Demokrasi güvenliği!
Mustafa Balbay
Son Köşe Yazıları

Demokrasi güvenliği!

29.06.2023 03:00
Güncellenme:
Takip Et:

14-28 Mayıs öncesinde yeri geldikçe kullandığımız tanımlardan biri şuydu:

Seçim güvenliği!

20 Nisan’daki “Seçim günü güvenliği” başlıklı yazımızda “güvenlik” kavramının klasik bağlamından koptuğunu hemen her alanda hissedilen bir eksiklik olduğunu vurgulamıştık.

Öyle bir zincir ki sandık güvenliği, sayım güvenliği, seçim günü güvenliği sıralanıp gidiyor...

Oysa AKP iktidarına kadar “can ve mal güvenliği” diye özetlenen genel bir kavram vardı. Bunun da devlet tarafından sağlanacağı, sağlanması gerektiği her fırsatta dile getirilirdi. Demirel, “Fırat kıyısında bir çobanın iki koyunundan biri kaybolsa sorumlusu ülkeyi yönetendir” derdi. 

Bugün ise siyasetçi koyunun değil, oyunun izini bulmaya çalışıyor. 

Kime karşı?

Ülkeyi yönetenlere karşı!

***

İnsanın en iyi ve en kötü huyu alışmasıdır. Alışmasa, en kötü ortamda yaşamaya zorlandığında hayatta kalamazdı. Ama olumsuzluğa alışmak da insan onuruna yaraşır bir iş değil.

Toplum, oyların çalınmasına alıştı!

Oyların korunamamasına alışmadı!

Niye korunamadı diye soruyor. 

İyi ki soruyor. Sormasa daha fena. Ama biz de sormadan edemiyoruz:

Oyları koruyamayanlara yüklenmek kadar oyları çalanlara da yüklenmek gerekmez mi?

İşin bu kısmı önümüzdeki seçime kadar gündeme gelmeyecek!

Başka bir güvenlik boyutuna değinelim:

Demokrasi güvenliği!

Demokrasi, beş yılda bir oy ver, sonra koyver değildir!

Demokrasi, iktidarların kendilerinden başka hiçbir siyasi harekete nefes aldırmama özgürlüğü değildir.

Demokrasi, anayasayı “banayasa” haline getirip, istediğin yerden delme hakkı değildir.

Demokrasi, herkesin eşit yurttaş olarak özgürlüklerden ve refahtan eşit pay alma hakkıdır. 

Ekonomiden eğitime, bireysel özgürlüklerden ülke yönetimine katılma hakkına kadar her alanda ciddi bir “demokrasi güvenliği” sorunu var. 

***

Gezi’nin 10. yılında, o direnişin demokrasi güvenliği açısından ne kadar önemli olduğunu bir kez daha vurgulamak geleceğe dönük dersler çıkarmak gerek.

İktidar, toplumun ne istediğini yüksek sesle söylemesinden, bunu barış ortamı içinde, hukukun dışına çıkmadan yapmasından çok korktuğu için Gezi’yi “terör faaliyeti” saymaya kalktı. 

Başta Can Atalay olmak üzere Gezi davası tutukluları Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater, Mine Özerden, Tayfun Kahraman, Hakan Altınay 14 aydır hapiste. 

Demokrasi ve özgürlük nöbetçilerine sevgili Merdan Yanardağ da eklendi...

Can Atalay Silivri’den, arkadaşımız İklim Öngel’in sorularına verdiği yanıtlarda, iktidara karşı siyasal ve toplumsal muhalefetin sorumluluklarına dikkat çekiyor. Gezi davasına bu açıdan yaklaşıyor. 

Umut, bir hapishane çiçeğidir. Demirde ve betonda da açar. Atalay, ne olursa olsun umudun yükseltilebileceğini söylüyor.

Umudun ruhu hedeftir. 

Hedef olmadı mı umut da hangi yöne doğru büyüyeceğini bilemez. 

Türkiye’nin sosyal, demokratik, laik bir hukuk devleti olması gerektiğine inanan tüm kesimlerin üzerinde birleşebileceği bir kavram öneriyoruz:

Demokrasi güvenliği!

Demokrasinin en temel kuralı da şudur:

Seçimle gelen, seçimle gider!

Bu yolu kapatan bir iktidara karşı toplumun, hukukun içinde kalarak, bir araya gelerek, ortak paydalar üreterek Cumhuriyeti koruması, devamında da demokrasiyi güçlendirmesi gerekiyor.

Demokrasiyi büyük ölçüde zayıflattık... Güçlendirmek için Cumhuriyetin 100. yılını umut ve bilinçle kutlayarak başlayabiliriz...

Yazarın Son Yazıları

Çöp bidonu sofra olmuşsa...

CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın’ın 9 Aralık’ta TBMM’de mülakat eleştirileri yöneltip “Utanmıyor musunuz” sorusuna AKP’li mevkidaşının yanıtı şu olmuştu...

Devamını Oku
27.12.2025
Kevgir kubbe!

Libya Genelkurmay Başkanı Muhammet Ali el Haddad’ın Türkiye’ye yaptığı resmi ziyaretten sonra ülkesine dönerken uçağının düşmesi sonucu heyetiyle birlikte ölümü, pek çok soru işaretinin doğumuna neden oldu.

Devamını Oku
25.12.2025
Kırılma-karılma süreci!

2025, 2026’ya hayli karışık, yeniden biçimlenmelere açık, seçenekleri bol bir siyasal gündem devrediyor.

Devamını Oku
24.12.2025
Gündeme uyuşturucu verdiler!

Toplumda ciddi sarsıntı yaratan operasyonlar için sık kullanılan cümlelerden biri şudur: Zamanlama manidar!

Devamını Oku
23.12.2025
Utanmazlar!

9 Aralık’ta TBMM Genel Kurulu’nda CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, “ayrıcalıklı” işe girenleri sıraladı.

Devamını Oku
20.12.2025
Taht oyunları!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan, son günlerde bazen konuşmuyor!

Devamını Oku
18.12.2025
Gülşah Durbay’ın bıraktığı iz...

Ne zaman, zamansız bir ölüm haberi alsam aklıma ilk Yunus Emre’nin dörtlüğü gelir...

Devamını Oku
17.12.2025
Denetim elemanları...

Gündemde asgari ücret var.

Devamını Oku
16.12.2025
Bebeerkil toplum!

TÜİK deyince aklımıza ilk enflasyon rakamları geliyor ama kurumun Türkiye’nin her alandaki verilerini derleyip toparlamak, bunları “bilgi” haline getirmek gibi önemli bir işlevi var.

Devamını Oku
13.12.2025
Trumpizm: Önce Amerika!

ABD’nin yeni strateji belgesi yayımlandı.

Devamını Oku
11.12.2025
Denk bütçe!

2026 yılı bütçesinin TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlamasıyla ekonomi hak ettiği gündem önceliğini bir nebze kazandı.

Devamını Oku
10.12.2025
Suriye’nin bir yılı!

Suriye’de Esad rejiminin devrilmesinin üzerinden bir yıl geçti. 8 Aralık 2024’te Şara ve beraberindekiler Halep’ten çıktıkları engelsiz yolculukla Şam’a vardılar. Havaya sıktıkları zafer kurşunları Esad güçlerine sıktıklarından çok daha fazlaydı.

Devamını Oku
09.12.2025
Mr. Tom Barrack... Bu üslubu bırak!

Sayın Büyükelçi, göreve geldiğiniz günden beri Türkiye ve bölge üzerine tezler ortaya atıp geçmişten geleceğe aklınıza geleni söylüyorsunuz.

Devamını Oku
06.12.2025
İktidar, halkın İMF’si oldu!

Dün sabah saat 10.00’da enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte art arda buna paralel haberler döküldü:

Devamını Oku
04.12.2025
Tarım ‘şap’a otururken!

Uzunca bir süredir tarımdan gelen olumsuz haberler zincirine sonunda iktidarın TÜİK’İ de katıldı.

Devamını Oku
03.12.2025
Papanın ziyareti!

Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyareti sona erdi, tartışmaları devam ediyor.

Devamını Oku
02.12.2025
Yeni siyasal yelpaze ve CHP!

CHP’nin 39. olağan kurultayı Ankara için sık kullandığımız şu tanımın gölgesinde başladı...

Devamını Oku
29.11.2025
İtirafname!

İBB iddianamesi İstanbul 40. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi.

Devamını Oku
27.11.2025
Parçalar birleşmiyor!

Uzun süre tartışıldıktan sonra ansızın gerçekleşen İmralı görüşmesinin yeni bir sürecin başlangıcı olduğunu dün vurgulamıştık.

Devamını Oku
26.11.2025
Süreç yeni başlıyor!

Kritik haftalardan bir hafta daha başladı.

Devamını Oku
25.11.2025
CHP milleti dinledi...

Son birkaç gündür uzun süredir konuşamadığımız, Anadolu’nun pek çok yerinden eski-meyen dostların sesini duyduk.

Devamını Oku
22.11.2025
İşi İmralı’ya sürdüler!

Kamuoyunda “Terörsüz Türkiye” diye bilinen komisyonun tam adı şöyle...

Devamını Oku
20.11.2025
Erdoğan’la Bahçeli’nin Öcalan sorunu!

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin dün partisinin grup toplantısındaki konuşması bir süredir kulislerde dalgalanan pek çok olasılığın doğruluk payını arttırdı.

Devamını Oku
19.11.2025
Akdeniz’de ABD kuşatması!

Güney yelpazemizde birbirinden farklıymış gibi seyreden gelişmeleri birleştirince ortaya Türkiye’nin etrafını saran bir yay çıkıyor.

Devamını Oku
18.11.2025
İddianamenin satırları!

Satır sözcüğünün ikinci anlamı şu...

Devamını Oku
15.11.2025
AKP’nin bitmeyen Atatürk zikzakları!

Bir 10 Kasım’da daha Mustafa Kemal Atatürk’ün unutulmaz, unutturulamaz olduğunu yaşadık.

Devamını Oku
13.11.2025
Bana her şey Ergenekon’u hatırlatıyor!

Dün sabah iktidar medyasının haber vermesiyle gündeme düşen İmamoğlu iddianamesi saat 15.00 sıralarında kamuoyuna ulaştı.

Devamını Oku
12.11.2025
45. yıl…

7 Kasım 1980 Cuma günü. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde günün sonuna yaklaşıyoruz.

Devamını Oku
11.11.2025
Hukuksuzluk Tayfun’u!

1293 gündür hapiste olan Tayfun Kahraman’la ilgili Anayasa Mahkemesi’yle İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi arasındaki asimetrik çatışma Türkiye’nin hukuksuzlukta geldiği noktanın yeni bir ivmesi oldu.

Devamını Oku
08.11.2025
New York’ta sosyalizm!

Dünyanın Trump krampına girdiği bir süreçte ABD’nin kalbi New York’ta belediye başkanlığı seçimlerini Müslüman kökenli sosyalist Zohran Mamdani’nin kazanması, içinde büyük umutlar taşıyan önemli bir başlangıç olabilir!

Devamını Oku
06.11.2025
Pazarlık!

Her şeyin pazarlığa tabi olduğu bir dönemdeyiz.

Devamını Oku
05.11.2025
Anayasa oyunları!

Dün AKP iktidarının 23. yılıydı. Çeyrek asra yaklaşan süreci şöyle özetlemek mümkün:

Devamını Oku
04.11.2025
Sürecin şifreleri...

Birinci yılını dolduran, yolda “terörsüz Türkiye” adını alan süreçte şaşırtıcı olmayan bir “deltalaşma” aşamasına gelindi.

Devamını Oku
01.11.2025
Prof. Özer hapiste fikirleri iktidarda!

Bugün Esenyurt Belediye Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özer’e yönelik operasyonun birinci yıldönümü!

Devamını Oku
30.10.2025
Cumhuriyet yurttaşlık bilincidir!

Cumhuriyetimiz ikinci yüzyılın ikinci yılına yine en temel değerlerin tartışma konusu olduğu bir ortamda giriyor.

Devamını Oku
29.10.2025
Tükenmişlik saldırısı!

Korkunun gözleri o kadar çoktur ki insanın üzerine çöktü mü, artık her şeyi korku olarak algılar. İmamoğlu, hapiste de olsa... Özgürce siyaset yapamasa da... Ondan korkuyorlar!

Devamını Oku
28.10.2025
Ca-sus!

Dün sabahtan akşama dek sözcüğün tam anlamıyla yargı fırtınası esti!

Devamını Oku
25.10.2025
Kıbrıs dersleri!

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde geçtiğimiz pazar günü yapılan cumhurbaşkanı seçimlerinin yankıları devam ediyor.

Devamını Oku
23.10.2025
İddianame turşusu!

İBB soruşturmasında aylardır beklenen iddianamenin bir bölümü çıktı.

Devamını Oku
22.10.2025
Kışlalı ile haftaya bakış!

Sevgili Kışlalı, Bugün alçakça bir saldırıyla aramızdan koparılışının 26. yılı!

Devamını Oku
21.10.2025