Geçim siyaseti, aday siyaseti
Deniz Yıldırım
Son Köşe Yazıları

Geçim siyaseti, aday siyaseti

07.05.2022 05:00
Güncellenme:
Takip Et:

Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi sayesinde, iki bloklu, parti bölünmelerinin azaldığı bir tabloyu arzuluyordu iktidar ortakları. Tablo tam tersi yönde ilerliyor. Son üç yıldır, AKP iktidarının ilk 15 yılında görülmediği kadar sayıda yeni parti kuruldu, daha da kuruluyor. Fakat genel olarak programlar, siyasetler temelinde kurulan partilere değil, dar gruplar ve şahıslar temelinde yürütülen parti içi itirazların sonucu olan yeni partilerin yükselişine tanıklık ediyoruz. Bu, bir yandan da yeni sistemin doğal sonucu. Her parti, gücü ne olursa olsun, mevcut sistemde bir etki gücünün olduğu izlenimini vermek hedefiyle kuruluyor. Çünkü bunu başarmak, bu ölçekte bir görünürlük sağlamak, aynı zamanda ittifaklar içinde yer tutmaya da olanak veriyor bu sistemde.

Yine bu ortamda siyasi partiler için iktidar olmak, iktidar seçeneğine dönüşmek ve zor şartlardan çıkış programı sunmak gibi hedefler de geri plana düşüyor. Krize, yoksulluğa ve bunu derinleştiren kötü/keyfi yönetime rağmen hiçbir odak, güçlü bir büyüme sergileyemiyor. Bu ise ittifaklar sistemi aracılığıyla küçük partilerin oylarına duyulan ihtiyacı daha da belirginleştiriyor.

Siyaset sahnesindeki bu tablo, bölünmüşlüğün artışı gibi görünse de ittifaklar sistemi aracılığıyla oluşan görüntü bunu kısmen telafi ediyor. Örneğin altı partinin “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” eksenli çalışmalarının olumlu sonuçlanması, ortak çalışma zemininin var olduğunu seçmenlere göstermek adına önemliydi. Fakat diğer yandan bu durum, cumhurbaşkanlığı adaylığı için muhalefet saflarındaki rekabeti güçlendirmiş, asıl konuşulması gereken meseleleri de kısmen geriletmiş görünüyor. Böyle bir ortamda, partiler arası birlik görüntüsü verirken, parti içi çatlak görüntüsüne yol açacak tartışmaları beslememek gerekmez mi?

Bunları niye yazdım? Elbette Cumhurbaşkanlığı seçimleri önemli. Elbette Erdoğan karşısında en güçlü adayı aramak, tartışmak doğru. Yine, Cumhurbaşkanlığı adaylığı için adı en çok geçen isimlerin CHP içinden olması da CHP’nin uzun zaman sonra bir iktidar alternatifi olarak görülmesinin önünü açıyor, bunlar doğru. 

Fakat bir yandan da daha önce uyarısını yaptığım bir başka gerçeği yeniden hatırlatmak isterim. Muhalefet partileri ekonomide ne yapacak, hangi programı izleyecek, memleketi bu darboğazdan, halkı bu yoksulluktan nasıl çıkaracak; ekonomi, sağlık, eğitim, göç, dış politika konusundaki somut çözüm önerileri neler? Halkın gerçek gündeminin ekonomi olduğunu biraz sokağa, çarşıya, pazara çıkan herkes biliyor, zaten bizzat yaşıyoruz bu hayat pahalılığını, akıl almaz zamları. Bu pahalılıkla nasıl baş edilecek, Türkiye tarımda hangi politikaları izleyecek? Bugün bunları, çözümleri konuşmalı, somut zeminde iktidarın memleketi getirdiği yerden çıkış için bu minder üzerinde hayatı örmeli muhalefet partileri. 

Kişiler, sloganlar, keskin cümleler güzel elbette; fakat asıl çözümler göründükçe, halkın bu iktidar yerine başka bir iktidara olan arzusu, açlığı da artacaktır. Cumhurbaşkanlığı adaylığı tartışmasının, kişiler üzerinden bölünmelerin, kişilerin kendi başlarına ön alarak yürüttükleri kampanyaların üstünü örttüğü şey, bu tartışmaların yokluğu olmasın sakın?

Yazarın Son Yazıları

Cumhuriyet’e veda

Cumhuriyet’e veda

Devamını Oku
04.06.2022
‘Koalisyon eşittir kriz’ formülü üzerine

‘Koalisyon eşittir kriz’ formülü üzerine

Devamını Oku
21.05.2022
Geçim siyaseti, aday siyaseti

Geçim siyaseti, aday siyaseti

Devamını Oku
07.05.2022
Hak mücadelesi

Hak mücadelesi

Devamını Oku
30.04.2022
23 Nisan ve iki halkçılık

23 Nisan ve iki halkçılık

Devamını Oku
23.04.2022
Enstitülü kuşak ve gelecek zaman

Enstitülü kuşak ve gelecek zaman

Devamını Oku
16.04.2022
‘Sonra hayat devam etti’

‘Sonra hayat devam etti’

Devamını Oku
02.04.2022
Değer mi hiç?

Değer mi hiç?

Devamını Oku
26.03.2022
Savaş ve siyaset

Savaş ve siyaset

Devamını Oku
19.03.2022
Transit

Transit

Devamını Oku
12.03.2022
Savaş (05 Mart 2022)

Savaş

Devamını Oku
05.03.2022
Ukrayna

Ukrayna

Devamını Oku
26.02.2022
Cemre düştü

Cemre düştü

Devamını Oku
23.02.2022
İttifaklar, temsiller ve adlandırmalar

İttifaklar, temsiller ve adlandırmalar

Devamını Oku
16.02.2022
Güneşli Pazartesiler

Güneşli Pazartesiler

Devamını Oku
12.02.2022
En uzun gece

En uzun gece

Devamını Oku
09.02.2022
Çatlak

Çatlak

Devamını Oku
05.02.2022
Rejimin yeni aşaması

Rejimin yeni aşaması

Devamını Oku
02.02.2022
Borç

Borç

Devamını Oku
29.01.2022
‘Siyasetin sonu’

‘Siyasetin sonu’

Devamını Oku
19.01.2022
Ahlat Ağacı’nın borç toplumu

Ahlat Ağacı’nın borç toplumu

Devamını Oku
15.01.2022
Kişiselleşme değil ortak çözüm programı

Kişiselleşme değil ortak çözüm programı

Devamını Oku
12.01.2022
Deli İbram Divanı

Deli İbram Divanı

Devamını Oku
08.01.2022
İki ülkeden Türkiye’ye

İki ülkeden Türkiye’ye

Devamını Oku
05.01.2022
Boric’den Babiš’e, Şili’den Çekya’ya

Boric’den Babiš’e, Şili’den Çekya’ya

Devamını Oku
29.12.2021
Kâğıt

Kâğıt

Devamını Oku
25.12.2021
Geçim ve seçim: Şili dersleri

Geçim ve seçim: Şili dersleri

Devamını Oku
22.12.2021
Tatar Çölü’nden Tatar Ramazan’a

Tatar Çölü’nden Tatar Ramazan’a

Devamını Oku
18.12.2021
Yeni model

Yeni model

Devamını Oku
15.12.2021
Joker

Joker

Devamını Oku
11.12.2021
Milli Görüş partileri

Milli Görüş partileri

Devamını Oku
08.12.2021
Drogolaşma ve Don Kişotlaşma

Drogolaşma ve Don Kişotlaşma

Devamını Oku
04.12.2021
Birincil ittifak

Birincil ittifak

Devamını Oku
01.12.2021
Oblomov’dan Don Kişot’a

Oblomov’dan Don Kişot’a

Devamını Oku
27.11.2021
‘Yoksulluk Kader Olamaz’

‘Yoksulluk Kader Olamaz’

Devamını Oku
24.11.2021
Labirent

Bir intiharın genel provası

Devamını Oku
20.11.2021
Akışına bırakmak

Akışına bırakmak

Devamını Oku
17.11.2021
Kalabalığa kaçış

Kalabalığa kaçış

Devamını Oku
13.11.2021
Yeni kamuculuk ve kooperatifler

Yeni kamuculuk ve kooperatifler

Devamını Oku
10.11.2021
Truman kaçışı

Truman kaçışı

Devamını Oku
30.10.2021