“Şu Varna deli etti beni,

divane etti.

Sofrada domates, yeşil biber, kalkan tavası,

radyoda ‘Ha uşaklar!’ Karadeniz havası,

rakı kadehte aslan sütü, anason,

uy anason kokusu!

Ahbapça, kardeşçe konuşulan dilim...

A be islah be, islah be halim...

Şu Varna deli etti beni

divane etti”...

İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti projelerinden “Altın Yollar”ın ilk etabında, yollardayız… Az önce Varna’dan çıktık. Nâzım Hikmet’in sürgün yıllarında ünlü şiirini yazdığı kentten. Hedefimiz Köstence. Akşama, Köstence Devlet Tiyatrosu’nda etkinliğimiz var (Nâzım bugünlerin Varna’sını görseydi, neler hissederdi; kumarhaneler, sex shopları ‘Real Estate Agency’lerin ortasında ‘deli’ olur muydu acaba? Aklımızda, Jules Verne’den, Evliya Çelebi’den, Nâzım’dan alıntılar, değişen dünyaya tanıklık ediyoruz…

“Altın Yollar” kapsamında, dört farklı rotada dört yolculuk gerçekleştireceğiz, üç yıl içinde. 18 ülke, 29 kent ziyaret edilecek bu yolculuklar çerçevesinde ve bu kentlerde İstanbul’u, Türkiye’nin kültürel zenginliklerini tanıtan etkinlikler sergileyeceğiz. Evliya Çelebi, Piri Reis gibi tarihteki ünlü seyyah ve kâşiflerin, Franz Liszt gibi yaşamı boyunca ülkeden ülkeye dolaşmış ünlü bir sanatçının izinden giderek, kültürlerarası diyaloğu vurgulamaya, dünya sanatçıları arasında yeni iletişim ağları oluşturmaya çalışacağız.

2010 İstanbul Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi desteğinde, Pi Prodüksiyon ve Kültürlerarası İletişim-Displinlerarası Sanat Derneği’nce gerçekleştirilen “Altın Yollar” projesinin ilk etabı, “Jules Verne’in İzinde” başlığını taşıyor. Jules Verne’nin “İnatçı Keraban Ağa” romanı İstanbul’da başlar. Keraban Ağa 19 yy.da İstanbul’da yaşayan bir tüccardır. Sabah işine gider kayıkla... Akşam eve dönüş için sahile geldiğinde, kayıkçı padişah vergi koydu der daha fazla para ister. Keraban Ağa kayıkçıya ben bu parayı vermem evime de başka yolla ulaşırım der ve tüm Karadeniz kıyılarını dolaşarak evine varır… Projemizin ‘Jules Verne’in İzinde’ etabı, işte bu roman kahramanının yolunu izliyor. Yolculuk boyunca, Bulgaristan’ın Varna, Romanya’nın Köstence, Ukrayna’nın Odessa, Rusya’nın Soçi, Gürcistan’ın Batum kentlerine uğrayacağız. Tabii, Rusya-Gürcistan sınırı kapalı olduğu için Soçi’den feribotla Trabzon, oradan Batum’a ulaşmak niyetimiz. Anlayacağınız, Jules Verne’den günümüze yolculuk koşulları rahatlayacağına, zorlaşmış.

Dün gece Varna Kent Galerisi’ndeki konserin ardından, bu gece Köstence Devlet Tiyatrosu’nda Yasemin Göksu, Özlem Taner ve İmran Türkoğlu’nun solistliğinde “Üç Kadın” müzik grubunun konseri var. Yolculuk süresince, Proje Koordinatörü Özdem Petek, karikatürist Kemal Gökhan Gürses ve Ender Özkahraman, fotoğraf sanatçısı Arif Aşçı, gazeteci-yazar Nazım Alpman ve belgesel ekibimiz Gökhan Acun ve Fatih Şark’la birlikteyiz. Batum’da ekibe “Sonbahar” filminin yönetmeni Özcan Alper ve Gürcü oyuncusu Megi Abulzade de katılacak.

İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti’nin dünyaya duyurulmasını amaçlayan projenin, bölgedeki ülkelerle kültürel ve turistik köprüleri sağlamlaştıracağına kuşku yok. Altın Yollar, 2009 ve 2010 yıllarında da farklı bölgelerde farklı sanatçılarla sürdürülecek. Proje etkinlikleri, 2009 ilkbaharında “Evliya Çelebi’nin İzinde” Balkanlar’da, sonbaharında ise “Piri Reis’in İzinde” Akdeniz’de devam edecek. Projenin son etabı, ‘Franz Liszt’in İzinde’ ise, Mayıs 2010’da Orta Avrupa’da yer alacak. 2010’un üç kültür başkentinden Ruhr bölgesinde başlayacak olan yolculuk, Ren Nehri üzerindeki etkinliklerin ardından, Tuna kıyılarını izleyecek; Avusturya ve Slovakya’dan sonra Macaristan’a, 2010 Avrupa Kültür Başkenti Pecs’e ulaşılacak. “Altın Yollar” projesi tamamlandığında, İstanbul’da, tüm yolculuğu özetleyen çeşitli sanat etkinlikleri düzenlenecek. Planlanan etkinlikler arasında, yolculuk boyunca işbirliği yapılan ülkelerin müzisyenlerinin davet edileceği “Altın Yollar Dünya Müzikleri Festivali”, çağdaş sanat sergilerinin açıldığı kentlerdeki sanatçıların davet edileceği “Altın Yollar Çağdaş Sanat Sergisi” de yer alıyor. Hazırlanacak ‘Altın Yollar’ belgeseli ve kitabında, projenin dökümü yer alacak. Türkiye’nin kültürel çeşitliliğini dünyaya duyurmayı amaçlayan “Altın Yollar”ın bir başlangıç olması ve dünya sanatçıları arasındaki kültürlerarası diyaloğun güçlenerek sürmesi dileği ile…

vecdisayar@yahoo.com