Türkiye’de, ciddi bir muhalefete ihtiyaç olduğu bir gerçektir. Özellikle “güçlü bir sol seçenek”, bir “sosyal demokrat parti” beklentisinde herkes görüş birliği içinde. Sol’daki düşünceler ise bol ve çeşitli...
Ama bu zenginlikten büyük bir parti çıkarmak; ve yığınları arkasına da alarak iktidara gelmek bir sorun, asıl dev sorun.
Tartışılıyor...
Devrim Sevimay’ın, Milliyet’te, -1 Eylül’de başlayıp 10 gün süren- son “Sol Çıkışını Arıyor” adlı yazı dizisi pek yararlı olmuştur.
Aklımıza takılanlar da oldu, olacak da...
*
27 Mayıs Devrimi’ni izleyen “60’lı yıllar”ı çok iyi hatırlarız.
Onların bir getirdiği de, partiler tablosundaki yenilikti: Demokrat Parti’yi sürdürecek -Süleyman Demirel’in- Adalet Partisi, çok geçmeden kurulur ve 1965 seçimlerinde iktidara gelir. Karşısındaki Türkiye İşçi Partisi (TİP) ise, bir yeniliktir: Sosyalizmi savunmaktadır.
Yine karşısındaki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), büyük bir değişiklik içine girer: İsmet Paşa, “Ortanın Solu” tartışmasını başlatır. Görünen odur ki, CHP, TİP’in sosyalizmine karşılık, “sosyal demokrat” bir parti olacaktır.
Batı’ya yakışır bir gelişme!
Nitekim, Bülent Ecevit, ortanın solu’ndan bir sosyal demokrat parti çıkaracak ve onu 70’lerde iktidara geçirecektir.
Ne var ki, bu düş fazla sürmeyecektir.
12 Eylül felaketi gelecek, ilk yaptığı da partileri kapatmak olacaktır.
Bir süre sonra, partilere izin gelecektir: Ecevit, Demokratik Sol Parti’yi (DSP) kurarken; CHP adına konan yasaklama kalktığında, Deniz Baykal da gelip CHP’yi ihya edecektir.
Ne yapacaktır bu iki sosyal demokrat?
İki partiyi birleştirme şöyle dursun, uzlaşma beklenen en basit konularda bile birbirlerini itecektir: Ankara başta olmak üzere, çoğu yerde belediyeleri kaybetmek bunun sonucudur.
Bu arada, DSP bir “aile partisi” olur; CHP de, sosyal demokratlığa ait ne varsa kaybedip bugünlere gelecektir. Birkaç gün önce, gazetemizde, Yakup Kepenek’in “Hantal Parti?” adlı yazısında anlattığı hallere düşerek...
Ülkenin bir “yol kavşağına” sürüklenmekte olduğu bu çok duyarlı dönemde çareler arıyoruz.
Dileriz, Milliyet’teki tartışmadan da yeni bir yol açılsın önümüzde...
*
21. yüzyıla girdiğimiz sıralarda, Türkiye, tam bir kuşatma ya da dayatma altındaydı: Gerçekten, ülkenin devlet yapısı çökertilmek istenirken, ekonomisi de yeni dünya düzeninin bir tür sömürgesi haline getirilme girişimi ile yüz yüzeydi. Buna ancak “ulusal bir hareket”le karşı çıkılabilirdi. Öte yandan, ülkeyi bu hale düşüren sağcı partilerin yapacakları bir şey olmadığı gibi, iş, sosyal demokrat partileri de aşmıştı.
Böyle bir ortamda yapılması gereken, var olan sisteme karşı bir “antitez” oluşturmak ve sorunlara “radikal, yenileştirici ve devrimci” bir çözüm bulmaktı. Cumhuriyeti kuranlar da, böylesi bir yolla bir “toplum tasarısı” ortaya koymuş, çağdaşlaşmanın, aydınlanmanın yollarını açmışlardı; o hareket başlangıç noktası olarak alınabilir ve kendi içinde demokratik olacak böyle bir hareket ya da parti, gençliği de arkasına takabilirdi.
İşte, o sıralarda bir grup aydın, profesör Mümtaz Soysal’ın düşüncelerinin aydınlığında, Bağımsız Cumhuriyet Partisi’ni (BCP) kurdular ve bugün de ayaktadır.
Aramızda aydın diye dolaşanların yüzde kaçı, bu partiyle ilgilenmiştir?
Fikrimce, BCP, sıradan bir sosyal demokrat parti değildir; Türkiye’nin beklediği bir partidir.
O yıldan bu yıla, üstelik AKP iktidara gelmiş ve Türkiye’ye -giderilmesi güç- kayıplara da malolmuştur.
Eğilin kulağınıza bir kez daha fısıldayalım: Türkiye’nin davası, sosyal demokrat partileri de aşmıştır. Anladınız mı dostum?
Şimdi, gidip “Sol” üstüne bol bol tartışabilirsiniz...
