İhracatçılar bile kur krizinin getirdiği tedarik ve üretim sıkıntılarından şikayet ederken, morali bozulmayan tek sektörün turizm olduğunu görüyoruz. “Uçaklar kalktığı sürece” önümüzdeki dönemden umutlu gözüken turizmcilerin, uçakların kalkmaması için ciddi bir risk görmediklerine de şahit olduk.
Geçen hafta 11. Resort Turizm Kongresi için Antalya’daydık. Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeler Birliği (AKTOB) düzenlediği kongre sırasındaki sohbetlerde gündem yine kurlardı. Tüm işaleminde olduğu gibi turizmciler de birbirlerine, bize kurların ne olacağını, buna bağlı olarak da seçimin ne zaman yapılacağını sordular. Buna rağmen yüzleri gülüyordu, önümüzdeki yıla ilişkin sektöre dönük beklentileri iyimserdi. Hükümetten aldıkları güçlü pandemi desteğinin de etkisiyle, sektörün Turizmci Bakan Ersoy liderliğinde birlik görüntüsü verdiğini gördük.
Bu nedenle 11. Kongre’ye otelciler, yatırımcılar, seyahat acenteleri, yani sektörün tüm paydaşları katılım sağlamıştı.
Kongrede konuşan Turizm Bakanı Nuri Ersoy başarılı bir yıl geçirdiklerini. rakiplerin geride bırakıldığını söyledi, turizm geliri ve turist sayısına ilişkin 2021 tahminlerini sürekli büyüttüklerini kaydetti.
Bu arada TL’nin değer kaybı nedeniyle, son dönemde sınır ülkelerden artan akının ve gurbetçilerin de bunun içinde olduğunu söylemek lazım. Sadece Bulgaristan’dan, ucuz alışveriş için gelen turist sayısı 1 milyon kişiyi aştı.
AKTOB Başkanı Erkan Yağcı da başarıyla çıktıkları pandemi döneminden dersler çıkardıklarını belirtirken, riskle yaşayan bir sektör olduklarını hatırlatıp, “Riske dayalı çözümler bulmak ve uygun acil durum planları oluşturmak, krize hazırlıklı olmak için son derece önemli” dedi. İşbirliği ve koordinasyonun, kriz yönetiminin ayrılmaz bir parçası olduğunu, krizin devlet tarafından yönetilmesi gerektiğini yaşayıp gördüklerini kaydetti. Yağcı, “Çevre ve sürdürülebilirlik ortak sorumluluğumuz olmalı, sağlık ve hijyeni yeni normalimiz olarak kabul edip aynı kararlılıkta uygulamalıyız” dedi.
NİTELİKLİ ELEMAN VE ÜCRET
Zor zamanları geride bıraktıklarını, ancak zorlayacak sorunların olacağını kabul eden Yağcı, artık “oyun yapıcı” olmaları gerektiğini, geleceğin şekillendirilmesine aktif ve yapıcı bir şekilde yardımcı olacaklarını söyledi.
AKTOB Başkanı Erkan Yağcı, Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Sururi Çorabatır, Eski TÜROFED Başkanı Osman Ayık, AKTOB Başkan Yardımcısı Kaan Kavaloğlu ve eski AKTOB Başkanlarından Yusuf Hacisalihoğlu ile birlikte sohbet imkanı bulduk. İşte bu sohbette Erkan Yağcı önümüzdeki yıla ilişkin olarak iyimser olduklarını belirtip, “Ama uçaklar kalktığı sürece” yi cümlesinin sonuna ekledi.
Sohbette sektörün ciddi nitelikli eleman sorununa da değinildi. Birçok çözüm yolu aranabileceğini ama esas çözümün ücretlerin artırılması olduğunu söylediler. Turizmcileri yine, diğer sektörlerdeki işadamlarına göre, bu konuya daha insancıl bir yaklaşım içinde gördük. Yine de ücret artışları için vergi yükünün azaltılması yani kendi yüklerinin biraz azaltılması gerektiği görüşündeler.
Turizmcilerle tek tek konuştuğumuzda ise demokrasinin önemine, insan hakları ve demokrasi reformlarıyla turist sayısının patlayacağına inandıklarına, bunun için siyasi içerikli değişimler gerektiğini söylediklerine, sık sık şahit olduk. Bu arada kurlardaki artış nedeniyle otellerini tadilata sokan turizmcilerin, mal bulmakta güçlük çektiklerinden, kimse fiyat veremediği için işlerin aksadığından yakındıklarına da şahit olduk.
Ziyaret ettiğimiz tesislerde, Kasım ayı sonunda yüzde 70 civarındaki doluluklar şaşırtıcıydı. İşte bu gelişmeler turizmcilerin ileriye iyimser bakmalarına neden oluyor. Ancak yine de ihtiyatlı olmaları gerektiğini; makro ekonomik gelişmelerin, iç siyaset ve dış politikanın önemli riskler yaratabileceğine, yani uçakların kalkamaması ihtimaline, hazırlıklı olmaları gerektiğini düşünüyorum.
