Yerel seçime sayılı günler kaldı.
Son birkaç aydır Ankaramız da “bir başka güzel” artık.
Şehrin orasına burasına serpiştirilmiş, hepsi birbirinden muhteşem tam 52 adet saat kulemiz; bitmek bilmeyen Selçuklu aşkına duyulan minnetin tezahürü olarak dikilmiş beş de grotesk kapısı olan bir başkent artık Ankara.
Hepsine çok ihtiyacımız vardı. O nedenle, düşük sermayeli şirketlere adrese teslim ihale edilen bu sanat yapıtları için toplamda 35 milyon TL gibi önemsiz bir rakam ödenmesinde beis yok.
Aslolan kuleler ve kapılarken, bütçenin lafı, toplam borcumuzu bilmiyor olmanın lafı edilir mi?
Hem zaten Ankara Büyükşehir Belediyesi, bütçesini hiçbir vakit saydam bir biçimde kamuoyuyla paylaşmadı da ne oldu.

***

Doğru; 30 Mart’ta seçimi Melih Gökçek kazanırsa hakikaten bunlar sorun değil. Nasılsa hesap vermeme ve denetimden kaçma alışkanlığını sürdürecektir.
Gökçek kazansa da kazanmasa da şimdi şakayı bir yana bırakalım ve bir an için normal demokrasilerde olduğumuzu varsayalım.
Saydam-hesap verebilir bir yerel yönetime duyduğumuz özlemle bazı verileri paylaşalım:
Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Hazine’ye, Maliye’ye, SGK’ye ve “piyasaya” büyük tutarlarda borcu var. Sırayla gidelim:
- Hazine’ye borçlar: Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı kurumların Hazine’ye olan borcu yıllarca sabit bir rakam olarak 4 milyar TL olarak seyrediyordu.
- Geçen yıl temmuzda Bakanlar Kurulu, Ankara Büyükşehir’in Hazine ile uzlaşmasına karar verdi. Ve belediye ile bağlı kurumların borcunun önemli bir tutarı silindi. Belediyenin borcunun her ay mahsup edilerek ödenmesine karar verildi.
Şubat 2014 verilerine göre, Hazine’ye olan borçlar şöyle:
Ankara Büyükşehir Belediyesi 1 milyar 264 milyon 204 bin TL
EGO 603 milyar 276 bin TL
ASKİ 343 milyar 662 bin
Toplam 2 milyar 211 milyon 142 bin TL
Bu, sizin-bizim borcumuzdur.
- Maliye’ye borçlar Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin EGO ve ASKİ’nin Maliye’ye yüksek tutarlarda borcu olmasına karşın Maliye, vergi mahremiyeti ilkesini bahane ederek bu konudaki soru önergelerini cevaplamadı. Gel gelelim, üç kurum da piyasa şirketi değil. Ticari esaslara değil, kamu hizmetine göre çalışıyor. Dolayısıyla kamuoyuna hesap vermekle yükümlü.
Maliye vekillerin soru önergesini yanıtlamadı ama her yıl yayımladığı “vergi yüzsüzleri” listesinde üç kuruma da yer verdi.
Eylül 2013’te yayımlanan vergi yüzsüzleri listesine göre, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin 186 milyon 286 bin 190, EGO’nun ise 250 milyon 700 bin 792 TL vergi borcu bulunuyor.
Toplam 437 milyon TL. Bu da sizin-bizim borcumuz.
- Piyasaya olan borçlar: Ankara Büyükşehir Belediyesi ile EGO ve ASKİ “aylık mizanları” da yayımlamıyor. Bu da, belediyenin mal ve hizmet satın aldığı sayısız şirkete ne kadar borcu olduğunun bilinmemesi anlamına geliyor. Aynı şekilde belediyenin SGK’ye olan borçları da bilinmiyor. Daha geriye gidildiğinde ise 2012 yılı verilerine göre 1 milyar 339 milyon 774 bin TL borç görünüyor. Bu tutara Hazine borçları dahil değil. Diğer yandan EGO’nun 2012 yılı kesin hesabına ekli bilançosuyla birlikte, toplam 2 milyar 376 milyon 517 bin TL ek yükümlülüğü görünüyor.
Sonuç olarak yerel seçimler öncesi, tuhaf saatlere ve grotesk kapılara milyonlarca lira ödeyen Ankara Büyükşehir Belediyesi, kelimenin tam anlamıyla bir borç sarmalında. Yeni dönemde, belediye ile bağlı kuruluşların bütçelerinin kamuoyuna ayrı ayrı raporlanıp duyurulması, gecikmiş bir zorunluluk. Ama bu tek başına yeterli değil. Belediye kaynaklarının savurganca dağıtılmasını önleyecek yeni bir sistem kurmak ve mal-hizmet alımında yeni bir sayfa açmak gerekiyor. Aksi takdirde başkentin son yıllarda dönüştüğü “büyük kasaba” kaderinden kurtulması imkânsız.