Yargıtay 3. Ceza Dairesi, CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu’na kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni alenen aşağılamak suçlarından verilen cezaları ve cumhurbaşkanına hakaret suçundan tayin edilen cezayı da düzeltmek suretiyle onamıştır. Yargıtay kararının, ileri sürülen söylemlerin dışında, eleştirilmesi, kritiği, yanlışlığı ayrı bir yazı konusudur.

Kesinleşen kararların sonuçları iki ayrı merciyi ilgilendirmektedir: Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesi yönünden İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı ile Siyasi Partiler Kanunu açısından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nı... Yazımızın sınırı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı uygulamasıdır. Bilindiği ve kamuoyuna yansıdığı kadarıyla Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Canan Kaftancıoğlu’nun parti üyeliğini düşürmüştür.

SİYASİ PARTİLER KANUNU

2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu kamu hizmetinden yasaklı olanlardan, bazı nitelikli suçlar dışında, beş yıl ve daha fazla hapis cezasına mahkûm olanlar ile Türk Ceza Kanunu’ndaki bazı suçların işlenmesini aleni olarak tahrik etme suçundan mahkûm olanların siyasi partilere üye olamayacaklarını ve üye kaydedilmeyeceklerini öngörmektedir. (m. 11) Kanuna göre yaptırımı buna göre çözümlenmeli ve sonuca varılmalıdır. Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesi, mahkûmiyetin doğal sonucu olarak uygulanmaktadır. Ama maddede yer alan “...ve diğer siyasi hakları kullanmaktan...” ile “seçme ve seçilme ehliyetinden...” ibareleri Anayasa Mahkemesi’nin 8.10.2015 tarih ve E.: 2014 /140, K.: 2015/ 85 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.

KONU SİYASİ PARTİLER 

Kanunu’na göre değerlendirilmelidir. Kanun özeldir; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na “sınırlı” görev vermiştir. Gerçekten de Siyasi Partiler Kanunu’nun 101. maddesi dışındaki emredici ve diğer yasaların getirdiği kısıtlamalara aykırılık durumunda Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ancak Anayasa Mahkemesi’ne başvurabilir. (104/1) Anayasa Mahkemesi söz konusu hükümlere aykırılık görürse bu aykırılığın giderilmesi için ilgili siyasi parti hakkında ihtar kararı verir. (m. 104/2. 1. cümle)

Normatif düzenlemeye göre, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın öncelikle CHP’ye başvurup üyeliğin düşürülmesini istemesi, istemin yerine getirilmemesinde ise CHP’ye ihtar verilmesi için Anayasa Mahkemesi’ne başvuruda bulunması gerekirdi.

YAPTIRIMSIZ İHTAR

Siyasi Partiler Kanunu’nun 104. maddesinin 2. fıkrasının 2. cümlesi “Bu yazının tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde aykırılık giderilmediği takdirde, Cumhuriyet Başsavcılığı o siyasi partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılması için Anayasa Mahkemesi’ne dava açabilir” şeklindeydi. Düzenlemedeki “açabilir” sözcüğünün Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na sınırsız değerlendirme yetkisi verdiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi ikinci cümleyi iptal etmiştir. (Anayasa Mahkemesi, 11.6.2009 tarih, E.: 2008/5, K.: 2009/81, Resmi Gazete: 7.7.2009, Sayı: 27281)

İptal kararından sonra anılan maddede düzenleme yapılmamıştır. Bir diğer anlatımla ihtar, yaptırımsız kalmıştır; Anayasa Mahkemesi ancak ihtar verebilir. Anayasa Mahkemesi’nin bile yaptırım uygulamayacağı bir durumda Kaftancıoğlu’nun il başkanlığının, üyeliğinin düşürülemeyeceği açıktır. Öte yandan Kaftancıoğlu’nun il başkanlığı görevi devam etmektedir. Örnek var mıdır? Aranırsa bulunur!

HAMDİ YAVER AKTAN

YARGITAY ONURSAL DAİRE BAŞKANI