Cumhuriyet tarihinin en ağır ekonomik krizlerinden birinin yaşandığı ortamda, alınan kararları halka ilan etmekten ve dayatmaktan sorumlu bakan Mehmet Şimşek, fıkra gibi tasarruf önlemleri açıkladı.

Durumu mizah konusu yapmakla ciddiye alıp ayrıntılı irdelemek arasında gidip geldik. En doğrusu iki ucundan da tutmak.

Şimşek’in sözünü ettiği bütün tasarruflar yapıldığında bütçenin yüzde 3’ünü bulmuyor. İşin bu yanı bir tarafa...

Şimşek’in ilk maddesi daha önce “çerez parası” dediği kamuya alınan araçlar! Üç yıl süreyle yeni araç alınmayacak. Kamuoyunda en çok dikkati çeken, en çok haber yapılan konuyu almışlar, “Tasarruf yapıyoruz” diye duyuruyorlar. Buna verilecek güzel yanıtlar var ama biz de o tür sözlerden tasarruf edelim!

***

Şimşek’in açıkladıklarını kazıdığınızda altından şunlar çıkıyor:

1-İktidar halka IMF politikası uygulamaya karar vermiş. IMF, geçmişte Türkiye’ye temsilci gönderdiğinde alınması gereken önlemleri bir bütün olarak açıklardı. Millete kemer sıkma dayatılırken bundan iktidarın da pay alması benimsenirdi. Şimdi başta atanamayan öğretmenler olmak üzere devlet kapısında iş bekleyen yüz binlerce kişiye, “Kusura bakmayın, muhalefet ve kamuoyu da tasarruf önlemleri alın dediği için yeni kadro açamıyoruz” denecek.

2-Burada ana hedef CHP’li belediyeler görünüyor. Bir taşla üç kuş vurmak diye buna denir. Bir yandan tasarruf tedbirleri alıyoruz deyip kamuoyunu oyala. Bir yandan CHP’li belediyelerin elini kolunu bağla. Bir yandan oradan kısacağın parayla kendi genel işlerini daha rahat düzene koy.

3-Bir başka olasılık da şu; haziran, temmuz aylarında daha ağır önlemler geliyor. Bunlarla toplumu alıştırmak istiyorlar. Milletin daha çok canını yakacak önlemler geldiğinde “Daha önce haber vermiştik” demeye hazırlanıyorlar.

Maddeler uzatılabilir. İşin özünde ise şunlar var:

1-Ülkede bütçe kalmadı. Cumhurbaşkanlığı ucube sisteminde Saray’da hazırlanan bütçenin kuruşuna dokunmak, bir maddesini değiştirmek yasak. Ola ki Meclis bütçe yasasını onaylamazsa Saray’ın bir önceki yılın bütçesi üzerinde rakamsal oynamalar yapıp devam etme hakkı var.

2-En güçlü tasarruf, denetimdir. Türkiye’de denetim sistemi ortadan kalktı. Sayıştay, mali mahkeme olarak bilinir. Kamunun tüm mali harcamalarını denetleme hakkı ve görevi vardır. Yıllardır Sayıştay raporları ciddiye alınmaz oldu. Raporlarda da eğer bir usulsüz harcama kayda geçmişse ilerleyen sayfalarda, “Bu aşamadan sonra bilgi ve belge elde edilememiştir” cümlesine rastlıyorsunuz.

***

CHP’ye bir çağrımız var:

2024’ün ilk yarısı bitiyor. Şimdiden kapsamlı bir çalışma yapın 2025 bütçesine hâkim olun. Gerekirse alternatif bütçe hazırlayın. Siyasetin bir başka açıdan tarifi şudur; bütçeyi pay etme sanatı!

Bütçeden toplumun bütün kesimlerinin hak ettiği payı alması için hazırlık yapın.

2024 yılı kasım ayında bütçe yasası TBMM’ye geldiğinde “Onu değil, bunu istiyoruz” deyin.

CHP artık itiraz siyasetinden çok seçenek öne sürmeyi benimsemeli.

Geçmişte de yeri geldikçe dikkat çektiğimiz bir “fedakârlık” paylaşımını bir kez daha yaşıyoruz:

Fedakârlık son derece eşit paylaşılıyor; “feda” kısmı millete, “kârlık” kısmı iktidara!