Zaman hızla tükeniyor
Ahmet Süha Umar
Son Köşe Yazıları

Zaman hızla tükeniyor

25.06.2025 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

ABD, uluslararası ilişkilerin ve hukukun tüm ilkelerini yok sayarak İran’a saldırdı.

'HAYDUT DEVLET' ABD

Trump’ın göreve başlamasıyla artık bir “haydut devlet” zihniyeti ile karşı karşıyayız. Trump’ın ilk döneminde Erdoğan’a yazdığı mektup; “İran ya teslim olacak ya felaketi yaşayacak” sözleri ve Ukrayna’ya karşı izlediği tutum, haydut devlet yaklaşımını açıkça göstermektedir.

ABD ve Trump’ın tutumunun altında yatan temel neden, güç kaybettiğini görmenin korkusu ve endişesi yanında, hâlâ dünyaya hâkim olma, isteklerini zorla kabul ettirme hırsıdır. Bu iki birbiri ile çelişen duygu ve beklenti, ABD’yi haydutluğa itmektedir.

ABD'NİN AÇMAZI

İran’ın, İsrail saldırısı karşısında sergilediği, beklenmeyen sağlam duruş ve verdiği karşılık ABD’yi bir açmazla karşı karşıya bırakmıştır. İran’ın ABD’nin haksız ve hukuksuz saldırısı karşısında füzeleriyle ABD’nin Katar’da bulunan, Ortadoğu’daki en büyük üssünü vurması bu açmazı daha da derinleştirmiştir.

Trump, ya çaresiz olduğunu kabul etmek ya da nükleer silah kullanmaya kadar gidecek bir çatışmayı sürdürmek ikilemi ile karşı karşıya kalmıştır. İran’ın nükleer silah üretme yeteneğinin olmadığı daha kısa bir süre önce ABD istihbaratının başı tarafından açıklanmıştır. ABD saldırısının nedeni, İran’a karşı başarısız olan İsrail’in daha fazla yıpranmasını önlemek, İran’ı da Ukrayna gibi tehditle ABD’nin tüm isteklerine boyun eğmeye zorlamaktır. ABD daha da ileri gidip Rusya ve Çin’i, karşısına dikilmek zorunda bırakırsa bu, dünya için felaket, ABD’nin de intiharı olabilecektir. İran ABD’nin zafiyetini göstermiş ve güç kaybını doğrulamıştır.

İSRAİL'İN VAHİM YANLIŞI

İsrail’in, yıllarca hazırlandığı saldırıda beklediği sonucu alamamış olması, Ortadoğu’da oyun kurucu, istediğini yapan, yaptıran; bölge ülkelerini sindiren “Güçlü, yenilmez, yetenekli İsrail” imajına ciddi zarar vermiştir. Bu gelişme, gelecekte İsrail için varoluş sorununa dönüşebilir. Koşullar hele ABD’nin güç kaybı artıp dünya dengeleri daha da değişirse, İsrail’in büyük korkusu gerçekleşebilir ve İsraillilerin, bir türlü sığamadıkları, şimdi bulundukları toprakları da bir kez daha terk etmeleri gündeme gelebilir.

ABD’nin ve İsrail’in ortak yanlışı, savaşların ancak kara harekâtı ile kazanılabileceğini unutmuş olmalarıdır. Ülke, nüfus ve ulus özellikleri dikkate alındığında İran’a bir kara harekâtı ve İran’ın uzun süreli işgali, iki ülkenin de yeteneklerinin ve gücünün ötesindedir. Kaldı ki ABD, geçmişte saldırdığı, hatta işgale kalkıştığı hiçbir ülkede başarılı olamamıştır.

YENİ ABD VE TÜRKİYE

ABD’nin “haydut devlet” politikası Türkiye için ne anlama geliyor?

ABD’nin tutumu, Suriye’de yaşananlar, Büyük Kürdistan projesi; İsrail’in Ortadoğu hâkimiyeti rüyası ve İsrail ile ABD’nin İran’a saldırıları Türkiye’nin büyük bir tehdit altında olduğunu göstermektedir. Ortadoğu yeniden düzenlenmekte, Büyük Kürdistan dahil yıllardır ABD ve İsrail’in üzerinde çalıştıkları projeler yaşama geçirilmektedir. Emperyalizmin uygulamaya koyduğu bu değişimlerin kalıcı olması için Türkiye, mutlaka yeni düzene uydurulması gereken ülkelerin başında gelmektedir. Bütün bunlar, gelecekte Türkiye’nin, ABD’nin kanun, kural tanımayan, çeşitli talepleri ve baskılarıyla karşı karşıya kalabileceğine işaret etmektedir.

Bugün Türkiye, ekonomisi son derece kırılgan, başta ABD olmak üzere özellikle Batı’ya muhtaç bir ülke durumunda görünmektedir. İktidarın arkasında ulusun desteğinin olmaması, Türkiye’nin dış dünya karşısında elini zayıflatmaktadır. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin son yıllarda yaşadıkları, Türkiye’nin savunma gücünü tartışmalı hale getirmiştir. Türkiye’nin bu zafiyetlerini en kısa zamanda ortadan kaldırarak, ileride karşılaşabileceği baskılara karşı durabilecek bir konuma gelmesi yaşamsaldır.

Artık bu gerçek görülmeli ve zaman geçirmeden gereği yapılmalı, Türkiye iç ve dış siyasette, ekonomide, savunmada kendisine çeki düzen vermelidir.

İRAN-İSRAİL ATEŞKES ANLAŞMASI

Bu yazıyı tamamladığım sırada gelen İran-İsrail ateşkes haberi, henüz birçok açıdan belirsizliğini korumakla beraber, ilk bakışta, Trump’ın, İsrail’in ABD’yi içine sürüklediği açmazın ve İran’a saldırmaya devam etmesinin olası sonuçlarının nihayet farkına vardığı ve Netanyahu’yu durdurarak, ABD’nin daha fazla zemin kaybetmesini önlemeye çalıştığı izlenimi vermektedir. Yine de eğer gerçekleşirse olumlu bir gelişme olarak görülmelidir.

Yazarın Son Yazıları

Ukrayna ateşle oynuyor!

Türkiye, Gambiya bandıralı iki tankerin Karadeniz’de, Türkiye’nin münhasır ekonomik bölgesi (MEB) içinde vurulduğuna dikkat çekerek Rusya-Ukrayna savaşının tırmanışının durması çağrısında bulundu.

Devamını Oku
03.12.2025
Kıbrıs’ta sağlam durmak

Osmanlı’nın Venedik’ten aldığı (1571) Kıbrıs Adası, Rusya’ya karşı destek arayışında, egemenliğin Osmanlı’da kalması kaydıyla yönetimi geçici olarak İngiltere’ye bırakılıncaya (1878) kadar barış içinde yaşamıştır.

Devamını Oku
26.11.2025
Stratejik ortak!

Yıllardır Türkiye ile ABD’nin “stratejik ortak” oldukları söylenir.

Devamını Oku
19.11.2025
Casus belli*

Yunanistan ve GKRY, Türkiye’nin, AB-Avrupa için Güvenlik Girişimi (SAFE) Programı’na katılmak istiyorsa...

Devamını Oku
12.11.2025
Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyareti

Vatikan, Papa 14. Leo’nun, İznik Konsili’nin 1700. yılı olan bu yıl 27-30 Kasım tarihlerinde Türkiye’yi ziyaret edeceğini duyurdu.

Devamını Oku
05.11.2025
Tarih tekerrür mü ediyor?

Cumhuriyet Bayramı’mız kutlu olsun.

Devamını Oku
29.10.2025
II. Abdülhamit’in durumuna düşmek!

“Kıbrıs sorunu”, Kıbrıs Barış Harekâtı ile çözülmüştür.

Devamını Oku
22.10.2025
Ortadoğu tamam, sıra Batı Balkanlar’da!

“Bölge ve dünya dengelerinin ne yönde değişeceğini bilemeyiz. Koşullar oluştuğu takdirde Sırbistan, Kosova’yı tanımamızın karşılığını, bizi çok yakından ilgilendiren Kürt ayrılıkçılığı konusunda vermekten kaçınmayabilir.

Devamını Oku
15.10.2025
Korsanlar, haydutlar ve devlet başkanları

İsrail’in kendi karasuları dışında seyreden silahsız Sumud Filosu’na saldırısı, “deniz haydutluğu-korsanlık”tır.

Devamını Oku
08.10.2025
İktidar hesap vermektir

İktidar hesap vermektir

Devamını Oku
01.10.2025
Diplomasi notları

Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani, Washington Büyükelçiliği’ni açarken “Yıkılmamış bir vatanı temsil ediyorum.” demiş.

Devamını Oku
24.09.2025
Türkiye-Çin dostluk bağı: Uygurlar

Uygur Türkleri, Türkiye ile Çin arasında dostluk bağıdır.

Devamını Oku
17.09.2025
Kılavuzu Trump olanın!

Trump’ın göreve geldiği Ocak 2025’ten bu yana dünyada olanlar bu başlığı hak ediyor.

Devamını Oku
10.09.2025
Balkanlar’da Yugoslavya, Avrupa’da Türkiye

Türkiye’nin Belgrad Büyükelçisi olarak atandığımda, Başbakan Danışmanı Ahmet Davutoğlu, “Belgrad’a atanmanızdan memnun oldum Süha Bey” demişti.

Devamını Oku
03.09.2025
Kardeşim Hakan Fidan

Haberlerde gördüm. “SDG, İsrail ile işbirliği yapıyor.

Devamını Oku
27.08.2025
Biz bu haltı neden yedik?

Trump ile Putin’in, “merak uyandırarak” reklamı yapılan Alaska buluşması bazılarının beklediği sonuçları vermedi.

Devamını Oku
20.08.2025
Hayali koridorun düşündürdükleri

Trump, Azerbaycan ile Nahçıvan’ı ayıran Ermeni topraklarındaki, henüz adı var kendi yok Zengezur Koridoru’nun işletmesini aldı.

Devamını Oku
13.08.2025
Karagöz ile Hacivat

Bugünlerde dünyayı parmaklarında oynatmaya çalışanları gördükçe, çocukluk yıllarımda Hayali Küçük Ali’nin Karagöz ile Hacivat gösterilerini anımsıyorum.

Devamını Oku
06.08.2025
Neredeeen nereye...

Dünyada ve çevremizde, Türkiye’yi doğrudan ilgilendiren hatta devletin geleceğini şekillendirme potansiyeli taşıyan değişimler oluyor.

Devamını Oku
30.07.2025
Şarkılar seni söyler...

Güftesi Müzeyyen Hanım’a, bestesi Muzaffer İlkar’a ait...

Devamını Oku
23.07.2025
Anlayana sivrisinek saz...

Bir ülkede kargaşa, anarşi, terör, iç çatışma ortamını yaratan, insan hak ve özgürlüklerinin, demokrasinin olmaması, hukuka uyulmamasıdır. “Terörsüz Türkiye”, Türkiye’de demokrasinin olmadığını, devletin, “demokratik, laik, sosyal hukuk devleti” niteliğinin kaybolduğunu gösteren bir tanımlamadır.

Devamını Oku
16.07.2025
Trump neyin peşinde?

“Tarzan” Johnny Weissmuller zora düşünce, “Tarzan müşkül durumda!” derdik.

Devamını Oku
09.07.2025
Aile fotoğrafı

Herkes, NATO Lahey Zirve Toplantısı aile fotoğrafındaki, gece tuvaleti görünümünde açık yeşil elbisesiyle göz kamaştıran, alımlı ve güzel kadın Hollanda Kraliçesi Maxima’ya odaklanmış ama o fotoğrafta bulunmaması gereken kişiyi, sevgili Emre Kongar atlamamış.

Devamını Oku
02.07.2025
Zaman hızla tükeniyor

ABD, uluslararası ilişkilerin ve hukukun tüm ilkelerini yok sayarak İran’a saldırdı.

Devamını Oku
25.06.2025
Türkiye’yi ne bekliyor?

2002 yılına kadar Türkiye Cumhuriyeti’nin Ortadoğu politikası, bölge ülkelerinin iç işlerine ve aralarındaki sorunlara karışmamaktı.

Devamını Oku
18.06.2025
Köşe yazarı sorumluluğu

Yıllar önceydi. Amman’dan bindiğim THY uçağında, bir gazeteci-köşe yazarı arkadaşımla karşılaştım.

Devamını Oku
11.06.2025
Ateş çemberi

Rus ve Ukrayna heyetleri arasında gerçekleşen, ikinci Dolmabahçe buluşması beklediğim gibi yine göstermelik bir görüşme oldu.

Devamını Oku
04.06.2025
Dünya lideri!

Arada bir de olsa, Türkiye’ye dışarıdan ve dışarıdakilerin gözüyle bakmak yararlı olabiliyor.

Devamını Oku
28.05.2025
Bıçak sırtında

Her şey o kadar şaka gibi ki ciddi bir yazı yazmak zor.

Devamını Oku
21.05.2025
Silahlara veda!

Silahlara veda!

Devamını Oku
14.05.2025
Büyük Kürdistan’a doğru

Büyük Kürdistan’a doğru

Devamını Oku
07.05.2025
Emperyalizmin Kemalizm saplantısı

Emperyalizmin Kemalizm saplantısı

Devamını Oku
30.04.2025
Büyük kuşatma. Ege, Kıbrıs ve Suriye

Büyük kuşatma. Ege, Kıbrıs ve Suriye

Devamını Oku
23.04.2025
İsrail Türkiye’den uzak durmalıdır

İsrail Türkiye’den uzak durmalıdır

Devamını Oku
16.04.2025
Beterin beteri varmış!

Beterin beteri varmış!

Devamını Oku
09.04.2025
Türkiye ve Kırk Haramiler

Türkiye ve Kırk Haramiler

Devamını Oku
02.04.2025
Görünen köy

Görünen köy

Devamını Oku
26.03.2025
Türkiye yol ayrımında

Türkiye yol ayrımında

Devamını Oku
19.03.2025
Türkiye bedel ödüyor

Türkiye bedel ödüyor

Devamını Oku
12.03.2025
Çöken dünya düzeni: Fırsatlar ve riskler

Çöken dünya düzeni: Fırsatlar ve riskler

Devamını Oku
05.03.2025