Suriye bataklığı ve ‘Kürt sorunu’
Ahmet Süha Umar
Son Köşe Yazıları

Suriye bataklığı ve ‘Kürt sorunu’

15.01.2025 04:01
Güncellenme:
Takip Et:

Biz, her sözü ile Türkiye’yi tehdit eden Trump’ın sırtımızı sıvazladığını düşünüp ve “Suriye bizden sorulur” diyerek, yeni Osmanlıcılık düşlerine dalarken olanlara bakın!

TÜRKİYESİZ SURİYE TOPLANTISI

Beş ülke (Quint) ve AB, Roma’da, Suriye için toplandılar. Türkiye’yi davet etmediler. “Quint’in olağan toplantısına bizi neden davet etsinler?” züğürt tesellisini unutun. Quint, o günün beşlisi; bugünün Suriye’si de o günün Suriye’si değil. Uluslararası ilişkilerde “taşeron”a, ne yapacağı tebliğ edilir. Taşeronla müzakere edilmez! 

Hemen arkasından, Arap ve Ortadoğu ülkeleri, Suudi Arabistan’da toplandılar. Bu kez Türkiye davetliydi. Davetliydi de Suriye geçici yönetiminin dışişleri bakanı dahil Arap ülkeleri önce kendi aralarında toplandılar, sonra Türkiye’yi salona aldılar. Türkiye’ye, “Yerini bil!” dediler. Diplomaside bir mesaj ancak bu kadar açıklıkla verilebilir. Amaç sadece mesaj vermek değil tabii.

Uluslararası ilişkilerin en temel kurallarını hiçe sayar, bir terör örgütüyle işbirliği içinde Suriye’de yönetimi devirdiğinizi; gelecekte de bu ülkenin iç işlerine karışmaya devam edeceğinizi, alışılmamış ve en olmadık açıklamalar ve buluşmalarla göstermeye kalkarsanız, yüzyıllara dayanan korkuları canlandırırsınız. Radikal İslamcı bir Suriye yönetiminin sizi rahatsız etmeyeceğini böylesine vurgularsanız, ABD ve AB’nin hatta Rusya’nın kaşları kalkar. Onları, size karşı önlem almaya, size Suriye’de ancak uygun görecekleri ölçüde hareket özgürlüğü tanımaya yönlendirirsiniz. Hele de politikanız İsrail’in işine yaramışsa Arap ülkeleri daha da rahatsız olurlar ve sizi dışarıda tutmaya çalışırlar. Olan da budur. 

Türkiye’nin Suriye’de beklentilerinin gerçekleşmeyeceği; Suriye’nin imarı konusunda ortaya çıkacak fırsatlardan yararlanmasının da büyük ölçüde engelleneceği anlaşılıyor. Özal politikaları ile Irak’ta ve Libya’da büyük yüklenicilik projelerini kaybettiğimizi, şirketlerimizin makine parkını bile zor kurtardığımızı unutmayalım.

TÜRKİYE NE KAZANDI?

Türkiye’nin kazancı! 1999 yılında çözülmüş olandan daha vahim bir “Kürt sorunu”dur. Üstelik bu sorunun arkasındaki güç olan ABD’nin seçilmiş başkanı, görevdeki dışişleri bakanı, ABD Senatosu’nun etkili isimlerinden gelen açıklamalar, Suriye’deki PKK/PYD/YPG terörü sorununun çözümünün Türkiye’nin elinde olmadığına işaret etmektedir. Suriye’deki Kürt oluşumunun devam edeceği, ABD ve İsrail’in hatta İngiltere, Fransa ve Almanya’nın bu konudaki tutumunda bir değişiklik olmayacağı da görülüyor. Türkiye, Irak’tan sonra Suriye’de de yaratılan bir Kürt yönetimi gerçekliğinin daha da özendireceği, cesaretlendireceği bir “ayrılıkçı etnik Kürt milliyetçiliği” sorunu ile her zamankinden daha da güçlü biçimde karşı karşıyadır.

Öcalan’ın ve DEM Parti’nin amacı, Erdoğan’ın zafiyetinden, yeniden cumhurbaşkanı seçilme hırsından ve dış müdahaleden de yararlanarak, bağımsız bir Kürt devletine ulaşmaktır.

CHP genel başkanı ise “Teröristle müzakere edilemez. Türkiye üniter bir devlettir. Türkiye’de ‘halklar’ yoktur; ‘Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran halka, Türk milleti denir’” diyemiyor, “Türkiyeli” diyor! Birilerinin de tam bu sırada, bir meslektaşımın, 2009 yılında Milliyet gazetesinde dile getirdiği, Türklerle Kürtlerin birlikte yaşamak isteyip istemedikleri konusunda referandum yapılması önerisini, yeni bir “toplum sözleşmesi” yapılması şeklinde gündeme taşımaları, tehlikenin ve aymazlığın büyüklüğünü göstermektedir.

Pek bilinmez ama Yugoslavya, bir Sırp profesörün, “Yugoslavya’da yeni bir toplum sözleşmesi yapılmalıdır” sözleri ile başlayan süreçte bölünmüştü. Merak edenler, Noel Malcolm’un, “Bosna” ve “Kosova” kitaplarına bakabilirler. 

GİDİŞATI ERDOĞAN MI DURDURACAK? 

Erdoğan, “İmralı süreci”nin, beklediği DEM ve Kürt oy desteğini getirmeyeceğini, aksine Türk milletinin tepkisine yol açtığını fark ettiği izlenimini veriyor. Bugüne kadar susup, Diyarbakır’da birden, Kürt sorununun, terörün terk edilmesi ve terör örgütünün silah bırakmasından ibaret olduğuna işaret etmesi, “Dolmabahçe mutabakatı” sonrasını akla getiriyor. 

“Kürt sorunu”nu çözmeye soyunan Bahçeli ile “İki bayrak, iki dil yok” diyerek takiye yapan DEM Parti’nin, Erdoğan’ın da desteklediği bilinen oyununu CHP’nin bozması beklenirken, bir kez daha canlandırılan bu bölücü kalkışmaya, kaybettiği 2015 seçimleri sonrasında izlediği politikayı tekrarlayıp, ülkeyi kan gölüne çevirmemek kaydıyla Erdoğan’ın “Dur!” demesi, en büyük ancak hayırlı sürpriz olur. Bakalım daha neler göreceğiz?

Yazarın Son Yazıları

Ukrayna ateşle oynuyor!

Türkiye, Gambiya bandıralı iki tankerin Karadeniz’de, Türkiye’nin münhasır ekonomik bölgesi (MEB) içinde vurulduğuna dikkat çekerek Rusya-Ukrayna savaşının tırmanışının durması çağrısında bulundu.

Devamını Oku
03.12.2025
Kıbrıs’ta sağlam durmak

Osmanlı’nın Venedik’ten aldığı (1571) Kıbrıs Adası, Rusya’ya karşı destek arayışında, egemenliğin Osmanlı’da kalması kaydıyla yönetimi geçici olarak İngiltere’ye bırakılıncaya (1878) kadar barış içinde yaşamıştır.

Devamını Oku
26.11.2025
Stratejik ortak!

Yıllardır Türkiye ile ABD’nin “stratejik ortak” oldukları söylenir.

Devamını Oku
19.11.2025
Casus belli*

Yunanistan ve GKRY, Türkiye’nin, AB-Avrupa için Güvenlik Girişimi (SAFE) Programı’na katılmak istiyorsa...

Devamını Oku
12.11.2025
Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyareti

Vatikan, Papa 14. Leo’nun, İznik Konsili’nin 1700. yılı olan bu yıl 27-30 Kasım tarihlerinde Türkiye’yi ziyaret edeceğini duyurdu.

Devamını Oku
05.11.2025
Tarih tekerrür mü ediyor?

Cumhuriyet Bayramı’mız kutlu olsun.

Devamını Oku
29.10.2025
II. Abdülhamit’in durumuna düşmek!

“Kıbrıs sorunu”, Kıbrıs Barış Harekâtı ile çözülmüştür.

Devamını Oku
22.10.2025
Ortadoğu tamam, sıra Batı Balkanlar’da!

“Bölge ve dünya dengelerinin ne yönde değişeceğini bilemeyiz. Koşullar oluştuğu takdirde Sırbistan, Kosova’yı tanımamızın karşılığını, bizi çok yakından ilgilendiren Kürt ayrılıkçılığı konusunda vermekten kaçınmayabilir.

Devamını Oku
15.10.2025
Korsanlar, haydutlar ve devlet başkanları

İsrail’in kendi karasuları dışında seyreden silahsız Sumud Filosu’na saldırısı, “deniz haydutluğu-korsanlık”tır.

Devamını Oku
08.10.2025
İktidar hesap vermektir

İktidar hesap vermektir

Devamını Oku
01.10.2025
Diplomasi notları

Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani, Washington Büyükelçiliği’ni açarken “Yıkılmamış bir vatanı temsil ediyorum.” demiş.

Devamını Oku
24.09.2025
Türkiye-Çin dostluk bağı: Uygurlar

Uygur Türkleri, Türkiye ile Çin arasında dostluk bağıdır.

Devamını Oku
17.09.2025
Kılavuzu Trump olanın!

Trump’ın göreve geldiği Ocak 2025’ten bu yana dünyada olanlar bu başlığı hak ediyor.

Devamını Oku
10.09.2025
Balkanlar’da Yugoslavya, Avrupa’da Türkiye

Türkiye’nin Belgrad Büyükelçisi olarak atandığımda, Başbakan Danışmanı Ahmet Davutoğlu, “Belgrad’a atanmanızdan memnun oldum Süha Bey” demişti.

Devamını Oku
03.09.2025
Kardeşim Hakan Fidan

Haberlerde gördüm. “SDG, İsrail ile işbirliği yapıyor.

Devamını Oku
27.08.2025
Biz bu haltı neden yedik?

Trump ile Putin’in, “merak uyandırarak” reklamı yapılan Alaska buluşması bazılarının beklediği sonuçları vermedi.

Devamını Oku
20.08.2025
Hayali koridorun düşündürdükleri

Trump, Azerbaycan ile Nahçıvan’ı ayıran Ermeni topraklarındaki, henüz adı var kendi yok Zengezur Koridoru’nun işletmesini aldı.

Devamını Oku
13.08.2025
Karagöz ile Hacivat

Bugünlerde dünyayı parmaklarında oynatmaya çalışanları gördükçe, çocukluk yıllarımda Hayali Küçük Ali’nin Karagöz ile Hacivat gösterilerini anımsıyorum.

Devamını Oku
06.08.2025
Neredeeen nereye...

Dünyada ve çevremizde, Türkiye’yi doğrudan ilgilendiren hatta devletin geleceğini şekillendirme potansiyeli taşıyan değişimler oluyor.

Devamını Oku
30.07.2025
Şarkılar seni söyler...

Güftesi Müzeyyen Hanım’a, bestesi Muzaffer İlkar’a ait...

Devamını Oku
23.07.2025
Anlayana sivrisinek saz...

Bir ülkede kargaşa, anarşi, terör, iç çatışma ortamını yaratan, insan hak ve özgürlüklerinin, demokrasinin olmaması, hukuka uyulmamasıdır. “Terörsüz Türkiye”, Türkiye’de demokrasinin olmadığını, devletin, “demokratik, laik, sosyal hukuk devleti” niteliğinin kaybolduğunu gösteren bir tanımlamadır.

Devamını Oku
16.07.2025
Trump neyin peşinde?

“Tarzan” Johnny Weissmuller zora düşünce, “Tarzan müşkül durumda!” derdik.

Devamını Oku
09.07.2025
Aile fotoğrafı

Herkes, NATO Lahey Zirve Toplantısı aile fotoğrafındaki, gece tuvaleti görünümünde açık yeşil elbisesiyle göz kamaştıran, alımlı ve güzel kadın Hollanda Kraliçesi Maxima’ya odaklanmış ama o fotoğrafta bulunmaması gereken kişiyi, sevgili Emre Kongar atlamamış.

Devamını Oku
02.07.2025
Zaman hızla tükeniyor

ABD, uluslararası ilişkilerin ve hukukun tüm ilkelerini yok sayarak İran’a saldırdı.

Devamını Oku
25.06.2025
Türkiye’yi ne bekliyor?

2002 yılına kadar Türkiye Cumhuriyeti’nin Ortadoğu politikası, bölge ülkelerinin iç işlerine ve aralarındaki sorunlara karışmamaktı.

Devamını Oku
18.06.2025
Köşe yazarı sorumluluğu

Yıllar önceydi. Amman’dan bindiğim THY uçağında, bir gazeteci-köşe yazarı arkadaşımla karşılaştım.

Devamını Oku
11.06.2025
Ateş çemberi

Rus ve Ukrayna heyetleri arasında gerçekleşen, ikinci Dolmabahçe buluşması beklediğim gibi yine göstermelik bir görüşme oldu.

Devamını Oku
04.06.2025
Dünya lideri!

Arada bir de olsa, Türkiye’ye dışarıdan ve dışarıdakilerin gözüyle bakmak yararlı olabiliyor.

Devamını Oku
28.05.2025
Bıçak sırtında

Her şey o kadar şaka gibi ki ciddi bir yazı yazmak zor.

Devamını Oku
21.05.2025
Silahlara veda!

Silahlara veda!

Devamını Oku
14.05.2025
Büyük Kürdistan’a doğru

Büyük Kürdistan’a doğru

Devamını Oku
07.05.2025
Emperyalizmin Kemalizm saplantısı

Emperyalizmin Kemalizm saplantısı

Devamını Oku
30.04.2025
Büyük kuşatma. Ege, Kıbrıs ve Suriye

Büyük kuşatma. Ege, Kıbrıs ve Suriye

Devamını Oku
23.04.2025
İsrail Türkiye’den uzak durmalıdır

İsrail Türkiye’den uzak durmalıdır

Devamını Oku
16.04.2025
Beterin beteri varmış!

Beterin beteri varmış!

Devamını Oku
09.04.2025
Türkiye ve Kırk Haramiler

Türkiye ve Kırk Haramiler

Devamını Oku
02.04.2025
Görünen köy

Görünen köy

Devamını Oku
26.03.2025
Türkiye yol ayrımında

Türkiye yol ayrımında

Devamını Oku
19.03.2025
Türkiye bedel ödüyor

Türkiye bedel ödüyor

Devamını Oku
12.03.2025
Çöken dünya düzeni: Fırsatlar ve riskler

Çöken dünya düzeni: Fırsatlar ve riskler

Devamını Oku
05.03.2025