ALTAN ÖYMEN
Kendini basın özgürlüğüne adamış bir gazeteci, CHP’nin 5. genel başkanı olmuş bir siyasetçi, ülkemizin son kuşak centilmenlerden, basının usta yazarlarından biri Altan Öymen’i yitirdik. 1932 doğumlu Öymen 1950 yılında Ulus gazetesinde parlamento muhabiri olarak gazeteciliğe başlamış. Onunla yıllardır aynı gazetenin, Cumhuriyet’in sütunlarını paylaşmış olmaktan kıvanç duyarım. Genç kuşağın örnek alacağı “dürüst” ve aydın bir gazeteciydi.
MÜZİKTE MİZAH
Son zamanda yayımlanan üç kitaba değinmek istiyorum. Birincisi “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Müzikte Mizah” başlığını taşıyor. Yazarı Serhan Yediğ. Kitabın son bölümünden başladım okumaya. Çünkü halk müziğimizdeki binbir esprili güftelere hemen ulaşmak istiyordum. Aklıma ilk gelen türküyü mırıldanmaya başlamıştım bile: “Manda yuva yapmış söğüt dalına/ Yavrusunu sinek kapmış gördün mü, tiridine tiridine bandım/ Bedava mı sandın para verip aldım/ Tiridine tiridine, suyuna da bandım.” Kocaman manda, incecik söğüt dalı, kocaman manda yavrusuna karşın bir damla sinek! Kitabın ilk bölümü “Osmanlı’nın Son Tebessümü”. 20. yüzyıl başındaki bir sokak şöleni. Kurtuluş semtinde yapılıyor. Yazar, Abdülhamid’in siyasi baskılarına karşın Pera’dan Tatavla’ya yürüyen karnavalı mitolojideki şarap tanrısı Dionysos’un törenlerine benzetilmiş. Şenliklerde neler yok ki! Müslüman kadınların sahneye çıkması yasak olduğu için gayrimüslimler tarafından seslendirilen kantolar: “A benim fıkırdak yarim; ne olacak aman aman ah şu benim halim.” Ekrem Reşit ve Cemal Reşit Rey kardeşlerin operet ve revülerine şarkı sözlerini Nâzım Hikmet yazarmış. “Popüler Müzikte Mizah”, günlük espriye dönüşen güfteler. Keyifle okuyacağınız bir derleme. (Kitapyurdu Doğrudan Yayıncılık)
TÜRK TANGOSU
“Türk Tangosu”nun yazarı Prof. Dr. Ertuğrul Sevsay. Hem bir tıp doktoru hem de Türk müziğine imza atmış bir besteci ve usta bir bandeneoncu. Uzun yıllar Viyana Müzik Üniversitesi’nde ders vermiş. Üç dilde yazdığı “Çalgılama ve Orkestralama Referans Kitabı” 2006’da Avrupa’da “en iyi yayın” ödülünü almış, birçok ülkede ders kitabı olarak kabul edilmiş. Türkçesi de YKY ve Borusan işbirliğiyle 2015’te yayımlanmıştı. Ertuğrul Sevsay’ın bütün niteliklerini saymaya bu satırlar yetmez! “Cumhuriyetimizin Müziği: Türk Tangosu” başlıklı kitabı büyük bir araştırmanın ürünü: İlk operetler, kantolarla başlıyor ve Arjantin tangosuna uzanıyor. 589 sayfalık anlatı içinde ezgiler notalarıyla da örneklenmiş. (Oğlak Yayınları)
SCARLATTİ’NİN RENKLİ DÜNYASI
Üçüncü kitap ise Prof. Ece Demirci’ye ait: “Scarlatti’nin Renkli Dünyası”. Domenico Scarlatti’den (1685-1757) söz ediliyor. Onun babası Alessandro Scarlatti (1660- 1725) de Napoli Opera Okulu’nun kurucusudur. O çağlarda bestecilik babadan oğula geçen bir yetidir. Hatta kimi ailelerde bazan besteci zincirine rastlarız: J.S. Bach ailesi gibi. Ece Demirci’nin kitabında önce düzene değinelim: Sayfa altlarında metinde geçen müzik terimleri ve zamana ait çalgılar açıklanmış. Dinsel yapıtların org için yazıldığı, dindışı olan dansların klavsen için bestelendiği dönem anlatılmış. Zamanın en önemli gelişmesi olan “Sonat” formuna değinilmiş. Yazarın kitabın arkasında değindiği gibi “Bu çalışma yalnız müzisyenler için değil, Scarlatti’yi daha yakından tanımak isteyen müzikseverleri de bilgilendirmek için" düşünülmüş. (Nobel)
