Yazı bir seçim tahmini, beklentisi değildir. Tahmin için elde sağlıklı verilerin, dayanakların olması gerekir; beklentiyi öznel öğeler, eğilimler etkiler. Yazı, olabilecek sonuçlardan biridir. Kesin fiili sonuç farklı olabilir.
Olası bir sonuç şöyle özetlenebilir:
- Cumhur İttifakı oy yitirir.
AKP, ekonomik nedenlerden, kişi özlük hakları için tehlikeli görülmeye başlandığından, ötekileştirme, kutuplaştırma politikasından, YRP, DEVA, Gelecek partilerinin kuruluşundan kaynaklanan oy yitirişine uğrar.
MHP, kuruluş amacı çözümlendiğinden, ikili oynandığından, bir yanda vatan, millet, Atatürk, antiemperyalist söylem, öte yanda örtülü şekilde şeriat, hilafet, tarikat, Cumhuriyet karşıtı desteklerinden, söylem=eylem tutarsızlığından faşizm eğiliminden, alternatif partilerin de kuruluşu nedenleriyle oy yitirir.
Cumhur İttifakı’nın oy yitirmesi, muhalefetin dağınıklığı nedeniyle belediye başkanlıklarına yansımayabilir.
- CHP’nin oy oranı yükselir.
Aday belirleme yöntemine, bazı adaylara başkan Özgür Özel’e yöneltilen eleştirilere, parti içi dış kumpaslara 1 Nisan beklentilerine, gereksiz, başarısız ittifak jesti girişimlerine karşın CHP oyu artar. Oy artışı, seçime iştirak oranının 28 Mayıs seçimine göre daha yüksek olmasından, geçersiz, protesto oyunun azalmasından, yaşlı kesimin AKP’ye tepkisinden, genç kesimin değişim bekleyişinden, kurultayla bir eşiğin aşılmasından, oy oranı az küçük olarak nitelendirilen parti seçmenlerinin belediye meclisinde kendi partilerine oy verirken, büyükşehir belediye başkanlıklarına CHP’li adaylara tercih etmelerinden, İYİ Parti’de hâlâ ittifaktan yana olanların varlığından kaynaklanır.
CHP, arınan partidir, iktidar olmasa da sürekli iktidar adayı olan; işbirlikçilerin, tarikatların, dincilerin, emperyalizmin kuklalarının Türkiye Cumhuriyeti karşıtlarının, şeriat hilafet destekçilerinin sürekli hedefinde olan bir partidir. Partinin iç ve dış baltalamalara karşın, asırı aşkın süredir, varlığını, etkinliğini sürdürmesi, kökeninin Rumeli-Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri’nin, dayanmasından Kuvayı Milliye ruhundan kaynaklanır.
- İYİ Parti’nin oy oranı geriler.
Oyun kuramına göre İYİ Parti, sürekli değil tek oyunda başarı gösterecek ya da kaybedecek bir oyuncu idi. 14 Mayıs seçiminde Millet İttifakı, altılı masa seçimi kazanır, AKP dağılır. Siyasal düzen parlamenter sisteme verilseydi İYİ Parti, orta sağın temsilcisi konumuna gelir, ittifak gereği yürütme erki, İYİ Parti’ye geçer, Akşener’in başkanlığında bakanlar kurulu oluşurdu. Akşener’in başbakanlık iddiası boşa değildi. Oyun İYİ Parti için tek atılımlık idi, kazançlı olamadı. İYİ Parti artık oyunda kalsa da kazançlı çıkamaz. Oyu, Cumhur İttifakı, DEVA, CHP’ye yönelik olarak azalır.
- DEVA orta sağ temsilcisi konumuna gelebilir.
DEVA, AKP’nin seküler kesiminin oyunu, ürkek, geçmişte AKP destekçisi olan iş insanlarının liberallerin, İkinci Cumhuriyetçilerin oyunu olarak eşiği aşan, oy oranına ulaşabilirse Batı Avrupa desteğiyle de orta sağın temsilcisi olarak oyunda kalır.
- Üç büyük il büyükşehir belediye başkanlığı CHP yönetiminde kalır.
Tugay’ın oy oranı görece azalsa da İzmir, Yavaş’ın Ankara Büyükşehir Başkanlığı’nı kazanması, AKP iddialarına karşın kesin gibidir. Belediye başkanlığı seçiminde kişiler, halkın hizmet beklentisi de etkiler. Yavaş’ın Ankara’da fark yapması olağan, aksi şaşırtıcı olur. Çekişme İstanbul’da olacaktır. 2019’da görünen aday B.Yıldırım, 2024’te M. Kurum olmasına karşın gerçek, gizli aday Erdoğan’dır. Erdoğan’ın İBB’ye özel önem verdiği saklanmamaktadır. İmamoğlu’nun 1994-2019 dönemine kıyasla başarılı olması yalnız CHP’nin değil, diğer partilerin seçmenlerinin de oyunu en az bir bölümü olacak olması, ayrıca İmamoğlu gönüllülerinin varlığı İmamoğlu’nun kazanma olasılığını yükseltmektedir. Yeter ki sandıklara güven sağlansın. “Atı alan Üsküdar’ı geçti” senaryolarının bir kez daha sahnelenmesine, YSK’nin müdahil olmasına engel olunsun.
- Balıkesir, Bursa, Manisa, Denizli, Antalya, Mersin, Adana, Hatay, Zonguldak, Giresun belediye başkanlıkları seçimi çekişmeli geçecek.
CHP’nin galebesi erken genel seçim olasılığını da getirecektir.
Sonucu; öngörü değil, vatandaşın özlük haklarını, demokrasiyi, Türkiye Cumhuriyeti’ni, özgürlüğü, egemenliği, çevre korunmasını ne ölçüde benimsediği belirleyecektir. İktidarın özlediği faşizme, gidişe geçit verilmesin.
