Dünyamız insan ve hayvanların ortak yaşam alanıdır. Evcil, vahşi, sahipli veya başıboş olmasına bakılmaksızın hayvanların da bu ortak yaşam alanında en az bizler kadar hakları olduğunu unutulmamalıdır.

Kontrolsüz yaşayan hayvanların insanlar açısından sakıncalarından biri zoonoz (hayvandan insana bulaşan) hastalıklara neden olmalarıdır. İnsan sağlığı, hayvan sağlığı ve çevre sağlığı “tek sağlık” olarak değerlendirilmelidir.

BARINAKLAR VE SAHİPLENDİRME

Ülkemiz 1978 yılında Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi’ni imzalamış olmasına rağmen 5199 sayılı “Hayvanları Koruma Kanunu” 24 Haziran 2004 tarihinde çıkarılmıştır. Buna göre sokakta yaşayan hayvanlar, belediye tarafından toplanıp sahiplendirilmeye çalışılacak  sahiplendirilemeyenler ise kısırlaştırılıp; aşılanıp, paraziter ilaçlar kullanılıp alındıkları bölgeye bırakılacaktır. Burada eksik kalan bu hayvanlara rehabilitasyon hizmetlerinin sunulmamasıdır. Onlara toplum içinde yaşayabilecek hal ve davranışları kazandırdıktan sonra bölgelerine bırakılmaları gerekir.

Sokağa bırakılan bu hayvanlar, o mahallede veya bölgede yaşayan hayvanseverlerin (gönüllülerin) gözetiminde olmalı ve sonrasında da onların denetiminde kalacak şekilde bırakılmalıdır. Böylelikle bu hayvanlara zamanı geldiğinde aşı ve paraziter uygulamalar yenilenebilecektir.

Tüm belediyelerde nüfus büyüklüğüne bakılmadan sahipsiz hayvan barınakları oluşturulmalıdır. Her belediyede “veteriner işleri müdürlükleri”nin kurulması zorunlu olmalı ve yeterli sayıda veteriner hekim istihdam edilmelidir.

KAMUOYU OLUŞTURULMALI

Sahipsiz başıboş hayvanlarla ilgili hazırlanan projeler, gönüllü sivil toplum kuruluşları ile birlikte farkındalık çalışmaları yapılıp, bu il genelinde paylaşılmalı, ayrıca çip sistemine entegre yeni veri tabanı oluşturulmalıdır.

Belediyelerde barınakta çalışan kişilere periyodik olarak hayvan davranışları ve rehabilitasyonu konusunda eğitim verilmelidir. İlk ve orta dereceli okullarda sahipsiz hayvanlar ile ilgili açıklayıcı ve eğitici dersler veteriner hekimler tarafından anlatılmalıdır.

Bakanlığın var olan veteriner işleri örgütlenme yapısı sorunların çözümünde yetersiz kalmaktadır. Daha etkin ve verimli olabilmek için Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde “veteriner işleri genel müdürlüğü” oluşturulmalıdır. Bunun altında da Hayvanları Koruma Kanunu ile ilgili (5199 sayılı yasaya göre) daire başkanlığı kurulmalıdır.

Sahipsiz hayvan sorununun sadece hayvanseverlerle değil, uzman kişilerin yönlendirmesi, bilimsel raporlar, belediye ve bakanlık otoritesi ve inisiyatifiyle, daha sağlıklı ve hızlı şekilde çözülebileceği konusunda kamuoyu oluşturulmalıdır. Sokak hayvanları sorunu veya sokak hayvanlarının sorunu birlikte düşünülüp çözüm önerileri ona göre yapılmalıdır.

DR. NASIF ALDEMİR

VETERİNER HEKİMLER DERNEĞİ YÖNETİM KURULU ÜYESİ