“Toplumun milli ve manevi değerleri” ne demek? Cümle yapısına göre topluma ait değerler tekil de olabilir çoğul da olabilir. Düşünce ve sanat yapıtlarını, konuşma ve yazılarını değerlendirirken cellat baltası gibi kullanılan bu cümlenin, değerli bir anlamı varsa bulmak için onu otopsi masasına yatırmak zorundayız. Ancak şunu da söyleyeyim ki bilimsel değerlerin yok sayıldığı ülkemizde tanımı yapan kişi ve kurumun bulunduğu yere göre onlarca tanımı vardır bu değerlerin. “Toplum”un tanımında belki uzlaşmak mümkündür ama “milli” ve özellikle de “manevi” sıfatlarının tanımında uzlaşmak hemen hemen mümkün değildir.

Toplum ne demek? Toplum ya da cemiyet bir arada yaşayan canlıların oluşturduğu topluluktur. Sosyolojide toplum, onu oluşturan canlıların basit bir toplamından çok, farklı biçimler ve özellikleriyle özgün olan ve nesnel yasalar gereğince insanların maddi üretim içindeki gündelik hayat faaliyetleriyle ve sınıfsal savaşımıyla değiştirilen ve gelişen ilişkilerden oluşan sisteme denir. Bir tür örgütlenmedir.

Toplumların sahip oldukları davranış kalıpları vardır. Bu davranış kalıpları; eylemlerin veya dil ve kültür gibi kalıpların kabul edilmesi veya edilmemesiyle oluşur. Bu davranış kalıpları toplumsal norm olarak bilinir. Toplumun sahip olduğu normlar zamanla değişebilir. (Vikipedi)

Milli ve milli değer ne demek? Bu iki kavramın tanımında anlaşmamız epeyce (yani oldukça) güç. Milliyetçi ile toplumcu tanımlar örtüşmez. Milliyetçi görüş epeyce ırkçılığı içerir. Orta malı bir tanım için Vikipedi’ye bakalım: “Milletle ilgili, millete özgü, ulusal.”

Benim derlediğim evrensel tanım ise şöyle:

1. Bir millete ilişkin; uluslararası değil, bir ulusa ait olan: İstiklal Marşı, milli takım...

2. Bölgesel değil, ülkenin tamamıyla ilgili olan, ülkenin tamamını temsil eden: milli irade, ulusal marş.

3. Ulusun çıkarlarıyla özdeşleşen şey.

Milli değer (TDK anlamı): Bir ulusun kendine özgü saydığı ve sahip olmakla övündüğü toplumsal ve kültürel öğeler.

Sonuç: Ulusal marş ve ulusal spor takımları dışında “milli” sıfatı ile “milli değerler” bağlamında bir ortak anlaşmaya ve ulusal bir karara varmamız olanaksız. Çünkü bu kavramlar, büyük ölçüde bireyin, sınıfın, topluluk ve kitlenin bulunduğu yere ve siyasal tercihlere göre değişir.

Manevi ne demek?: Görülmeyen, duyularla sezilebilen, ruhani, tinsel, maddi karşıtı.

Manevi değer ne demek?: Manevi değerler her insanın korumak ve saygı göstermek zorunda olduğu değerlerin başında gelir. Bu değerleri ihmal etmek ve korumamak ise toplum olarak geriye gidilmesine neden olur. (Vikipedi)

Milli ve manevi değerler: Bir milleti millet yapan temel değerlerin başında milli ve manevi değerler gelmektedir. Vatan, bayrak, kültür, dil, marş vb. gibi unsurlar milli değerlerimizi; din ise manevi değerlerimizi ifade etmektedir. Bir toplumu ayakta tutan ve onu geleceğe taşıyan değerler vardır. (Vikipedi)

Milli değerler (eodev.com) tanımı: Örf ve adetler, bayrağımız, vatanımız, ülke sınırlarımız, geçmişimiz, geleceğimiz, tarihimiz, dilimiz, inancımız, dinimiz, ülkemize çeşitli branşlardan katkıda bulunan kişiler; milli sporcularımız, siyasetçilerimiz, yazarlarımız, sanatçılarımız vs. Milli bayramlarımız 23 Nisan,19 Mayıs, 29 Ekim, 30 Ağustos gibi. Dini bayramlarımız Ramazan Bayramı, Kurban Bayramı gibi.

Manevi değerler (eodev.com) tanımı: Sevgi, saygı, adalet, ahlak, din, hürriyet, hoşgörü, barış, vicdan sayılabilir.

Cumhuriyet değerleri de var, bunlar unutuluyor!

Cumhuriyetçi değerlerin aktarımı olan anayasamızın değiştirilemez maddeleri, laiklik, vatandaşlık, bağlılık kültürü ve her türlü ayrımcılığa karşı mücadele.

***

Bu yazı “Eniştem beni niye öptü?” yazısı değil, 15.07.2023 günü TELE1’de Forum Hafta Sonu programında yaptığım konuşmada söylediklerim için RTÜK’ün programı üç kez durdurması yazısı. Meğer, “toplumun milli ve manevi değerlerine aykırı” konuşma yapmışım.

Yasada ya da yazılı bir belgede verilen cezaya dayanak olacak, “milli ve manevi değerler”in ne olduğuna dair bir tanımlı belge yok. Zaten, herkesin oydaşlaşacağı, kimsenin itiraz edemeyeceği bir tanım olmadığını bu yazıda kanıtlamaya çalıştım. RTÜK 6112 sayılı yasanın 8’inci maddesinin uygun bir fıkrasının uygun bir bendini ceza vermek için maymuncuk olarak kullanmakta