Erdoğan’ın ‘İdlib’de gerekirse ölürüz’ sözü ve ‘Misaki Milli’
Orhan Bursalı
Son Köşe Yazıları

Erdoğan’ın ‘İdlib’de gerekirse ölürüz’ sözü ve ‘Misaki Milli’

17.02.2020 07:30
Güncellenme:
Takip Et:

Dünkü yazımı okuyun, çünkü bu devamı. Erdoğan’ın “Yeni Türkiye” konseptinin ana hatlarını çizdiğim yazıda, bu hedefe ancak “Türkiye’nin topraklarını büyüterek ulaşabileceği” hesabını yaptığını belirtmiştim.

Orada eksik bıraktığım, yazarken belleğime çağıramadığım en önemli bir noktayı Ahmet Yavuz anımsattı. “Evet”, dedi “Toprak ilhak etmeden Yeni Türkiye’yi kurduğunu söyleyemez, hedef bu, fakat keşke Misakı Milli hedefini de yazıya katsaydın, dört dörtlük olurdu...”

Ah belleğim diyeceğim ama yazıya gece yarısı başlamış, ara vermiş, sonra sabah erkenden bitirmiştim. Beylikdüzü CHP örgütünde yapacağım konuşmayı hazırlığa giriştim sonra... Yani araştırmaya zaman da kalmamıştı.

Evet, Erdoğan 2016’dan itibaren Misakı Milli’yi diline dolamıştı. 2017, 2018, 2019’da hep gündeme getirdi.

Hedef imparatorluk toprakları

Erdoğan, ağırlıklı olarak İngilizlerden alınamayan-alınmayan Musul’u kastediyor. Suriye’yi de Osmanlı artığı, kaybedilmiş toprak görüyor.

19 Ekim 2016’da bunu sanırım ilk kez muhtarlar toplantısında açtı: “Suriye ve Irak’ta olanları yaşarken, yeni nesil bir şeyi çok iyi bilmeli. Acaba Misakı Milli nedir? Bunu çok iyi bilmemiz lazım. Eğer Misakı Milli’yi kavrarsak, anlarsak Suriye’deki sorumluluğumuzun, Irak’taki sorumluluğumuzun ne olduğunu anlarız... Eğer bugün ‘Musul üzerinde bizim sorumluluğumuz var, onun için hem masada hem de arazide olacağız’ diyorsak, bunun bir sebebi var.”

“Maalesef hem batı hem de güney sınırlarımızda Misakı Milli hedeflerimizi koruyamadık. Dönemin şartları itibarıyla... zorunluluklardan kaynaklanan bu durumu esas olarak kabul edip kendimizi tamamen bu kabuğun içine hapsetme anlayışıdır. Biz işte bu anlayışı reddediyoruz. Türkiye’yi 1923’ten beri böyle bir kısırdöngüye hapsedenlerin amacı coğrafyamızdaki bin yıllık varlığımızı, Selçuklu ve Osmanlı geçmişimizi bize unutturmaktır...”

10 Kasım 2017’de: “Biz Kurtuluş Savaşımıza başlarken ilan ettiğimiz Misakı Millimize dahi sahip çıkamadık. İşte şimdi Suriye’de, Irak’taki gelişmelerde zaman zaman dikkat ederseniz bir şeyi dillendiriyorum. Nedir o, ‘Biz Misakı Millimize yeniden sahip çıkmak zorundayız’ diyorum.”

Görüldüğü gibi, Erdoğan’ın Irak ve Suriye’deki hedefi “kayıp” ilan ettiği bu toprakları geri almak.

Önceki gün, İdlib için söylediği “biz orada gerekirse ölmeyi göze aldık” sözleri, “Yeni Türkiye”nin kuruluşu için en elzem ihtiyaçla ilgili kararlılığını dile getiriyordu: Toprak kazanmak!

Peki, nedir Misakı Milli?

Misakı Milli, son Osmanlı Meclisi’nde (Meclisi Mebusan) yapılan bir gizli oturumda (28 Ocak 1920) kararlaştırılan Osmanlı sınırlarıdır. Misakı Milli, ulusal yemin demektir. Meclis’in toplanması Atatürk ve arkadaşları çaba sarf etmişti. Bu son Meclis’te Anadolu’dan gelen mebuslar da vardı, Anadolu direnişçileri-savaşçıları Müdafaa-i Hukukçular, Meclis’te temsil ediliyordu. Rauf Orbay liderliğinde bir “Felah-i Vatan” grubu oluşturdular ve bu son Meclis’te “Ulusal Yemin”i kabul ettirdiler.

Yani Misakı Milli, Osmanlı’nın, padişahın falan değil, doğrudan Milli Kurtuluşçuların girişimidir.

Burada Mondros Ateşkesi’yle Osmanlı’nın elindekiler vatan toprağı sayılmakta, Musul dahil. Ulusal Yemin’de Arap yerleşimlerinde referandum önerilmekte. İdlib bu çerçevededir. Atatürk’ün 1918’de bulunduğu bölgelerle ilgili yazısına dayanılarak, yorumlarla Misakı Milli sınırları genişletilmektedir.

Lozan’da Musul üzerinde anlaşma sağlanamadı ve çözümü İngiltere ile Türkiye arasında ikili görüşmelere bırakıldı. Bu görüşmeler sonuç vermedi ve anlaşma gereği konu Milletler Cemiyeti kararına bırakıldı. İngilizlerin Şeyh Sait kışkırtması ile Türkiye zor durumda bırakıldı, Milletler Cemiyeti Musul’u İngiliz mandasına bıraktı. Oradan da Irak toprağı oldu.

Türkiye’nin varlık belgesi

1) Lozan, Türkiye’nin varlık belgesidir, Ulusal Yemin en az hasarla ve kayıpla gerçekleşmiştir.

2) Ulusal Yemin’in arka plandaki sahibi Atatürk ve arkadaşlarıdır.

3) Ulusal Yemin, Birinci Dünya Savaşı’nın yenilmiş, parçalanmış, işgal edilmiş Osmanlı topraklarının kurtarılması gerekenleri sayıyor.

4) Sıfırdan bir vatan ve millet yaratmaya soyunmuş Atatürk ve arkadaşları, savaştan bitap düşmüş Anadolu’dan toparlayabildikleri güçlerle, yapabileceklerinin azamisini gerçekleştirmişlerdir.

5) Yeni Cumhuriyet, Osmanlı’nın üzerine, ümmet ve  padişahlık temelinde değil, yurttaşlık ve millet için gerekli bir kimlik (Türklük) üzerinde inşa edildi. Ve ortak dil olarak da Türkçe... Bu çağın, ulus devlet kuruluşlarının gereğiydi. Osmanlı’dan zaten Yunanistan, Bulgaristan vb. savaşla ayrılarak ulusa dayalı devletlerini kurmuşlardı. Çok milletli imparatorluklar çöküyor, ulusa dayalı milletler kuruluyordu.

6) Suriye, Irak evet Türkmenlerin de yaşadığı, fakat ağırlıklı Arap kimlikli ve Arapça dilliydi.

Erdoğan, sadece Osmanlı’yı değil Selçuklu’yu da canlandırıyor

Yarın sürdürelim...

Yazarın Son Yazıları

Ankara’nın F-35 rüyası bitti veya çok bedel ödemesi gerekir

Hayır, ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Barrack’ın F-35 konusunda verdiği yanıta dayanarak Ankara bu uçakların rüyasını bile göremez demiyorum.

Devamını Oku
16.12.2025
Bu anlaşmayı kim ‘Feshet’ dediyse suçlu o! Suriye tek mi olacak çok mu?

Bütün mesele bu. Derinden bir savaş veriliyor, bir varlık ve yokluk savaşı bu, olmak mı olmamak mı...

Devamını Oku
15.12.2025
Bu övgünün ardında ne var?

Şam hükümetini ve Suriye’yi kimler zayıf bırakarak dış güçlerin sürekli müdahalesine açık bir ülke konumunda tutmak istiyor sorusu çok önemli ama bugün Trump’ın Erdoğan’a olan büyük sevgisinin arka planında ne var sorusuyla başlayacağım.

Devamını Oku
14.12.2025
Tarihe geçecek diploma iptali davası Dreyfus’u gölgede bırakır

Bir ülke, bir iktidar, bir hukuk, bir yargı düşünün ki topluca hareketle bir kimsenin 31 yıl önce aldığı üniversite bitirme diplomasını geçersiz saysın ve iptal etsin.

Devamını Oku
11.12.2025
‘Bana uy, seni tekrar büyük yapacağım, yoksa yok olacaksın’

Trump yönetiminin hazırladığı Milli Güvenlik Stratejisi (Belgesi) büyük tartışma yarattı, özellikle Avrupa’ya ilişkin bölümleri. Trump karşıtı Amerikan medyası ve entelektüel yazarlar, Trump Avrupa’yı adeta düşman olarak görüyor yorumunu yaptılar.

Devamını Oku
09.12.2025
Ümmet mi millet mi? Av kim, avcı kim?

Bakın ne buldum.

Devamını Oku
07.12.2025
Şu 29 maddeye noldu ey komisyon? Yanıt: DEM istemedi!

CHP, “Öcalan’a serbestlik, anayasa değişikliğine DEM desteği, PKK’ye ülkede siyaset yapma özgürlüğü” komisyonuna katılırken demokratikleşme olmadan Kürt sorunu çözülmez diyerek 29 maddede bir paket sunmuştu, hatırlatmak istedim özetle de olsa...

Devamını Oku
04.12.2025
Ümmet: Parçalanmış bir Türkiye

Dünkü yazımın sonu “Peki niye şimdi ümmet” sorusuyla bitiyordu. Yer darlığından yanıtı yoktu.

Devamını Oku
02.12.2025
İmralı ve PKK’nin ‘ümmetçi Türkiye’ söyleminin anlamı ne?

Bugüne kadar seküler parti havası basan Kürt milliyetçi siyasal hareketini bir süredir “ümmet” heyecanı bastı.

Devamını Oku
01.12.2025
CHP’yi kurultay sonrası çok zor bir dönem bekliyor

CHP programını yeniledi, parti meclisini 80 kişiye çıkararak kapsayıcılığını ve halk nezdinde temsiliyetini artırdı, büyük bir inançla Özgür Özel iktidara geleceklerini söyledi.

Devamını Oku
30.11.2025
Adeta yargısız infaz kararı

Evet Fatih Altaylı’ya verilen 4.2 yıllık mahkûmiyet kararı, sözlerinde açık bir tehdit asla olmayan ve doğrudan cumhurbaşkanını hedef almayan, ana fikri Türk halkının seçimlerde oy kullanmayı artık çok sevdiği ve bundan asla vazgeçmeyeceği idi.

Devamını Oku
27.11.2025
DEM’in kaçırdığı, CHP’nin yapması gereken

CHP’nin “çözüm” komisyonuna katılırken verdiği sözü tutması iktidar kanadını ve bu kanada eklemlenenleri rahatsız etti.

Devamını Oku
25.11.2025
Yeni seçim ittifaklar olasılığına bir bakış ve sırat köprüsünde yürüyenler

Dünkü yazımın sonunda şu cümleler vardı: Süreç zaten yeni ittifaklar yaratacak ortama itildi.

Devamını Oku
24.11.2025
Neden İmralı dayatması? Çünkü sürecin lideri!

Evet, apar topar ve medyaya kapalı bir toplantı ile milletvekillerinden oluşan ve 5 kişi olacağı söylenen bir heyet, İmralı Adası’na gidecek.

Devamını Oku
23.11.2025
İddianamede yaldızlı bir casus öyküsü

İddianamede Eylem 13 başlığı altında çok ciddi bir iddia var:

Devamını Oku
17.11.2025
Burası Türkiye abicim, yarın ne olacağını kestirmek zor

AKP çok şükür kendinden önceki sağcı iktidarların izinden giderek ülkeyi, geçmişe kıyasla en büyük ekonomik çöküşe ve yoksullaşmaya itti.

Devamını Oku
16.11.2025
Olağanüstü döneme olağanüstü iddianame

4 bin sayfalık iddianame mi olurmuş?

Devamını Oku
13.11.2025
Millet, ‘dâhi adam’ın bu topraklardan çıkmasının gururunu yaşıyor

AKP’den önce 10 Kasım’larda sirenler çaldığında köprüde, caddelerde sokaklarda durmayan araçların ve yayaların sayısı hatırı sayılır ölçüde fazlaydı.

Devamını Oku
11.11.2025
Cumhuriyetin temeli ve Ata’nın bize mirası 3+2 altın anahtar

Bugün büyük Türk’ü anıyoruz.

Devamını Oku
10.11.2025
Üniversite diploması ne kadar değerli

ABD’de Gallup’un ağustos ayında gerçekleştirdiği anket ilginç sonuçlarıyla tartışma yarattı...

Devamını Oku
09.11.2025
Mesele salt İmamoğlu değil, yenilikçilik ve yerellik

Ekrem İmamoğlu’na casusluk suçlamasının hemen ardından oğlu ve babasının sorguya çekilmesine sıra geldi.

Devamını Oku
06.11.2025
Ahmet Türk ve hayal alemi

DEM heyeti ile cumhurbaşkanı arasında son yapılan ve sonucu merakla beklenen görüşme üzerine bir açıklama beklerken cumhurbaşkanı hukuk başdanışmanlarından Mehmet Uçum merakımızı giderdi.

Devamını Oku
04.11.2025
İstanbul ‘iş bilmez kadir bilmezler’in mi elinde? Peki ‘Biz ihanet ettik’ kim dedi?

Cumhurbaşkanı, İstanbul’un en değerli havaalanı Atatürk Havaalanı’nın yıkılarak yerine yapılan “millet bahçesi”ni ziyaret etmiş ve “İstanbul’umuzu iş bilmez, kadir kıymet bilmez, tarih ve medeniyet şuurundan yoksun kifayetsizlerin insafına terk etmiyoruz. İstanbul bizim göz bebeğimizdir. Bu aziz şehrin bir fetret devri daha yaşamasına gönlümüz asla razı değil” demiş.

Devamını Oku
03.11.2025
Bayrampaşa’ya çökme, genel seçimlerin provası mı?

Bayrampaşa Belediyesi’ni “ele geçirme eylemi” tam bir milli iradeyi hava cıva gören bir iktidar anlayışının tipik örneğidir.

Devamını Oku
02.11.2025
En büyük iki devrim: Ulus ve kadın devrimi

Bu döneme özgü karamsarlıkları erteleyerek bir de şu açıdan bakalım: Atatürk’ün Cumhuriyet hedeflerine önemli ölçüde varılmıştır; bu hedeflerin artık geri döndürülemez olduklarına, tüm Türkiye’nin dün Cumhuriyeti ve Atatürk’ü olağanüstü sahiplenmesiyle sürekli tanıklık ediyoruz.

Devamını Oku
30.10.2025
Casuuusss... Cephanelerini çabuk tüketiyorlar... Hedef Tele1 miydi!?

Yahu bekleyin kardeşim, insanları en çok etkileyebilecek bir konuyu...

Devamını Oku
27.10.2025
İslamcı ‘muhafazakâr demokrat’ olabilir miydi?

“Muhafazakâr demokrat”ların en son numarası, bertaraf etmek istedikleri muhalif rakiplerini casuslukla suçlamak oldu.

Devamını Oku
26.10.2025
Ya İmralı gelsin veya İmralı’ya gidelim!

Evet, DEM (ve tabii ki Kandil) “terörsüz Türkiye” komisyonunu, daha doğrusu AKP iktidarını ve MHP’yi, Öcalan’ın serbest bırakılması noktasına indirgedi ve sıkıştırdı.

Devamını Oku
23.10.2025
Demokrasi yoksa ne çözümü!

Tarafların pozisyonuna bakalım, evet yeniden, fotoğraf net olarak görülmezse politika üretilemez ve kararlar alınamaz.

Devamını Oku
21.10.2025
Ey Meclis milletvekillerine sahip çıkma özgürlüğün de mi yok

Önce: Merkez Bankası başkan yardımcısının dolandırıcılık suçlamasıyla hakkında soruşturma açılmasına şaşırdık mı, hayır demeyeceğim ama evet de diyemiyorum.

Devamını Oku
20.10.2025
Tek tek avlanmak ve hukuka sahip çıkmak

Fatih Altaylı’ya 5 yıldan az olmamak kaydıyla hapis cezası isteniyor.

Devamını Oku
19.10.2025
Tek adamlık için şarttı: AKP içinde büyük tasfiye

İki yazıdır AKP’nin 2 yıllık iktidarı süresi içinde mutlak iktidara, tek adam rejimine giden yolların nasıl açıldığını yazıp duruyorum.

Devamını Oku
16.10.2025
Mutlakiyete giden süreç: Ordu ve yargının dönüştürülmesi

Dünkü yazım, tek adam rejiminin başlangıç noktası üzerineydi:

Devamını Oku
14.10.2025
Başlangıç noktası: Denge denetleme yıkılınca varılan yer

Demokrasiye zerre inanmayanlar, iktidara gelince adım adım mutlak iktidarlarını kurmak için kolları sıvarlar.

Devamını Oku
13.10.2025
Siyaset ağlarını örüyor, hukuka aykırılığın anlamsızlığı ve İmralı tahterevallisi

Bayrampaşa Belediyesi’ne, başkan ve arkadaşlarına çekilen operasyonun yanı sıra, CHP meclis üyelerinden bir kaçını hayatlarından adeta bezdirerek partilerinden istifa ettirilmeleri ...

Devamını Oku
12.10.2025
Nobel Ödülleri: Bilim gelişmenin ve yeni ufukların anahtarıdır

Aziz Sancar, en üst düzey ve özgürce araştırmaların yapıldığı ülkelerden birinde, ABD’de, günde 16-18 saat çalışarak ve merakının peşinde koşarak, odaklandığı konuyu çözmek için yöntemler geliştirerek DNA’nın, ikili zincirdeki bozulmaları nasıl onardığını gösterdi.

Devamını Oku
09.10.2025
Ülkeyi, ekonomiyi altın alanlar mı batırdı... Belirsizlikler dorukta

İktidarın gözü milletin altınlarında...

Devamını Oku
07.10.2025
Bir fotoğrafın düşündürdükleri: Kimse yanılsamaya kapılmasın

Meclis’in açılış resepsiyonunda cumhurbaşkanının iyi bir halkla ilişkiler girişimi ile siyasi parti liderlerini davet ederek verdiği gülücüklerle dolu toplu fotoğraf en önemli tartışma konusu oldu.

Devamını Oku
05.10.2025
Nobel Barış Ödülü merakı ile boşa koşan adam

Netahyahu-Trump’ın baş başa hazırladığı plan kime yarar...

Devamını Oku
02.10.2025
Büyük yoksullaşma ve çöküşün anatomisinden paylaşımlar

Ülkede hiç bu kadar büyük yoksul kitleler ve giderek daha az sayıda büyük zenginler yaratılmamıştı.

Devamını Oku
30.09.2025