Dünya bir yalan haber sarmalı içinde; iktidarları, siyaseti, toplumları ve ülkelerde kırılgan istikrarları “düşünce özgürlüğü” yaftası altında hedef alan bir fırtına karakterine dönüşüyor. Küresel teknoloji medya şirketleriyle iktidarlar arasında çatışma, buzdağının ilk dokuzda biri olarak su yüzüne çıktı.
Brezilya’da yargı X’in patronu Elon Musk ile aylardır süren karşılıklı cephe-tavır almanın sonunda, X’i ülke çapında yasakladı. Dahası, VPN ile yasağı aşmaya kalkışacak yurttaşlara ceza davası açabilecek.
Mahkemenin istediği X’te Brezilya’ya yönelik yalan haberlerin temizlenmesi ve Brezilya’da milyonlarca dolar kazanan X’in bir temsilci ataması.
SAĞCI EVRENSEL DİKTATÖRLÜKLER
Musk, “düşünce özgürlüğü” tehdit altında diyor. Trump’ın seçilmesi için on milyonlarca dolar akıtıyor; İngiltere’de faşist ve ırkçı kalkışma için İngiltere’de iç savaş kışkırtıcılığı yapıyor, İşçi Partisi iktidarına saldırıyor.
Musk’a göre “düşünce özgürlüğü”nü kendi düşüncesi temsil ediyor. Sağcı, ırkçılığa ve faşizme kadar uzanabilecek bir düşünce, yalanları, toplumsal kışkırtıcılığı kapsasa bile özgürlük alanı içindedir.
X bir sosyal medya teknoloji devidir ve küresel dünyayı sarmıştır.
Dünya çapında neredeyse bağımsız iktidardır. Facebook, TikTok ve diğerleri de öyledir, evrensel teknoloji iktidarları. (*)
YALAN DA DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜDÜR!
Şüphesiz insanlar farklı düşünecektir, fakat bir teknoloji devinin sahte haberleri düşünce özgürlüğü adı altında dünyaya dayatması farklı ve ilk kez karşılaştığımız korkutucu bir durumdur.
Yapılan paylaşımları kimlerin, kaç kişinin görmesi gerektiği konusunu, mesela X çeşitli algoritmalarla belirliyor; bunu da özgür düşünce paylaşımı diye yutturması ve manipülasyonu ayrı bir konudur.
ABD’de teknoloji tekellerinin parçalanması konusunda davalar açılmaktadır.
YENİ DOLAR İMPARATORLARI
ABD’nin bazı sağcı teknoloji patronları, hükümetlerin teknoloji devlerine asla dokunmaması gerektiğini düşünmektedir. Onlara dünyayı, insanları, toplumları istedikleri gibi şekillendirmede sonsuz özgürlük. Ne çocuklar korunmalı ne kadınlara yönelik şiddet durdurulmalı ne de sahte haberlere yasaklamalar getirilmeli. Alabildiğine, “Bırakınız yapsınlar bırakınız geçsinler” 18. yüzyıl kapitalizm zamanına geri dönüş.
Bu tür teknoloji şirketleri dünyanın yeni devleri ve patronları. Trilyonlarca doların yeni imparatorları.
Ne savaş sanayisi ne petrol kralları ne çelik devleri vb. hepsinin iktidarlarını yerle bir etmiş durumdalar.
Ülkeleri kimlerin yönetecekleri konusunu da sahip oldukları sistemlerle şimdi belirlemek, söz sahibi olmak istiyorlar.
(*) Instagram’ın ve diğerlerinin insan benliklerini nasıl esir aldığını ve hayatlarının ta kendisine dönüştüğünü, Oksijen’de Mine Şenocaklı’nın röportajını okuyunca dehşete düşmüştüm: “Instagramsız bir yaşamı hayal bile etmemişlerdi, şimdi sanki bir kabus yaşıyorlar. Özellikle Z kuşağının yaşama sevincini elinden almış bu yasak. ‘Yaşadıklarımı anlatmak değil, göstermek istiyorum ben, gösteremiyorum, bu yüzden hayatımı erteliyorum’ diyen 25 yaşındaki S.Y.A., milyonlarca yaşıtının hissettiklerini çok net özetliyor.”
