İstanbul’da Devlet Tiyatrosu’nun eksikliğini Şehir Tiyatroları doldurmaya çalışırken özel tiyatrolar perdelerini birer birer açıyor.

Bin bir zorluk içinde… Hafta başında, geride bıraktığımız tiyatro mevsiminde özel ve resmi tiyatroların sahnelediği oyunların değerlendirildiği “Tiyatro Dergisi Ödülleri” açıklandı.

Biz de bu fırsattan yararlanarak tiyatromuzun usta oyuncularına, yönetmenlerine bir selam gönderelim. Ama, önce bir başka ustayı selamlamak istiyorum. Meslektaşım Osman Şengezer’i…

Geçen hafta Osman’ın “Dekor ve Kostümlü Anılar” adlı yeni kitabının tanıtım toplantısı vardı. Nicedir görmediğim dostlarla buluştuk, Çiçek Arif’in mekânında. Korkunç yağmura rağmen, herkes oradaydı. Anılar anıları kovaladı. Tiyatrocu, eleştirmen, gazeteci dostlarla tiyatronun altın yıllarını, Beyoğlu’nda her akşam onlarca tiyatronun perde açtığı günleri andık. İşte, o güzel günlerden günümüze uzanan bir köprüydü Osman’ın dekor - kostüm çalışmaları. Bu değerli çalışmayı yayımlayan “Artshop”un genel yayın yönetmeni Vedat Akdamar’ı kutluyorum. Tüm yayıncıların “çok satan” kitap peşinde koştuğu bir zamanda, büyük sermayenin sanat kurumlarının sahip çıkmadığı bir kitabı tiyatro dünyamıza kazandırdığı için.

Osman Şengezer’in tiyatro serüvenine mesleğe başladığı 60’lı yıllardan bu yana tanığım. İkimiz de Ankara’da başladık, sonra İstanbul’da kesişti yollarımız. Ben, tiyatroya uzun bir ara verdim, ama o hiç yılmadan sürdürdü mücadelesini. Resmi ve özel sanat kurumlarında 470’in üzerinde yapıma imza attı. Tiyatro, opera, bale dünyamıza kazandırdığı yapıtlardan kapsamlı bir seçki içeren bu yeni kitabının sayfalarını karıştırırken nice anı canlandı gözümün önünde. Ankara’daki öğrencilik yıllarımda izlediğim oyunlar, Ankara Deneme Sahnesi’nden DTCF Sahnesi’ne, Meydan Sahnesi’nden AST’a ve sonra İstanbul’a uzanan anılar… Tiyatro, opera ve bale dünyamızın tüm usta yönetmenleri ile çalışan Osman, kendini tekrarlamamak, her defasında oyunun özünü yakalayan bir eser ortaya koymak için çabaladı ve başarılı oldu. Genç kuşakların onun heyecanından öğreneceği çok şey var.

Osman, giriş yazısında kitabının “çok fazla unutkan olan ülkemiz insanı için bir hatırlatma dosyası yerine geçebileceği”nden söz ettikten sonra, “Bir mesleği tutkuyla sevmek, ona bağlanmak, tüm yaşamınızı o mesleğin içine kapatmak, hem mutluluk veren doyurucu bir duygu, hem de çok zor bir oluşum” diyor. Gerçekten de “kişinin mesleğini yaşam biçimi yapması çok özveri gerektiren bir seçim”… Mutluluğun daim olsun sevgili Osman…

***

Bu hafta selamlamak istediğim bir başka tiyatro sevdalısı da Mustafa Demirkanlı. O da, ülkemizde büyük mücadele gerektiren bir iş yapıyor ve 194. sayıya ulaşan “Tiyatro Dergisi”ni yaşatmakta inat ediyor. Bana Yayın Kurulu üyeliği önerdiğinde, kaçamazdım elbette…Tiyatro Dergisi Ödülleri’ne bu yıl yaklaşık 40 sanatçı ve 4 yapıt aday gösterildi. Derginin ödül sistemi, diğer ödüllendirmelerden farklı olarak, rasyonel bir sisteme dayanıyor. Adaylar, mevsim içindeki oyunların yarıdan fazlasını izlediğini beyan eden eleştirmenler arasında yapılan oylama ile belirleniyor ve oylamadaki matematik sonuca göre ödüller sahiplerini buluyor.

Bu yılın “En İyi Yapım” adayları arasında, geçen mevsimin başarılı yapıtlarından dördü yer alıyordu: Bana Bir Picasso Gerek (Duru Tiyatro), Bir Şehnaz Oyun (İstanbul Devlet Tiyatrosu), Dalga (Donkişot Prodüksiyon) ve Sivas ‘93 (Dostlar Tiyatrosu). Kazanan Dostlar Tiyatrosu oldu.

Yılın Yönetmeni kategorisindeki adaylar ise, Genco Erkal (Sivas ‘93 / Dostlar Tiyatrosu), Mehmet Ergen (Şeylerin Şekli / Akbank Sanat Yeni Kuşak Tiyatro), Nesrin Kazankaya (Venedik Taciri / Tiyatro Pera), Yücel Erten (Savaş İkinci Perdede Çıkacak / İstanbul Devlet Tiyatrosu) idi. Oy kullanacak olsam, çok zorlanacağımı söyleyebilirim, bu birbirinden önemli çalışmalar arasında. Arif Akkaya’nın da yönetmen adayları arasında yer almasını isterdi gönlüm. Kazanan, Mehmet Ergen oldu. Bana göre de yıla damgasını vuran çalışmaydı.

Yılın Kadın Oyuncusu dalında da seçimin çok zorlu geçeceğine kuşku yoktu. Ayça Bingöl (Bana Bir Picasso Gerek / Duru Tiyatro), Demet Tuncer (Müzikaldeki Hayalet / Tiyatro Kedi), Dilruba Saatçi (Fikriye ve Latife / Tiyatro Maan), Özlem Tekin (Kim O / Tiyatrokare), Tilbe Saran (Koca Bir Aşk Çığlığı / Aysa Prodüksiyon), Vahide Gördüm (Evlilikte Ufak Tefek Cinayetler / Oyun Atölyesi) gibi güçlü adaylar arasından Ayça Bingöl sıyrıldı, bir kez daha... Erkek Oyuncu dalındaki adayların da hepsi birbirinden başarılıydı: Levent Ülgen (Dalga / Donkişot Prodüksiyon), Mehmet Ali Kaptanlar (Venedik Taciri / Tiyatro Pera), Selçuk Yöntem (Koca Bir Aşk Çığlığı / Aysa Prodüksiyon), Sezai Altekin (Bana Bir Picasso Gerek / Duru Tiyatro). Zafer gene Sezai’nin oldu.

Diğer kategorilerdeki adayların hepsini saymaya yerim yetmeyecek ama ödül kazananları vurgulamak isterim: Oyun yazarı dalında Yiğit Sertdemir (444 / Altıdan Sonra Tiyatro), Çeviri de Şükran Yücel (Bana Bir Picasso Gerek), Müzik dalında Çiğdem Erken, Sahne Tasarımı’nda Ali Cem Köroğlu ve Barış Dinçel, Giysi Tasarımı dalında Canan Göknil, Işık Tasarımı dalındaysa Yüksel Aymaz ve Yakup Çartık… Hepsini kutluyorum; nice başarılar diliyorum.