Nasreddin Hoca, dünyanın, ar dünyası olmaktan çıkarılıp kâr dünyasına dönüştürülmesine karşı yüzyıllar önce uyardı ama onun uyarısı ışığında direnenlerin çabası yetmedi.

Cumhuriyetimizin 99. yılında öğretmen bilinciyle mücadele etmenin örnek ve öncü aydını Fakir Baykurt, bu gidişe karşı duranların mücadelesinin romanını yazdı: Onuncu Köy.

Örgütlenme önderi bir eğitimci olarak mücadele deneyimlerini anlattı kitaplarında: Efkâr Tepesi, Şamaroğlanları, Yeni Kölelik mi?, Benli Yazılar, Öğretmenin Uyandırma Görevi, Unutulmaz Köy Enstitüleri, İfade: TÖS Savunması (Literatür). 

Sürüklendiğimiz tüketim toplumunda eğitimin gerçek sahibi öğretmenlerin, kendilerini geliştirecek, saygınlıklarını artıracak düşünsel arayışları sürüyor.

ÖĞRETMEN OKUR, DÜŞÜNÜR

TÖS’ten, TÖB-DER’den aldığı mirasla bilinçlenen, mücadele eden öğretmenler, günümüzdeki sorunlarla baş edebilmek için deneylerini aktarıyor.

Tokat İlköğretmen Okulu’nda öğrencisi olmanın kıvancını yaşadığım meslek dersleri öğretmenim Bedir Çankaya, doğa, toplum ve insanla ilgili nesnel gerçeklikleri, yaşayarak öğrendiklerini, okuduğu kitapların katkılarını ve düşündüklerini yansıtarak yol gösteriyor: Öğretmen/ Yaşadıkça Okudukça Düşündükçe.

Öğretmenlerin öğretmeni Çankaya, doğa, insan, üretim tüketim, kültür, uygarlık, ulus, devlet, sınıf, emperyalizm, örgüt, parti, eşitsizlik, savaş, barış, teori, devrim, bilim gibi siyasetin, ekonominin temel kavramlarını açıklayarak başladığı yazılarını anılar ve gerçeklerle yoğuruyor.

Felsefesiyle birlikte tarihin öğretmenliğini, insan ve emek temelinde eğitimin ne olduğunu öğretirken kitap, sanat, edebiyat, şiirle değerlerimizi aktarıyor, öğretmen bilincine katkıyı, ansiklopedik bir sözlük gibi damıttığı yapıtıyla sunuyor.

ÖĞRETMENLERİN IŞIĞI 

Okuyan, düşünen öğretmenlerin bir büyük öğretmeni olan İsmail Hakkı Tonguç ve onun düşlediği özgür toplum tasarımının efsaneleşen kurumu Köy Enstitüleriyle ilgili yüzlerce kitaba her geçen gün yenileri ekleniyor.

Devrimci bir eğitimcinin öğretmeye ve öğretmen bilincine katkısının sürdüğünün kanıtı bu...

Olcay Taşlı, Türk Devrimi’nin Penceresinden İsmail Hakkı Tonguç ve Köy Enstitüleri (Klaros) adlı kitabında, siyasal ve toplumsal arka planıyla birlikte Tonguç’un yaşamına odaklanırken derinlikli araştırması sonucu özgün bir çalışmaya imza atıyor.

BİR KÖY ENSTİTÜSÜ

Sercan Ünsal, Bozkırda Bir Eğitim Pınarı/ Pamukpınar Köy Enstitüsü 1941-1954, (2 cilt, Barış Kitap) adlı çalışmasıyla son zamanlara kadar hakkında çok az bilgi bulunan bir Köy Enstitüsünü tüm yönleriyle anlatıyor.  

Onlarca kişiyle yaptığı görüşmeyle, yıllar süren çabasının taçlanması olan yapıtıyla Emin Özdemir, TÖB-DER’in genel başkanlarından Ali Bozkurt gibi onlarca aydını armağan eden Pamukpınar’a emek verenleri tek tek selamlayarak bu eğitim pınarının kültürümüze, öğretmen bilincine, mücadelesine katkısını günümüze getiriyor. 

ÖĞRETMENLİK BİLİNCİNİN GEREĞİ

Öğretmenliğinde yüzlerce öğrenci yetiştirerek, öğretmen örgütlerinde görev alarak, dergi ve gazetelerde, yerel basında yazarak, kitle örgütlerinde çalışarak bilincinin gereğini yapan Özdemir Şarman, Pamukpınar’ı ve Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü’nü bitirerek başladığı öğretmenliğinin “görev anlayışı” ve “meslek aşkı”yla mücadele deneyimini romanlaştırıyor: Tekme (Başsaray).

***

Öğretmenlerimiz, olanca baskıya, engellemeye karşın Nâzım Hikmet’in çağrısının gereğini yapıyor: “...Yok edin insanın insana kulluğunu...”

***

29 Ekim Cumartesi günü 14.00-16.00 saatleri arasında İzmir Kitap Fuarı- Cumhuriyet Kitapları’ndayım.

Bayram sevincimiz sonsuz olsun.