İnsanın temel ihtiyacı...
Çeşit çeşit ekmek, un, makarna, sos, peynir, zeytin değildir.
Gazlı içecekler, çikolatalar, gofretler değildir.
Bardaklar ve kaplar ve kacaklar değildir.
Çorap, çamaşır, elbise, pantolon değildir.
İçki, sigara, tütün değildir.
İnsanın temel ihtiyacı özgürlük ve adalettir.
Ekmek alıp bardak alamayacağımız marketler, online satışları muaf tutan yasaklar, sigaranın temel ihtiyaç maddesi sayılması ve içkinin yine ısrarla yasaklanması gündemdeyken sormak gerekir:
Endüstriyel yaşamın insana vaat ettiği o sisli dünyada ve çoğunluğun yoksul, hem de çok yoksul olduğu bu hayatta insanın temel ihtiyaçları tam olarak nedir aslında?
MESELA TAŞOCAĞI?
Taşocakları bir temel ihtiyaç mıdır?
Ya da kimin ve neyin temeli için bir ihtiyaçtır?
Bir taşocağı topraktan, ağaçtan, akarsudan, kuştan, böcekten, vahşi hayvanlardan ve o coğrafyada yaşayan insanlardan daha değerli olabilir mi?
Ya da inşaatlar nasıl bir temel ihtiyaç olabilirler ki uğurlarına kıyılar yağmalanır, denizler kirletilir, dağlar delinir, tarlalar yok edilir, arkeolojik sit alanları talan edilir?
Reklam geliriyle kendini var etmekten başka yolu olmadığına hem kendi inanan hem de insanları buna inandıran medyanın rehberliğinde bir tüketim bağımlısına dönüşen insanlık için zorunlu temel ihtiyaçlar listesinde;
Asitli içecekler, kutu meyve suları, paketlenmiş et, tavuk, balık ve şarküteri ürünleri kutu kutu zeytin ve peynir çeşitleri, farklı formlarda makarnalar, çeşit çeşit unlar, pirinçler, o markanın ve bu markanın hazır, kolay yapımlı tatlıları, çikolatalar, gofretler, tuzlu tatlı bisküviler, raf ömrü uzun, neşeli ambalajlara sarılmış, ucuz ya da pahalı çeşit çeşit yiyecekler muhakkak vardır.
Rengârenk kumaşlardan giyecekler, çeşit çeşit ayakkabılar, mantolar, ceketler, bir uçuşan bir uçuşmayan etekler, elbiseler, şampuanlar, kremler, parfümler, farklı boyda ve özellikte pahalı, ucuz cep telefonları, bin bir çeşit bilgisayarlar, tabletler, ev eşyalarında koltuktan iğneye milyonlarca detay ve çeşit, birbirlerine benzeyen bir sürü araba modeli olmazsa olmazlarıdır.
Ama o temel ihtiyaçlar arasında...
Ücretsiz ve eşit ulaşılabilen eğitim hakkı yoktur.
Yine ücretsiz ve eşit ulaşılabilen sağlık hakkı yoktur.
Adalet, hukuk ve demokrasi yoktur.
Barış yoktur. Huzur yoktur.
Birtakım markalara sahip olabilme isteği, akabinde bu isteğe ulaşmayı vaat eden ama garanti etmeyen iş olanakları vardır da...
Mutlak demokrasi, kadın hakları, çocuk hakları, LGBTİ+ hakları, işçi hakları, insan hakları yoktur.
TÜKETİM BİLİNCİ
Kendi ihtiyaçlarını nicedir kendisi belirlemeyen ve yaşamak için gerçekten ne lazım ne lazım değil artık ayırt edemeyen insanlığın aklı, kendi kendine içine atladığı bu buhranda alternatif tüketim ahlakları temeline kurulmuş sistemlerin işleyememesini hemen kavrayabilir ve kabul ederken...
Tüketmeye alım gücü yetmeyecek şeyleri üreten yoksul kesimin açlık sınırında yaşamasına kör olur.
Issız adaya götüreceği üç şeyi markalarıyla sayabilecek kadar sığlaşan hayal ve ihtiyaç dünyasında kurduğu paralel evren onu vaatlerle oyalarken...
Artık neyin yaşamak için şart olduğunu neyin ise olmasa da olduğunu ayırt etmekte bocalar.
Bu bocalama da otoriter iktidarların işine yarar.
Çünkü çağdaş insan özgürlük denildiğinde artık sadece ve sadece tüketmeyi anlar.
O esareti umursamadan bulduğunu gönlünce tüketirken ve savaşını yanlış cephelerde verirken, özgürlük ve adalet daha da yüksek bir rafa kalkar.
