Bir eğitim sistemi düşünün ki kuruluşundan 83, kapanışından 70 yıl geçmesine karşın özlemle anılsın, kuruluş günü 17 Nisan, bütün ülkede bayram havasında kutlansın. Hem ulusal hem evrensel olsun, İsviçre’deki eğitim ansiklopedisine ülkemizden giren tek başlık olsun. UNESCO onu gelişmekte olan ülkelere örnek göstersin. Eski, ezberci eğitimi çöpe atsın, onun yerine insanı ve toplumu içinden canlandıran, bugün bile aranan bir eğitim ortaya koysun. Devlete çok yük olmadan kendi binalarını yapsın, sebzesini, meyvesini yetiştirsin, hayvanını beslesin, kıraçları yeşertsin, cennete çevirsin. 

LAİK VE BİLİMSEL

Öğrenirken üretilsin, üretirken öğrenilsin, iş eğitimi en nitelikli biçimde uygulansın. Üç sınıflı eğitmenli okulları, 5 sınıflı ilkokulları, bölge okulları, Anadolu’nun 21 yerinde enstitüleri, Yüksek Köy Enstitüsü’yle eğitimde fırsat ve olanak eşitliğini sağlasın. Özgür okuma saati olsun, her öğrenci yılda en az 24 kitap okusun. Yaklaşık 1000 öğrencinin barınacağı genişlikte yerleşkesi olsun, öğrenciler bu geniş yerde arı gibi üretsin, karınca gibi çalışsın. Herkes yaptığı işin hesabını versin, haftada bir gün özeleştiri yapılsın. Dayak yasak olsun, yok denecek kadar az disiplin olayı olsun. 

Öğrenciler yönetime katılsın, demokrasiyi okulda yaşasın. Sporla, güzel sanatlarla yaşam güzelleşsin. Her öğrenci mandolin ya da başka bir müzik aracını çalabilsin. ABD’li ünlü eğitim bilimci John Dewey, “Hayalimdeki okullar Türkiye’de kuruldu” desin. Aralarında Fakir Baykurt, Mahmut Makal, Talip Apaydın, Mehmet Başaran, Ali Yüce, Adnan Binyazar, Dursun Akçam’ın da bulunduğu yüzlerce yazarı, Mustafa Ayaz gibi ressamları, sanatçıları, bilim insanlarını, bakanları, siyasetçileri, öğretmen örgütü önderlerini vb. yetiştirsin.

Karma, parasız, laik, bilimsel, üretici, nitelikli eğitim uygulansın. Programları bölgelere göre esnek olsun, deniz, göl kıyısındaysa balıkçılık, bağcılık, kayak yapılsın. Öğrenciler, yöneticiler, öğretmenler çevre halkıyla bütünleşsin, onların yardımına koşsun, örnek olsun. Açık kaldığı sürenin sonunda eğitim, kültür hizmetleri ikiye katlasın. Ülkenin ekonomik, toplumsal, eğitim, kültür, bütün alanlarını olumlu etkilesin, izi, etkisi bugün de sürsün. 

İLKELERİNDEN YARARLANILMALI 

Bu eğitim sisteminin adı Köy Enstitüleridir. Bu sisteme cumhurbaşkanı olarak Atatürk’ün, İnönü’nün, milli eğitim bakanı olarak Saffet Arıkan’ın, Hasan-Âli Yücel’in büyük katkısı olmuştur. En büyük emek de sistemin kurucusu, uygulayıcısı İsmail Hakkı Tonguç ve arkadaşlarının, enstitülerin yöneticisi, öğretmeni ve öğrencilerinindir. 

Dünyaya armağan ettiğimiz bu sistem ne yazık ki yok edildi. Ama bugünkü ezberci, niteliksiz eğitime karşı daha iyi bir eğitim istemi sürüyor. Özellikle 21 yıllık AKP döneminde Cumhuriyet’in laik, bilimsel eğitimi dinselleştirildi, özelleştirildi, niteliği düşürüldü. Dileriz, geleceğin canlandırıcı, nitelikli eğitimi Köy Enstitüsü ilkelerinden yararlanılarak yaşama geçirilir.

MUSTAFA GAZALCI

16., 22. DÖNEM DENİZLİ MİLLETVEKİLİ / ÖĞRETMEN