Orhan Bursalı
Orhan Bursalı obursali@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

RTE, AKP ve MHP için iki ankette önemli farklılıklar üzerine

11 Ocak 2021 Pazartesi

Kadir Has Üniversitesi Türkiye Araştırmalar Grubu’nca yapılan ve dünkü yazımda bahsettiğim “Türkiye eğilimleri Araştırması”nda bugün eksik bulduğum bir sonuç üzerine tartışacağım.

Bugün Türkiye Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa oy verilecek kişi” başlığı altındaki sonuçlar şöyle (yüzde; görseli paylaşmıyorum uzun yer tutacak, sadece yüzde 5.5 ve üzeri listelendi):

RTE 42.9

S. Demirtaş 10.00

K. Kılıçdaroğlu 9.7

M. Akşener 9.2

E. İmamoğlu 8.6

M. Yavaş 5.5

Hiçbiri 9.9

Kararsız 0.2

Oy kullanmam 0.1

Bu konuda ikinci bir soru veya liste yok. En çok tartışılan bir konuyu arkadaşlar deşmeye gerek görmemiş. Bu listeye bakıldığında, sunulan algı, rakipsiz bir RTE’nin olduğu.

Bu tabloda mesela MHP adayı yok; tamam çıkarmıyorlar diyebilirsiniz ama MHP’nin oyu belli ki RTE’nin 42.9’unun içinde. Yani RTE, bir Cumhur İttifakı oyu yansıtırken karşısında ittifaksız tek tek adaylar var. Böyle bir tablo verilmez mi, verilir. Fakat bu tablo ittifaklı bir RTE ve ittifaksız bir muhalefetin, üstelik iki basamaklı seçimin ilk basamağının sonuçlarını yansıtıyor. Bu tablo diyor ki: RTE rakipsiz; öyle ki onun karşısında en büyük rakipler olarak bulunan Mansur Yavaş’ı üstelik yüzde 5.5 ve Ekrem İmamoğlu’nu 8.6 oyla sergiliyor.

Şüphesiz ki tablo üzerinde basit fikirlerle oynarsanız, tabloyu görürsünüz. Mesela ilk turda RTE’nin seçilme şansının sıfır olduğunu (malumu ilan) ve ikinci turda muhalefet birleştiğinde seçimi alacağını. Ama muhalefette aday kim? Tablo bunu göstermiyor. Araştırma bundan kaçınmış.

Buradaki tablonun ikinci bir soru ile ve seçimin ikinci aşaması ile netleştirilmesi gerekirdi. Bunu yapmamışlar.

M. YAVAŞ ÖNE GEÇİYOR

Bu sorunun yanıtını, yine Özer Sencar’ın MetroPoll şirketinin her ay yaptığı ve abonelerine dağıttığı, yine aynı aralık dönemini kapsayan Türkiye’nin Nabzı sorgulamasında buluyoruz. Şimdi onu paylaşıyorum:

Soru: Cumhurbaşkanlığı seçiminde adaylar aşağıdaki gibi olursa hangi adaya oy verirsiniz?

RTE 40.7 > M. Yavaş 43.9

RTE 41.5 > E. İmamoğlu 41.2

RTE 42.9 > M. Akşener 30.2

RTE 45.2 > K. Kılıçdaroğlu 27.8

RTE 43.1 > M. İnce 23.4

RTE 43.6 > A. Babacan 21.4

İkisinin toplamı yüzde 100’ü tamamlamıyor. Belirteyim: bu aday karşılaştırmasında kararsızım diyenlerin oranları yüzde 2.6 ile 4 arasında; ikisine de oy vermem diyenlerin oranları yüzde 10.5 ile (RTE- İmamoğlu karşılaştırmasında en düşük) 28.9 arasında (en yüksek, RTE - Babacan). “Fikrim yok”lar var, bunların oranı da yüzde 1.5 ile 2.2 arasında)

Mansur Yavaş bu tabloda ikinci turda seçimi alıyor gözüküyor.

Burada, iki kamuoyu yoklamasını dikkatinize getirirken, şüphesiz ki üniversitenin akademik bağımsızlığı varken ama üniversite olarak Saray karşısındaki durumuna işaret etmeli. Hayır, araştırmaya gölge düşürmeyi hiç düşünmem, sadece yarım bırakılmış bir noktayı gündeme getirdim. Buna karşılık MetroPoll’ün sadece müşterilerine en anlaşılır ve net sonuçları bildirmekteki ticari yükümlülüğü var.

MİLLETVEKİLLİĞİNDE OY SIÇRAMASI

İki araştırmayı milletvekilleri seçimleri için ayrıştıracağım. Üniversite araştırmasında sonuç (Parantez içinde kararsız seçmen dağıtılmış hali)

AKP 36.8 (38,3)

CHP 23.1 (27.0)

İYİ P. 10.2 (11,8)

HDP 10.2 (11,8)

MHP 9.7 (10.00)

Dev (0.5); SP (0.9); Gelecek (0.3)

MetroPoll’ün araştırmasına gelince, bu pazar seçim olursa hangi partiye oy verirsiniz sorusunda durum şu, (Özer Bey kararsızları dağıtmamış) (parantez içindekiler, ilki 12 ay boyunca partilerin ortalamasını, ikinci parantez ise son 5 yılın ortalamasını gösteriyor):

AKP 30.6 (31.8) (38.4)

CHP 20.0 (19.8) (20.4)

İYİ Parti 8.9 (7.6) (8.1)

HDP 8.7 (8.2) (8.9)

MHP 6.8 (7.2) (8.4)

Deva 1.7; Gelecek 1.3; SP 0.6

Kararsızım, Protesto oy, Cevap yok: 21.4 (16.9). Anketlerde yanılma payının ortalama artı eksi yüzde 3 civarında olduğunu belirtelim.

Burada dikkat çekici nokta, aralık sonuçlarında Akademetre’de MetroPoll’e göre MHP’de yüzde 2 daha yüksek oy oranı çıkıyor olması (MetroPoll’de yıl boyuna MHP oyu istikrarlı gözüküyor).

Tabii, AKP oylarında da Akademetre’de yukarıya doğru sıçramış oylar (30.6’ya 36.8).

Hangisi daha doğru bilemem ama MetroPoll’ün aylık istikrarlı sonuçlarını sanki daha çok dikkate alırım. Şüphesiz seçime iki yıldan fazla var, durumun nasıl değişeceğini de birlikte göreceğiz. Ama konu şimdiyi içeriyor.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları