“Eğitimde 4+4+4 Düzenlemesi”nin kabulüyle ilkokula başlama yaşı 60 aya düşürüldü. Tüm itirazlara ve bilimsel uyarılara rağmen 4+4+4 düzenlemesi 2012-2013 eğitim-öğretim yılında uygulamaya koyuldu; 60 aylık çocuklar birinci sınıfa başladı.

SESİMİ DUYAN VAR MI?

4+4+4 düzenlemesiyle ilkokula başlayan 2 bin 81 öğrenci üzerinde 2012 yılında yaptığımız ilk araştırmamız, 69 aydan küçük çocukların yeterli düzeyde hazırbulunuşluğa sahip olmadan ilkokula başladıklarını ortaya koydu. Küçük yaş grubundaki öğrencilerin risk altında olduklarına, gelişimlerini destekleyici uygulamalara daha fazla yer verilmesi gerektiğine ilişkin sonuçlara rağmen önleyici tedbirler alınmadı, düzenlemenin yol açtığı ilk sarsıntılar hiç önemsenmedi.

2 bin 81 öğrencinin akademik gelişimlerini 2014 yılında dördüncü dönem sonunda tekrar değerlendirdiğimiz ikinci araştırmamızda, 69 aydan küçük yaşta okula başlayan öğrencilerin matematik, Türkçe, hayat bilgisi alanlarındaki gelişimlerinin büyük yaş grubunun oldukça gerisinde olduğunu saptadık. Araştırmamızın sonuçlarının Cumhuriyet’te paylaşılmasının ardından “Sesimi duyan var mı?” diye çığlık atan çocukların sesinin ilgililere ulaşacağını düşündük. Ne yazık ki medya dışında araştırmacılara ulaşan olmadı. Ne iktidardan ne muhalefetten ne Milli Eğitim Bakanlığı’ndan ne eğitim sendikalarından ne de diğer ilgili kurumlardan... Bu iki araştırmanın etkisi sadece ilkokula başlama yaşının 60 aydan 66 aya çıkarılmasıyla sınırlı kaldı; fakat ilkokula 60-66 ay arasında başlayan çocuklar unutuldu, gelişimlerine yönelik önlemler alınmadı.

‘KÂBUS GİBİ 8 YIL’

4+4+4 düzenlemesiyle ilkokula başlayan öğrenciler, 2020 yılında LGS’ye girdiler. 9 bin 582 öğrenciye ait LGS verilerini analiz ettiğimiz üçüncü araştırmamızda, LGS puan ortalamalarının üst yaş gruplarının lehine anlamlı fark gösterdiğini, yaş grubu arttıkça puan farkının arttığını belirledik. Örneğin, ilkokula 65 ayın altında kaydı yapılan öğrenci grubunun LGS puan ortalamasının diğer tüm grupların altında kaldığını, kendilerinden 12 ay büyük olan grupla 19 puan, 24 ay büyük olan grupla 36 puan farkı oluştuğunu saptadık.

Küçük yaşta ilkokula başlayan çocukların ve ailelerinin izleyen yıllardaki deneyimlerini ele alan 2023 yılında yaptığımız dördüncü araştırmamızda görüştüğümüz, ilkokula 60 aylıkken başlayan lise birinci sınıf öğrencisinin “Benim sekizinci sınıfa kadar okul yıllarım kâbus gibi geçti. İnanın hâlâ zorlanıyorum” ifadesi yaptığımız görüşmelerin özetiydi. Bu çocuklar, başarısızlık duygusunu yoğun yaşadılar, zorbalığa maruz kaldılar; tedirginlikleri ve korkuları hiç eksik olmadı; okuldan nefret ettiler. İlgili bir aileye, iyi bir öğretmene sahip olanlar bu enkazın altından nispeten daha az hasarla çıktı. Bu kadar şanslı olmayan bir kuşak ise kaybolup gitti. Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerin açtığı yaraları ülkece sarmaya çalışıyor, sorumlularından hesap sorulmasını istiyoruz. Ya 4+4+4’ün çocuklarda bıraktığı derin izler? Ne bu kuşağın yaralarını sarabildik ne bu ucube yapıyı değiştirebildik ne de mimarlarından hesap sorabildik! 

PROF. DR. ALİ EKBER ŞAHİN

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ