Hurda dedikleri THK uçakları geçen hafta gökyüzündeydi...
211 bin hektar orman alanı yanıp kül olduktan sonra...
Üç yılda yaklaşık 300 bin futbol sahası büyüklüğünde ormanımızı kaybettik.
Tarihin en büyük orman yangınlarıydı...
***
Üç yıl boyunca yazıp takipçisi oldum... Onlarca haber yaptım...
Ormanlarımız cayır cayır yanarken Türk Hava Kurumu uçaklarının hangarlarda çürütüldüğünü Türkiye, Cumhuriyet’ten öğrenmişti..
Mesleğimizin büyük ödüllerinden Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Sedat Simavi ödülünü kazanan haber selini hatırlatayım:
2019 yılında
Türk Hava Kurumu uçaklarının devre dışı bırakılıp yangın söndürme işinin özel sektöre devredildiğini,
Uçak yerine helikopter kiralandığını, yalnızca helikopterlerle yapılan müdahalenin yetersiz olacağını,
Asıl işi mimarlık olan şirketin yangın söndürme işini neden üstlendiğini,
Dünyanın en iyi yetişmiş yangın söndürme filosu Ateş Kuşları’nın nasıl dağıtıldığını, kurumun kapısına nasıl kilit vurulduğunu yazdım.
***
Bakanlığın “uçaklar hurda” yalanını belgeleri ile çürüttüm...
Ulaştırma Bakanlığı’nın en az beş uçağın uçuşa hazır olduğunu gösteren belgesini yayımladık...
***
Ciğerlerimiz içindeki canlarla yanarken THK uçakları, pilotları ve teknik personeli hangarlara kilitlenmişti!
***
Ve 2020 yılı geldi...
O yıl da yangınlar aynı şekilde devam etti... Bakanlığın orman yangınlarındaki yetersiz, cılız müdahalesini Türkiye gözyaşları ile izledi.
Haberlerimiz ses getirmiş, kamuoyu “THK uçaklarını uçurun” talebini dile getirmeye başlamıştı...
***
Bakanlık, uçak isteğine on binlerce hektar alan yandıktan sonra “kayıtsız” kalamadı!
Bir ihale açtı... Ve o ihalede 5 ton su kapasitesi şartı getirerek 4 bin 900 litre su taşıyan THK uçaklarını yine devre dışı bıraktı!
“100 litre için THK yine uçamayacak” diye yazdım...
Orman Bakanlığı ve AKP iktidarı tüm uyarılara kulağını tıkamıştı...
Ve o yılın sonunda dönemin Orman Bakanı’nı, Bekir Pakdemirli’yi Rusya’da, Rus yangın söndürme uçaklarını denerken izledik!
***
Pakdemirli, uçak ile ilk turunu atarken havacılık konusunda uzman, milletvekilliği döneminde yolsuzlukların üzerine giden, CHP’li avukat Haluk Pekşen aradı.
Pekşen endişeli bir sesle:
“Bu uçaklar Türkiye coğrafyasına uygun değil. THK uçakları gibi manevra ve su alma kabiliyetleri yok. Dağlık ortamda uçamazlar” dedi...
Bu haberi ve bilgiyi de manşetten yazdık...
***
“THK’nin pilotları dağlarımızı, derelerimizi, ormanlarımızı on yıllardır ezberledi, sayısız yangın söndürdü, bu tecrübeyi yok etmeyin” diye yazdım...
“THK’nin uçak tipi Türkiye coğrafyasına uygun... Ağır, büyük tonajlı ve manevra kabiliyeti düşük Rus uçaklarını THK uçaklarına tercih etmeyin” diye yazdım...
10 gün sonra Rus yangın söndürme uçağı Kahramanmaraş’ta dağa çakıldı...
Beşi Rus, üçü Türk, sekiz mürettebat yaşamını yitirdi!
Artık sözün bittiği yere gelmiştim...
***
Orman yangınlarındaki ihmalleri, skandalları, vahim yanlışları yazmaktan mürekkebimiz kurumuştu...
Haberlerimiz soru önergelerine, tartışmalara neden oldu...
Ve bu tartışmalar sürerken, 2021 yılında 20 yılda yanan büyüklükte ormanlık alanımızı kaybettik!
***
Geçen hafta “hurda uçaklar” Ankara semalarında uçuyordu!
THK uçaklarının üç yıllık inat sonrası yeniden hava söndürme filosuna katılması sevindirici...
Peki ihmal ve kötü yönetimin neden olduğu orman yangınlarının hesabını kim verecek?
Yanan onlarca can, yitirilen insanlar, kül olan hayatlar...
Yanlıştan dönmek güzel... Ancak siyaset hesap verme işidir...
Onca uyarıya rağmen ormanların yanmasına göz yumanlar, yanlışta ısrar edenler, yanan ormanları rant kapısı olarak görenler hesap verecek mi?
***
YENİ UÇAK BİLMECESİ!
Orman Bakanlığı THK’ye ait dört adet CL 215 tipi suya inerek ikmal yapabilen amfibi uçakların yanısıra 14 adet de Air Tractor tipi uçak kiraladı.
İzmir Orman Bölge Müdürü kiraladıkları uçakların hem karadan hem de suya inerek ikmal yaptığını söylese de gerçek böyle değil. Bu uçak tipi havaalanlarında park halinde iken dolum yapıp uçabiliyor. Yani erken müdahaleye fırsat vermiyor.
Aynı uçağın aparat yardımı ile sudan ikmal yapan tipi de var. Uzman pilotlarla konuştum. “Aparatlı hali ile denizden su alamayız, uçak çok küçük, yalnızca durgun göller ve barajlardan su alınabilir” diyorlar.
***
İktidar, Air tractor uçağını yeni “Ateş Kuşları” olarak tanıttı ancak bu uçakların THK uçaklarının yerini tutması mümkün değil.
Uçakların havaalanına inip su doldurup kalkması bir saati buluyor. Daha önce Orman Genel Müdürlüğü’nde görev yapan Hüseyin Hacıoğlu başkanlığındaki uzman ekip İspanya’ya giderek inceledikleri uçakların Türkiye için uygun olmadığına karar vermişti.
Ne değişti?
Türkiye’nin ihtiyacı olan THK’nin elindeki uçakların benzeri...
Bu hali ile yine yeterli havadan yangın söndürme gücüne sahip değiliz...
