2022 yılı Sayıştay raporları açıklandı. Raporlardan görüyoruz ki her sene nitelikli bulgu sayısı azalıyor. Milyarlarca liralık bütçeye sahip kurumlarımızın raporları Sayıştay ve kurumun görevlerinin tanıtıldığı kısımları çıkardığınızda bir sayfa bile değil.

Sayıştay alınteri ile oluşturulan kamu kaynaklarının nereye, nasıl harcandığını, kurumların işleyişlerini denetleyen yegâne kurumumuz ama ne yazık ki artık diğer kurumlardaki gibi yaşanan siyasi kadrolaşma nedeniyle önceki dönemlerde verdiği güveni vermiyor. Raporların içi bomboş. Ben yine de satır aralarından derlediğim bilgileri aktarayım...

Bütün kurumların yer aldığı Mali İstatistikleri Değerlendirme Raporu’nda 2020’de 638 milyar TL olan sosyal yardım miktarı 2022’de 1.2 trilyon TL’ye yükselmiş. 2020’de 161 milyar TL olan faiz gideri 715 milyar TL’ye yükselmiş. Genel Yönetim Sektörü gideri ise 2022’de 4.4 trilyon TL’ye yükselmiş. Sosyal yardım demişken Sosyal Güvenlik Kurumu’nu (SGK) anlatmak istiyorum. 

Hani Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan sürekli diyor ya, “Kılıçdaroğlu SGK’yi batırdı” diye. Biraz Erdoğan dönemine baksak daha iyi olur gibi. 

Kamu alacağı tecil edilen borçlular ile bunlar adına muhasebe kayıtlarına alınan teminatları karşılaştıran bir çalışma yapılmış ve gelen sonuçlar incelenmiş. İncelemelerde, muhasebe kayıtlarında teminatı görünmeyenlerin dosya bazında borçları 50.000.00 TL üzerinde olarak değerlendirildiğinde 37 bin 432 tecil işlemi için teminat alınmadığı veya kabul edilen teminatların muhasebe kayıtlarına alınamadığı sonucuna ulaşılmış.

Teminatı kayıtlı bulunmayan borçluların tamamının uyumlu prim borçlusu olarak 48/A maddesi kapsamında tecil işlemi yapıldığı kabul edilse dahi 500 bin TL üzerinde kamu alacağı tecil edilen 18 bin 835 dosya için teminat yatırılmadığı veya yatırılan teminatların muhasebe kayıtlarına alınmadığı belirlenmiş. Yani kurum batmakla kalmamış alacak verecek tablosu da tamamen karışmış.

BELEDİYELERİN BORÇLARI

Rapora göre son yedi yılda 119 bin 490 dosyada tecil işlemi bozulmuş. Bu işlemler için alınan teminatların borçluların mallarına konulan hacizler olması nedeniyle teminatların paraya çevrilmesi diğer teminat türlerine göre hem daha maliyetli hem de daha zor işlemler içeriyor. Ayrıca kurumun hacizli menkul ve gayrimenkul malların satış işlemlerinde sorunlar yaşadığı yapılan denetimlerde görülmüş.

6183 sayılı kanun uyarınca tecil işlemi yapılmış kamu alacakları için alınan teminat tutarlarının muhasebe kayıtlarında 21.4 milyar TL olarak görülmüş. Ancak tecil işlemlerine ilişkin veriler incelendiğinde, alınması gereken teminat tutarının bu tutarın 2.5 katı kadar daha fazla olması gerektiği ve bu nedenle de teminat tutarlarının muhasebe kayıtlarında eksik göründüğü değerlendiriliyor.

Peki kurumun hacizli alacağı ne kadar? Kurumun Kasım 2022 dönemi itibarıyla (icrada takip edilen prim aslı ve gecikme zammı dahil) 4/1-a kapsamında 114 milyar TL prim aslı, 135 milyar TL’si gecikme zammı olmak üzere toplam 249 milyar  TL, 4/1-a diğer alacaklar (İşsizlik, EKP, ÖİV, İPC, DV) kapsamında 15 milyar TL’si prim aslı, 15 milyar TL’si de gecikme zammı olmak üzere toplam 30 milyar TL, 4/1-b kapsamında 67 milyar TL’si prim aslı, 11 milyar TL’si gecikme zammı olmak üzere toplam 79 milyar TL, 4/1- a kapsamında yapılandırılan 18 milyar TL, 4/1-b kapsamında yapılan-dırılan 6 milyar TL, 4/1-a kapsamında icra takibinde bulunan 78 milyar TL’si asıl, 117 milyar TL’si gecikme zammı olmak üzere toplam 196 milyar TL tutarında alacağı var. 

Resmi kurumların SGK’ye borcu yok mu onların da var. Kurum resmen devletin kara deliği gibi olmuş. Herkese para dağıltılmış ama nereden ne kadar alınacak kime ne verilmiş tam olarak kaydı belli değil. 

Sadece belediye, bağlı kuruluş ve belediye şirketlerinin SGK’ye olan prim ve prime bağlı borçları 38 milyar TL’ye ulaşmış.

Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü İcra Daire Başkanlığı’ndan alınan verilere göre 2016-2022 arasında icraya intikal ettirilen dosya sayıları 6 milyon 255 bin 482 dosya! Bakın bu dosya sayısı Türk Lirası değil.

Alacak miktarı ise 112 milyar TL. Bu rakamın sadece 43 milyarı tahsil edilmiş. Yarısı bile değil.

Bitti mi, bitmedi. Devam edelim...

2016-2022 yılları arasında toplam 758 bin 168 adet menkul mal için haciz işlemi uygulanmış, haciz uygulanan menkul mallardan sadece 12 bin 264 mal satılmış. 

2016-2022 yılları arasında toplam 450 bin 406 gayrimenkul haczedilmiş, bunun da 1449 tanesi satılmış. İcra Dairesi Başkanlığı’ndan alınan bilgilere göre de haciz işlemi uygulanmış araç sayısı 781 bin 956 adet. Bu araçların 692 bin 356 adedinde (yüzde 88.54) haciz şerhi, 55 bin 81 adedinde (yüzde 7.04) yakalama şerhinin bulunduğu ve 34 bin 519 adedinde (yüzde 4.42) satış şerhi veya kesin satış şerhinin bulunduğu tespit edilmiş.

AKP şekilci bir partidir. En parlak yolları yapar ama ilk darbede çukur olur, yıkılır. En gösterişli hastaneleri yapar ama her sağanakta içeriye yağmur yağar. Uzaya gidiyoruz der ama daha batık kurumlarını dipten kurtaramaz. Hızlı tren yapar ilk seferde kazaya uğrar. O yüzden Kılıçdaroğlu döneminin SGK’sini bırakın da bu SGK’nin halini anlatın biraz.