış bir Türkiye

Dünkü yazımın sonu “Peki niye şimdi ümmet” sorusuyla bitiyordu. Yer darlığından yanıtı yoktu.

Devamını Oku
02.12.2025
İmralı ve PKK’nin ‘ümmetçi Türkiye’ söyleminin anlamı ne?

Bugüne kadar seküler parti havası basan Kürt milliyetçi siyasal hareketini bir süredir “ümmet” heyecanı bastı.

Devamını Oku
01.12.2025
CHP’yi kurultay sonrası çok zor bir dönem bekliyor

CHP programını yeniledi, parti meclisini 80 kişiye çıkararak kapsayıcılığını ve halk nezdinde temsiliyetini artırdı, büyük bir inançla Özgür Özel iktidara geleceklerini söyledi.

Devamını Oku
30.11.2025
Adeta yargısız infaz kararı

Evet Fatih Altaylı’ya verilen 4.2 yıllık mahkûmiyet kararı, sözlerinde açık bir tehdit asla olmayan ve doğrudan cumhurbaşkanını hedef almayan, ana fikri Türk halkının seçimlerde oy kullanmayı artık çok sevdiği ve bundan asla vazgeçmeyeceği idi.

Devamını Oku
27.11.2025
DEM’in kaçırdığı, CHP’nin yapması gereken

CHP’nin “çözüm” komisyonuna katılırken verdiği sözü tutması iktidar kanadını ve bu kanada eklemlenenleri rahatsız etti.

Devamını Oku
25.11.2025
Yeni seçim ittifaklar olasılığına bir bakış ve sırat köprüsünde yürüyenler

Dünkü yazımın sonunda şu cümleler vardı: Süreç zaten yeni ittifaklar yaratacak ortama itildi.

Devamını Oku
24.11.2025
Neden İmralı dayatması? Çünkü sürecin lideri!

Evet, apar topar ve medyaya kapalı bir toplantı ile milletvekillerinden oluşan ve 5 kişi olacağı söylenen bir heyet, İmralı Adası’na gidecek.

Devamını Oku
23.11.2025
İddianamede yaldızlı bir casus öyküsü

İddianamede Eylem 13 başlığı altında çok ciddi bir iddia var:

Devamını Oku
17.11.2025
Burası Türkiye abicim, yarın ne olacağını kestirmek zor

AKP çok şükür kendinden önceki sağcı iktidarların izinden giderek ülkeyi, geçmişe kıyasla en büyük ekonomik çöküşe ve yoksullaşmaya itti.

Devamını Oku
16.11.2025
Olağanüstü döneme olağanüstü iddianame

4 bin sayfalık iddianame mi olurmuş?

Devamını Oku
13.11.2025
Millet, ‘dâhi adam’ın bu topraklardan çıkmasının gururunu yaşıyor

AKP’den önce 10 Kasım’larda sirenler çaldığında köprüde, caddelerde sokaklarda durmayan araçların ve yayaların sayısı hatırı sayılır ölçüde fazlaydı.

Devamını Oku
11.11.2025
Cumhuriyetin temeli ve Ata’nın bize mirası 3+2 altın anahtar

Bugün büyük Türk’ü anıyoruz.

Devamını Oku
10.11.2025
Üniversite diploması ne kadar değerli

ABD’de Gallup’un ağustos ayında gerçekleştirdiği anket ilginç sonuçlarıyla tartışma yarattı...

Devamını Oku
09.11.2025
Mesele salt İmamoğlu değil, yenilikçilik ve yerellik

Ekrem İmamoğlu’na casusluk suçlamasının hemen ardından oğlu ve babasının sorguya çekilmesine sıra geldi.

Devamını Oku
06.11.2025
Ahmet Türk ve hayal alemi

DEM heyeti ile cumhurbaşkanı arasında son yapılan ve sonucu merakla beklenen görüşme üzerine bir açıklama beklerken cumhurbaşkanı hukuk başdanışmanlarından Mehmet Uçum merakımızı giderdi.

Devamını Oku
04.11.2025
İstanbul ‘iş bilmez kadir bilmezler’in mi elinde? Peki ‘Biz ihanet ettik’ kim dedi?

Cumhurbaşkanı, İstanbul’un en değerli havaalanı Atatürk Havaalanı’nın yıkılarak yerine yapılan “millet bahçesi”ni ziyaret etmiş ve “İstanbul’umuzu iş bilmez, kadir kıymet bilmez, tarih ve medeniyet şuurundan yoksun kifayetsizlerin insafına terk etmiyoruz. İstanbul bizim göz bebeğimizdir. Bu aziz şehrin bir fetret devri daha yaşamasına gönlümüz asla razı değil” demiş.

Devamını Oku
03.11.2025
Bayrampaşa’ya çökme, genel seçimlerin provası mı?

Bayrampaşa Belediyesi’ni “ele geçirme eylemi” tam bir milli iradeyi hava cıva gören bir iktidar anlayışının tipik örneğidir.

Devamını Oku
02.11.2025
En büyük iki devrim: Ulus ve kadın devrimi

Bu döneme özgü karamsarlıkları erteleyerek bir de şu açıdan bakalım: Atatürk’ün Cumhuriyet hedeflerine önemli ölçüde varılmıştır; bu hedeflerin artık geri döndürülemez olduklarına, tüm Türkiye’nin dün Cumhuriyeti ve Atatürk’ü olağanüstü sahiplenmesiyle sürekli tanıklık ediyoruz.

Devamını Oku
30.10.2025
Casuuusss... Cephanelerini çabuk tüketiyorlar... Hedef Tele1 miydi!?

Yahu bekleyin kardeşim, insanları en çok etkileyebilecek bir konuyu...

Devamını Oku
27.10.2025
İslamcı ‘muhafazakâr demokrat’ olabilir miydi?

“Muhafazakâr demokrat”ların en son numarası, bertaraf etmek istedikleri muhalif rakiplerini casuslukla suçlamak oldu.

Devamını Oku
26.10.2025
Ya İmralı gelsin veya İmralı’ya gidelim!

Evet, DEM (ve tabii ki Kandil) “terörsüz Türkiye” komisyonunu, daha doğrusu AKP iktidarını ve MHP’yi, Öcalan’ın serbest bırakılması noktasına indirgedi ve sıkıştırdı.

Devamını Oku
23.10.2025
Demokrasi yoksa ne çözümü!

Tarafların pozisyonuna bakalım, evet yeniden, fotoğraf net olarak görülmezse politika üretilemez ve kararlar alınamaz.

Devamını Oku
21.10.2025
Ey Meclis milletvekillerine sahip çıkma özgürlüğün de mi yok

Önce: Merkez Bankası başkan yardımcısının dolandırıcılık suçlamasıyla hakkında soruşturma açılmasına şaşırdık mı, hayır demeyeceğim ama evet de diyemiyorum.

Devamını Oku
20.10.2025
Tek tek avlanmak ve hukuka sahip çıkmak

Fatih Altaylı’ya 5 yıldan az olmamak kaydıyla hapis cezası isteniyor.

Devamını Oku
19.10.2025
Tek adamlık için şarttı: AKP içinde büyük tasfiye

İki yazıdır AKP’nin 2 yıllık iktidarı süresi içinde mutlak iktidara, tek adam rejimine giden yolların nasıl açıldığını yazıp duruyorum.

Devamını Oku
16.10.2025
Mutlakiyete giden süreç: Ordu ve yargının dönüştürülmesi

Dünkü yazım, tek adam rejiminin başlangıç noktası üzerineydi:

Devamını Oku
14.10.2025
Başlangıç noktası: Denge denetleme yıkılınca varılan yer

Demokrasiye zerre inanmayanlar, iktidara gelince adım adım mutlak iktidarlarını kurmak için kolları sıvarlar.

Devamını Oku
13.10.2025
Siyaset ağlarını örüyor, hukuka aykırılığın anlamsızlığı ve İmralı tahterevallisi

Bayrampaşa Belediyesi’ne, başkan ve arkadaşlarına çekilen operasyonun yanı sıra, CHP meclis üyelerinden bir kaçını hayatlarından adeta bezdirerek partilerinden istifa ettirilmeleri ...

Devamını Oku
12.10.2025
Nobel Ödülleri: Bilim gelişmenin ve yeni ufukların anahtarıdır

Aziz Sancar, en üst düzey ve özgürce araştırmaların yapıldığı ülkelerden birinde, ABD’de, günde 16-18 saat çalışarak ve merakının peşinde koşarak, odaklandığı konuyu çözmek için yöntemler geliştirerek DNA’nın, ikili zincirdeki bozulmaları nasıl onardığını gösterdi.

Devamını Oku
09.10.2025
Ülkeyi, ekonomiyi altın alanlar mı batırdı... Belirsizlikler dorukta

İktidarın gözü milletin altınlarında...

Devamını Oku
07.10.2025
Bir fotoğrafın düşündürdükleri: Kimse yanılsamaya kapılmasın

Meclis’in açılış resepsiyonunda cumhurbaşkanının iyi bir halkla ilişkiler girişimi ile siyasi parti liderlerini davet ederek verdiği gülücüklerle dolu toplu fotoğraf en önemli tartışma konusu oldu.

Devamını Oku
05.10.2025
Nobel Barış Ödülü merakı ile boşa koşan adam

Netahyahu-Trump’ın baş başa hazırladığı plan kime yarar...

Devamını Oku
02.10.2025
Büyük yoksullaşma ve çöküşün anatomisinden paylaşımlar

Ülkede hiç bu kadar büyük yoksul kitleler ve giderek daha az sayıda büyük zenginler yaratılmamıştı.

Devamını Oku
30.09.2025