Anayasa Mahkemesi ve demokrasi

Anayasa Mahkemesi ve demokrasi

15.10.2020 07:00
Güncellenme:
Takip Et:

İnsanlık tarihi, aynı zamanda toplumların yönetim tarihidir. İlkel kabile topluluklarından çağdaş yönetim sistemine geçiş, binlerce yıllık zorlu bir tarihtir. 

Amerikan İhtilali ve 1789 Fransız İhtilali, Cumhuriyet rejimine doğru yönelmenin ilk sınır taşlarıdır. Fransız İhtilali’nin arkasında 400 yıllık kanlı bir insanlık mücadelesi vardır. 

Cumhuriyet rejiminden demokrasiye geçiş de kolay olmadı. “Egemenlik kayıtsız, koşulsuz milletindir” ilkesi zaman içinde kötüye kullanıldı. 

Çünkü, parlamentodaki geçici çoğunlukların kabul ettikleri kanunlar, anayasaya aykırı kurallar koyabilir, hatta bu yasalar yoluyla baskı yönetimleri ortaya çıkması olanaklıdır. Bu nedenle çoğunluğun baskısı, baskıların en tehlikelisi ve korkuncu olabilmektedir.

Bunun en çarpıcı örneği seçimle işbaşına gelen Hitler ve Mussolini’dir. Hitler ve Mussolini, demokratik seçimleri kullanarak faşizmi yaratmışlardır.

II. Dünya Savaşı sonrası bütün Avrupa, seçimle gelen diktatörlükler yaratmamak amacıyla siyasal iktidarın yetkilerinin sınırlandırılması için uğraş verdi.

II. Dünya Savaşı’ndan sonra yaratılan anayasalarda anayasa mahkemesi bir kurum olarak kabul edildi.

Anayasa Mahkemesi, kanunların anayasaya uygunluğunu denetleyen çok önemli demokratik bir kurumdur. İnsan haklarına bağlı, temel hak ve özgürlükleri güvence altına alan, yeni anayasalar, anayasa mahkemesi ile donatılmıştır. Hukuk devleti ve anayasasının üstünlüğü ilkesi, bugünkü demokrasinin temel nitelikleridir. 

Bugün dünyada anayasa mahkemesi olmayan devletler, çağdaş ve evrensel demokrasiye ulaşamamış toplumlar olarak nitelendirilmektedir. 

Türk demokrasi tarihinin en önemli sınır taşlarından birisi, 1961 Anayasası’nın kabul ettiği Anayasa Mahkemesi’dir (AYM).

Son haftalarda AYM ile ilgili olarak, demokrasiye sığmayan kimi gelişmeler oldu.

AYM’nin aldığı kararlar, kuşkusuz tartışılabilir ancak anayasamıza göre AYM’nin verdiği bir karara tüm organların ve herkesin uyması gerekir.

AYM’nin aldığı bir karara işaret ederek İçişleri Bakanı Soylu, AYM Başkanı Zühtü Arslan’a “Madem böyle bir karar verildi, öyleyse işe resmi araba ile değil, bisikletle gitsin” dedi. 

Günümüz demokrasilerinde içişleri bakanları böylesi polemikler yapmaz. Hukuk devletinde içişleri bakanı, cumhurbaşkanından köydeki çobana kadar herkesin can güvenliğinden sorumludur. 

Böylesi bir konuşmayı Avrupa’da yapmaya kalkan içişleri bakanı, o gün tüm medya ve kamuoyu tarafından istifaya davet edilir, zorlanır ve istifa etmek zorunda kalır. 

Hiç de “demokratik ve şık” olmayan bu mesajdan sonra, önceki gün de yeni bir iletişimle karşı karşıya kaldık. AYM üyesi Engin Yıldırım, Anayasa Mahkemesi binasının fotoğrafını sosyal medya hesabından paylaşarak “Işıklar yanıyor” diye ileti yazdı. 

Bu nasıl bir Anayasa Mahkemesi üyeliğidir? AYM üyesi Yıldırım ne demek istiyor? 

Yüksek Mahkeme’nin bir üyesi böylesi tartışma yaratacak hareketlere giremez. Ne ahlaken ne de devlet gelenekleri buna izin verir. Yıldırım, eğer siyaset yapmak istiyorsa bir an evvel Yüksek Mahkeme üyeliğinden istifa etmelidir.

Öte yandan İçişleri Bakanlığı da bu iletiye “Işıklarımız hiç sönmüyor” paylaşımı ile yanıt verdi.

İçişleri Bakanlığı, anayasamıza göre en önemli makamlardan biridir. Hiç kimse ama hiç kimse İçişleri Bakanlığı’nın tüzelkişiliğini kullanarak mesaj atamaz. 

Herkesi ciddiyete davet ediyoruz. 

Yazarın Son Yazıları

Hukuk ve Adalete Davet

Hukuk ve Adalete Davet

Devamını Oku
20.03.2025
Cumhuriyet gazetesi yeniden uyarıyor

15 Temmuz 2016’da dünyada bir örneği olmayan gerici bir casusluk darbe girişimi oldu. Bu hain kalkışma, Türkiye Cumhuriyeti devletinin en önemli kurumlarına kadar sızmıştı.

Devamını Oku
15.07.2024
Başyazı

Asırlık çınar Cumhuriyet gazetesi

Devamını Oku
07.05.2024
Son Kale Cumhuriyet

Son Kale Cumhuriyet

Devamını Oku
24.01.2024
Gazetemizin başyazısı

Sonsuza dek

Devamını Oku
10.11.2023
Halk Cumhuriyete sahip çıktı

Halk Cumhuriyete sahip çıktı

Devamını Oku
31.10.2023
Cumhuriyetin 100. yıldönümü

Cumhuriyetin 100. yıldönümü

Devamını Oku
29.10.2023
Cumhuriyet'in başyazısı...

30 Ağustos Zaferi Cumhuriyetin Yolunu Açtı

Devamını Oku
30.08.2023
Cumhuriyet’in Akbelen için tavrı nettir

Cumhuriyet’in Akbelen için tavrı nettir

Devamını Oku
31.07.2023
7. yıldönümünde FETÖ hareketi

7. yıldönümünde FETÖ hareketi

Devamını Oku
15.07.2023
Cumhuriyet, bir Kuvayı Milliye kurumudur; işgal edilemez

Cumhuriyet, bir Kuvayı Milliye kurumudur; işgal edilemez

Devamını Oku
11.06.2023
Seçim En Büyük Şölendir

Seçim En Büyük Şölendir

Devamını Oku
14.05.2023
Seçimler ve iktidarın devri konusu

Seçimler ve iktidarın devri konusu

Devamını Oku
11.05.2023
Halk En Büyük Güçtür

Halk En Büyük Güçtür

Devamını Oku
08.03.2023
Şimdi ne olacak?

Şimdi ne olacak?

Devamını Oku
04.03.2023
Cumhuriyet’in tavrı

Cumhuriyet’in tavrı

Devamını Oku
05.02.2023
6’lı masa dağılamaz bu seçim muhakkak kazanılmalı

6’lı masa dağılamaz bu seçim muhakkak kazanılmalı

Devamını Oku
03.02.2023
Tarikatlar ve siyasal sorumluluk

Tarikatlar ve siyasal sorumluluk

Devamını Oku
12.12.2022
Cumhuriyetin 99. yıldönümü

Devamını Oku
29.10.2022
Laiklik ve Medeni Kanun

Laiklik ve Medeni Kanun

Devamını Oku
05.10.2022
Basın Özgürlüğüne Darbe

Basın Özgürlüğüne Darbe

Devamını Oku
11.01.2022
CUMHURİYET YAŞAYACAKTIR

.

Devamını Oku
05.12.2021
Her gün daha da büyüyen Atatürk

Her gün daha da büyüyen Atatürk

Devamını Oku
10.11.2021
Cumhuriyet ve Gerçekler

Cumhuriyet ve Gerçekler

Devamını Oku
29.10.2021
Cumhuriyet Gazetesi Susmaz

Cumhuriyet gazetesi susmaz. Cumhuriyet gazetesi susturulamaz. Cumhuriyet gazetesi susmayacaktır.

Devamını Oku
30.09.2021
Kamuoyuna: Cumhuriyet Bir Bütündür

Kamuoyuna: Cumhuriyet Bir Bütündür

Devamını Oku
09.08.2021
Cumhuriyet Yoluna Devam Eder

Cumhuriyet Yoluna Devam Eder

Devamını Oku
08.07.2021
AÇIKLAMA (21.05.2021)

Açıklama

Devamını Oku
21.05.2021
AÇIKLAMA (12.05.2021)

AÇIKLAMA

Devamını Oku
12.05.2021
UYARI

UYARI

Devamını Oku
10.05.2021
Mağduriyet ve otoriterleşme

Mağduriyet ve otoriterleşme

Devamını Oku
06.04.2021
Bu Telaş Neden?

Emekli 104 amiral bir bildiri yayımladı. Montrö Sözleşmesi’nin milli çıkarlarımız açısından önemi belirtiliyor. Ayrıca, Deniz Kuvvetleri İkmal Komutanı Tuğamiral’in takke ve cüppe giyerek tarikata gitmesi üzerinde duruluyor.

Devamını Oku
05.04.2021
TBMM Başkanı Şentop'a yanıt

Başyazı

Devamını Oku
30.03.2021
Önce Samimiyet...

Önce Samimiyet...

Devamını Oku
16.11.2020
10 Kasım’ın Düşündürdükleri

10 Kasım’ın Düşündürdükleri

Devamını Oku
10.11.2020
Cumhuriyet Susmayacak

Cumhuriyet gazetesi doğru haberi yansız olarak okuyucusuna duyurur. Bu, bizim temel görevimizdir.

Devamını Oku
02.11.2020
Anayasa Mahkemesi ve demokrasi

Anayasa Mahkemesi ve demokrasi

Devamını Oku
15.10.2020
Atatürk’ü Anlamak ve Özümsemek

Atatürk’ü Anlamak ve Özümsemek

Devamını Oku
24.09.2020
Ekonomi Nereye Gidiyor?

Ekonomi Nereye Gidiyor?

Devamını Oku
10.08.2020
Siyasette Arayışlar ve Cumhuriyet’in Tavrı

Siyasette Arayışlar ve Cumhuriyet’in Tavrı

Devamını Oku
09.08.2020