Nilgün Cerrahoğlu
Nilgün Cerrahoğlu nilgun@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

‘SYRİZA modeli’ çöktü

23 Ağustos 2015 Pazar

Radikal kanadı yatıştıramayan ve partideki çatlama nedeniyle “erken seçim” kararı alan Çipras’ın “SYRİZA modeli” Avrupa solu için cazibe merkezi olmaktan çıktı.
Kamuoyu yoklamaları gerçi Çipras’ın başındaki tüm badirelere rağmen popülaritesini hâlâ büyük ölçüde koruduğunu ve SYRİZA’nın sandıkta gene ilk parti olacağını gösteriyor.
İktidar partisinin henüz bir alternatifi yok. Yunanlı seçmenin “kimyası” da bir biçimde “karizmatik lider” Çipras’la, tüm problemlere rağmen uyuşuyor….
Bunun da nedeni ya suyu geçerken şimdi at değiştirmek istememelerinden, ya ne olursa olsun sandıkta yaptıkları kişisel tercihlerinde yanılmış olabilecekleri gerçeği ile şimdi yüzleşmek istemediklerinden; Çipras’ın temiz ve dürüst olduğunu düşündüklerinden; kendileri için önce başka hiçbir Yunanlı liderin yapmadığı ölçüde mücadele ettiğine inandıklarından ya da Merkel Avrupa’sına karşı görüntü babında olsun “birlik ve beraberlik içinde olma” arayışından mı bilinmez, kolayına SYRİZA’nın liderini terk etmek istemiyorlar.
Öyle ki analizler, 20 Eylül’deki seçimleri Çipras’ın çok zorlanmadan alacağını ortaya koyuyor.
Ama tüm bunlar Avrupa solu için başlangıçta yepyeni bir umut rüzgârı yaratan “SYRİZA modelinin” aldığı yara bereyi gizlemiyor.
Bir taban örgütlenmesi olarak çıkan ve sol mücadelenin değişik renklerini yan yana getirmek becerisini gösteren ortak hareket şeklinde gördüğümüz SYRİZA, geçen ayın çelişkili referandum hamlesi ardından -heyhat!- dağılarak tuz buz oldu.

Yaprak dökümü
Önce SYRİZA’nın “yıldız ismi” eski Maliye Bakanı Yanis Varoufakis koptu.
Kemer sıkma politikaları yüzünden troika ile doku uyuşmazlığı yaşadığı sanılan ve başlangıçta bu yüzden feda edildiği varsayılan Varoufakis’in sonra gerçekte Çipras’la ağır görüş ayrılığı içinde olduğu anlaşıldı.
Referandum arkasından İngiliz basınına ayrıntılı bir söyleşi veren ve eteğindeki taşları döken eski bakan; Çipras’ı açıkça eleştirdi. Halk oylaması zaferinin ardından tekrar masaya oturup taviz vermenin büyük hata olduğunu söyledi. Ve “hayır”ların zaferinin ardından “Avro’dan çıkmanın” gereğinde göze alınmış olması gerektiğini; kendisinin bu yönde paralel bir planının bulunduğunu belirtti.
Bir ay arayla bugün “SYRİZA”yı erken seçim eşiğine getiren Lafazanis hizibi aynı şeyi söylüyor.
“SYRİZA”nın tüm vekillerinin üçte birine tekabül eden ve meclisin üçüncü gücüne dönüşen “25 kişilik” bir grupla Çipras’tan yolunu ayıran eski enerji bakanı Panayotis Lafazanis böylelikle “Halk Birliği” adında bir yeni parti kuruyor.

Sandığa inanç kaybı
SYRİZA’da isyanın ilk işaret fişeğini ateşleyen Varoufakis, ilginç şekilde halihazırda “Halk Birliği”nde yer almıyor. Henüz SYRİZA’dan ayrılmayan sabık maliye bakanının ne yapacağı tam belli değil.
Ama bu haliyle SYRİZA önde gelen liderlerinin ayrıştığı büyük bir dağınıklık görüntüsü çiziyor. Bu, parti için, iktidara geldiği 8 ay önceki rüzgârından çok farklı bir imaj.
İlaveten sekiz yılda 6 kez sandığa giden Yunan seçmenleri için, 20 Eylül randevusu ciddi bir “seçim yorgunluğu”nu da simgeliyor.
Son bir yılda Yunanlı seçmenler üç kez sandığa gitmiş olacak.
Üstelik sandıkta elde edilen sonuçlar hiçbir şey değiştirmeyecek. Atina’da göreve kim gelirse gelsin, troika ve Berlin’in dayattığı şartları harfi harfine uygulamaya zorlanacak.
Ekonomik kriz bir yandan, demokrasi ve seçimlere duyulan güven kaybı beri yandan…Yunanistan Avrupa’nın yumuşak karnı olmaya devam ediyor.  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

‘Belle Époque’ bitti 8 Aralık 2024
Trump, Musk ve Zweig 1 Aralık 2024

Günün Köşe Yazıları