Yıllar önce bir röportaj için, Osmanlı hanedanının son temsilcilerinden birini Türkiye’ye davet etmiştik. Küçük bir çocukken bisiklete bindiğini söylediği Çırağan Sarayı’nda yıllar sonra bir otel odasında kalmıştı.
\nGözleri çok az görüyordu. En çok ilgisini çeken de Boğaz Köprüsü oldu. Boğaz Köprüsü’nden geçerken durmak ve oradan manzaraya bakmak istedi.
\nTabii polisler geldi ve burada durulamayacağını söylediler.
\nPolislere bu kişinin eğer hanedan devam etse son Osmanlı imparatoru olacağı söylenince içlerinde hazırola geçip selam verenler oldu.
\n***
\nBu örnek bile özellikle sağ politikacıların yıllardan beri hamaset nutukları atmasının altında yatan gerçeği bence açıklıyor.
\nÇünkü biz gerçekte Cumhuriyet dönemiyle birlikte reddedip kapattığımız Osmanlı’yı yine o Cumhuriyet’in kitaplarında hep savaşlar, fetihler, kahramanlık hikâyeleriyle okuduk.
\nBenim dönemimde (belki hâlâ öyledir) okulların koridorları sultanların resimleriyle doluydu.
\nOsmanlı tarihi, dünyaya hükmettiğimiz bir altın dönem olarak her zaman gururumuzu okşadı.
\nPolitikacılar da din ve tarih konusunu ellerinden bırakmadılar.
\n***
\nAma gerçekte hiçbiri Osmanlı mirasıyla, kültürüyle fazla ilgilenmedi. Tarihini de çok ciddiye almadı. Bu konuda öyle çok önemli araştırmalar yapılmadı. Yapılanlar da desteklenmedi.
\nMimari eserler, kültürel varlıklar uzun zaman yağmalanıp gitti. Ne yurtdışındaki varlıklara, ne kültürel mirasın verilerine sahip çıkılmadı.
\nAslında çoğu politikacının Osmanlı’yla ilgili bütün bilgisi de resmi tarihin kendilerine anlattığı masallardan ve onlara dayanarak yazılan tarih romanlarıyla, filmlerinden ibaretti.
\nTarih daha çok herkesin kendine göre ideolojik bakışına alet edilen bir bakışla ele alındı. Kimine göre Abdülhamit Kızıl Sultan oldu kimine göre büyük padişah.
\nKimi Osmanlı’nın beğendiği padişahlarını överken ötekileri görmezden geldi.
\n***
\nOysa bütün imparatorlukların tarihi, zaferler, yenilgiler, istilalar, fetihlerle olduğu gibi, entrikalar, kumpaslar, zulümler, cinayetler ve baskılarla doludur.
\nVe kuşkusuz, bugünün bakışıyla değil, yaşanan döneme göre ele alınıp incelenirse bir anlamı olabilir.
\nDuygusal bir bakışla ya da kendi ideolojimize uydurmak için yorumlayarak tarihi inceleyemeyiz.
\nİster beğenin ister beğenmeyin yeni kurulan yapılar her zaman geçmişi arkada bırakır. Tarihin belli bir dönemi, tıpkı kişisel hikâyemizdeki gibi, yeniden dönülüp yaşanamaz veya yeniden canlandırılamaz.
\nKendi anılarımız gibi, güzel ya da çirkin, bizi oluşturan yapı taşlarıdır yalnızca...
\nVe ironik bir biçimde o çok beğendiğiniz geçmişi yeniden canlandırabilmenin tek yolu da “kurgu”dur...
\n\n
