Mudanya’da hiç sönmeyen Cumhuriyet meşalesi!
Zülal Kalkandelen
Son Köşe Yazıları

Mudanya’da hiç sönmeyen Cumhuriyet meşalesi!

30.08.2023 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

Geçen hafta sonu katıldığım Mudanya Kitap Fuarı’ndan umutla döndüm. Bu yazıda o umudun nedenlerini anlatmak istiyorum.

Beşinci kez düzenlenen fuarda, Emre Kongar hocamla yazdığımız üç ciltlik “Devrimin ve Karşı Devrimin Yüz Yılı” adlı kitabımızla ilgili olarak aynı başlıklı bir söyleşi yaptık ve okuyucularımızla buluştuk. Öncelikle fuar kapsamında bir haftadır devam eden etkinliklerin sonuncusu olmasına karşın halkın yoğun ilgisi umudumu artırdı.

10 yıllık savaş dönemini sonlandıran ve Ankara hükümetinin Batı emperyalizmine silah bıraktırıp tek kurşun atmadan İstanbul, boğazlar ve Doğu Trakya’yı işgalden kurtardığı antlaşmaya adını veren ilçedir Mudanya.

Mudanya Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz da ilçenin önemine uygun olarak hem kültür sanat alanını hem de tarih bilincini geliştirecek çalışmalar yapıyor. Kent merkezindeki Girit Sokağı’nda yürürken karşımıza çıkan muhteşem bir tarihi konağı nasıl kamulaştırdıklarını ve çok yakında müze olarak açacaklarını anlattı. “Gürol Sözen 1919-1923 Destan ve Onlar Cumhuriyet Müzesi” olarak yaşatılması için restorasyon projesi devam ediyor.

Mimar Feyza Aksoy’un hazırladığı restorasyon projesi bitince Çekül Vakfı Kurucular Kurulu üyesi ressam Gürol Sözen’in “1919-1923 Destan ve Onlar” sergisindeki eserlerin müzede yer alması planlanıyor. Böylece Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’da başlattığı Milli Mücadele’den Mudanya Mütarekesi’ne ve 1923’te Cumhuriyetin kuruluşuna uzanan tarihi sürecin anlatıldığı kalıcı bir Cumhuriyet müzesi kazanılacak.

KÜLTÜR VE SANATLA ZENGİNLEŞEN İLÇE

Umudumu artıran bir diğer neden, Tirilye’de gördüğümüz 1909 tarihli Taş Mektep’in yine Mudanya Belediyesi tarafından kamulaştırılıp restore edilmesi oldu. Tirilye’de doğan ve Yunanistan’da eğitim gördükten sonra metropolit olarak Türkiye’ye dönen Chrysostomos’un yaptırdığı bina, 1989’da can güvenliği riski bulununca boşaltılmış.

Belediye, bu nefes kesici neoklasik yapıyı, sonunda müze ve akademi olarak Mudanya’ya kazandırmış. İçinde Behice Boran, Türkan Saylan, Muazzez İlmiye Çığ, Sabiha Bengütaş gibi önde gelen bilim ve sanat insanlarımızın adlarını taşıyan atölye ve eğitim odalarının bulunduğu bina eşsiz bir kültür hazinesi!

Tirilye’de yapılan çok akıllıca bir diğer iş, Büyükşehir Yasası ile birlikte kapatılan Tirilye Belediyesi binasının kentin mimarı dokusuna uygun şekilde restore edilerek Tirilye Sanat Evi olarak açılması olmuş. Kent kimliğini yansıtan önemli yapılardan birisi olan binanın içinde bir kütüphane de yer alıyor.

MUDANYA'DAN ANKARA'YA CUMHURİYET YÜRÜYÜŞÜ!

Mudanya Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürü Sevgi Ursavaş’ın eşliğinde gördüklerimiz ise Mudanya ziyaretimizi özel kıldı. Müdürlüğün binasına girer girmez, tüm duvarları kaplayan şahane bir Nâzım Hikmet karikatür sergisi ile karşılaştık. Daha önce açtıkları bir sergiyi böylece kalıcı bir hale getirmişler. Alt katta kursiyerlerin eserlerinden oluşan başka sergiler ve şair portreleri de vardı. Yıl boyu düzenledikleri etkinlikler sayesinde, halkla kaynaşarak yaşayan bir hizmet binası yaratmışlar. Bugüne kadar çok devlet dairesi gördüm ama her odasında ruhu sanat ve edebiyatla böylesine dopdolu olanı hiç görmemiştim!

Tüm bunlara ek olarak, Mudanya Belediye Başkanı Türkyılmaz’ın 11 Ekim Mudanya Mütarekesi’nin 101. yılı kutlamalarının hemen ardından, Ankara’ya bir Cumhuriyet Yürüyüşü başlatacağını öğrenmek, umudumu güçlendirdi. Mudanya’yı simgeleştiren mücadele ruhunu Çankaya’ya taşımanın, özellikle de muhalefetin sokağı fazlasıyla ihmal ettiği bir dönemde anlamı büyük.

Türkiye’nin tam bağımsızlık için emperyalizme karşı verdiği büyük mücadelenin meşalesini yüreğinde hiç söndürmeyenlere selam olsun!

Yazarın Son Yazıları

5 Aralık 1934’ten bugüne kadın hakları!

Yıl 1934...

Devamını Oku
05.12.2025
AYM, bilimsel gerçekleri reddetti!

Hani bazen hayatınızı adadığınız bir mücadelede öyle bir an gelir ve yıllarca yalnızca duvarlara bağırdığınızı düşünürsünüz..

Devamını Oku
03.12.2025
Türkiye üzerine karanlık planlar!

Yaklaşık bir yıldır birçok yazımda uyardığım bir tehlike, DEM Partisi çevresinden ilk kez açık açık dile getirildi.

Devamını Oku
30.11.2025
Hapishane ‘doğal yaşam alanı’ değildir!

İçinde yaşadığımız dönemin en berbat özelliklerinden birisi, kavramlara farklı anlamlar yükleyerek insanları kolayca kandırmanın çok yaygınlaşmış olması.

Devamını Oku
28.11.2025
Teröristler ana muhalefeti tehdit ediyor!

Sonunda bu da oldu.

Devamını Oku
26.11.2025
Tarih bu yıkım ittifakını yazacak!

Cuma günü TBMM’de yapılan İmralı oylamasından sonra bir TV kanalında bir siyasal iletişimcinin konuşmasına rastladım.

Devamını Oku
23.11.2025
Bahçeli’nin daha çok işi var!

Dün gazetemizde Aytunç Ürkmez imzasıyla yayımlanan bir haber...

Devamını Oku
21.11.2025
'Açın Bahçeli'nin yolunu, İmralı'ya gitsin!'

Tarih 31 Temmuz 2025.

Devamını Oku
19.11.2025
Şiddete tanıklık etmek

Geçen hafta Uluslararası Hayvan Politikaları Konferansı’na katılmak için ilk kez Marakeş’e gittim.

Devamını Oku
16.11.2025
Mesele 1923 Cumhuriyeti’nin tasfiyesi!

AKP-MHP koalisyonunun CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’na karşı yürüttüğü operasyon...

Devamını Oku
14.11.2025
Hadi oradan!

Yazımın başlığına güzel Türkçemizde birçok düşünce ve duyguyu aynı anda iki sözcükle anlatabilen işlevsel bir deyimi koydum.

Devamını Oku
09.11.2025
Sosyalizm en kapitalist ikinci partiyle gelmez!

Kendisini “demokratik sosyalist ve Müslüman” olarak niteleyen Uganda asıllı 34 yaşındaki Zohran Mamdani’nin New York Belediye başkanlığına seçilmesi hakkındaki bazı yorumlar, birkaç yılda bir yinelemem gereken gerçekleri hatırlattı.

Devamını Oku
07.11.2025
Ümmetçi çakma ‘sosyalistler’!

1923 Cumhuriyet Devrimi’ni hedefe koyanlar, 102. yıldönümünde de boş durmadı.

Devamını Oku
05.11.2025
Türkiye, goril Zeytin’i de esir etti!

22 Aralık 2024’te Nijerya’dan Tayland’a kaçak olarak götürülmek istenirken İstanbul Havalimanı’nın kargo biriminde travma halinde yavru bir goril bulundu.

Devamını Oku
02.11.2025
Casusluk davası ve déjà vu!

Geçen hafta hayatımıza bir casusluk davası girdi ve beş gün önce de Ekrem İmamoğlu, İmamoğlu’nun seçim kampanyası direktörü Necati Özkan ile Tele1 Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ hakkında tutuklama kararı verildi.

Devamını Oku
31.10.2025
Cumhuriyetçi geçinenler ve gerçekler!

“En hafif rüzgârdan bile korunması lazım gelen yeni doğmuş yavrunun, onu beslediğini söyleyenler tarafından böyle hırpalanması caiz miydi?”

Devamını Oku
29.10.2025
Diziden al haberi!

İsrail’in büyük dostu ABD Başkanı Trump, bir süredir kameralar önünde Erdoğan’a övgüler yağdırıyor, buluşurken Beyaz Saray’ın kapısında ayakta bekliyor, “iyi dostuz” diyor, rahat otursun diye sandalyesini tutuyor ve ayrılırken kapıya kadar uğurluyor.

Devamını Oku
26.10.2025
Cumhuriyet Yürüyüşü!

2025 yılında, Cumhuriyet Devrimi’nin 102. yıldönümünde Türkiye’de cumhuriyetçilere düşen önemli görevler var.

Devamını Oku
24.10.2025
Cumhuriyeti kuranlar!

Geçen hafta Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yaşanan rezalet, ülkenin içine sokulduğu durumun vahametini tam olarak gözler önüne serdi.

Devamını Oku
22.10.2025
Siyasetçilerin anayasayı çiğneme özgürlüğü mü var?

Başlıktaki soruyu sormak zorunda kalmamın sayısız nedeni var.

Devamını Oku
19.10.2025
Alçak düzenin resmi!

ABD Başkanı Trump, 13 Ekim’de İsrail Parlamentosu’unda ayakta alkışlandığı bir konuşma yaptı.

Devamını Oku
17.10.2025
Paçalardan akan ‘demokrasi’ yalanı!

“Sayın Öcalan, bu son görüşmede çok rahatsız olduğu bir mesele üzerinde durdu.

Devamını Oku
15.10.2025
Selam olsun Kubilay’lara!

Cuma günü yazımı şu satırlarla bitirmiştim: 7 Ekim’de TBMM’de yaşanan rezalete seyirci kalan siyasi partiler ve siyasetçiler meşruiyetini kaybetmiştir.

Devamını Oku
12.10.2025
Habur’dan beter bir rezalet!

7 Ekim 2025, Türkiye’nin tarihine Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde terörist başı Abdullah Öcalan için “Biji serok Apo” yani Türkçesi ile “Önder Apo çok yaşa” anlamına gelen sloganların atıldığı gün olarak geçti.

Devamını Oku
10.10.2025
CHP yerine AKP’yi yalnızlaştırsanıza!

Ayakta karşıladılar, hayran hayran baktılar, etrafına dizildiler, yanına oturup gülümsediler; toplumdan tepki görünce de seçmenleri suçlayıp tehdit savurdular.

Devamını Oku
08.10.2025
Böyle medya varken Trump’a ne gerek var ki!

İktidar yandaşı medyanın halini anlatmaya pek gerek yok.

Devamını Oku
05.10.2025
180 derece savrulanlar!

2024 yılının 1 Ekim gününden 2025’in 1 Ekim gününe kadar geçen tam bir yılda Türkiye’de siyasette büyük bir kasırga yaşandı ve zemini sağlam olmayanlar 180 derece savruldu.

Devamını Oku
03.10.2025
Camide cihat, ticarette takiye mi?

Tarih 26 Eylül 2025. Yer Çamlıca Camisi. Cuma namazı sonrasında camide elinde mikrofon birisi konuşuyor...

Devamını Oku
01.10.2025
Türkiye emperyalizmin kıskacında!

Erdoğan’ın altı yıl sonra Beyaz Saray’da Trump ile görüşmesi, tarihe skandallarla geçti.

Devamını Oku
28.09.2025
Kuyu tipi hapishane işkencedir!

Gazetecilere hapishanelerdeki mahkûmlardan çok sayıda mektup gelir.

Devamını Oku
26.09.2025
Emperyalizmin teröristleri

New York’ta Concordia Zirvesi’nde bir oturum...

Devamını Oku
24.09.2025
Ahlakçıların ahlaksızlığı

Son birkaç hafta içinde Türkiye’de kültür ve sanat alanındaki baskı iyice arttı.

Devamını Oku
21.09.2025
Eğitiyor, donatıyor, destekliyor!

Kim kime yapıyor bunu?

Devamını Oku
19.09.2025
İkinci Cumhuriyetçiler ve CHP

T24 internet sitesi, üç gün önce Hasan Cemal’in “Özgür Özel Tandoğan’dan haykırıyor, tam bir heyecan fırtınası, gözlerim yaşarıyor!” başlıklı bir yazı yazdığını duyurdu.

Devamını Oku
17.09.2025
Bahçeli’ye sorular ve bir gencin isyanı

"Sosyal medyanın kökü kazınmalı."

Devamını Oku
14.09.2025
Üniversiteye hazırlanan bir gençten mektup

Her gazeteci gibi ben de okuyucularımdan çok sayıda ileti alıyorum.

Devamını Oku
12.09.2025
Demokrasicilik, koltuk kavgası ve sınıf kavgası

Herkes bir koltuğun peşinde.

Devamını Oku
10.09.2025
Açılım ve çelişkiler

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne operasyon düzenlenen 19 Mart’tan bu yana iktidarın CHP’ye yönelik baskısını artırması, deyim yerindeyse dört taraftan kuşatmak için yoğun bir çaba harcaması, aynı anda açılım süreci devam ederken bazılarınca çelişkili bulunuyor.

Devamını Oku
07.09.2025
Bunun adı totalitarizm!

Önce bir gerçeğin altını çizelim...

Devamını Oku
05.09.2025
Ortadoğu kazanı fokurduyor

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) bugünlerde çok hareketli, Türkiye’den bölgeye giden gidene...

Devamını Oku
03.09.2025