Ankara’da tiyatronun renkleri
Ayşegül Yüksel
Son Köşe Yazıları

Ankara’da tiyatronun renkleri

19.11.2024 04:01
Güncellenme:
Takip Et:

27. Ankara Uluslararası Tiyatro Festivali 21 Kasım’da başlıyor. Saat 19.30’da CerModern’da açılışı yapılacak ve 12 gün sürecek olan bu şenlikte yaklaşık 40 oyun ve atölye çalışmaları sunulacak. Bu yıl rekor düzeyde bir başvuruyla karşılaşan festival yönetimi, izlenecek oyunları 150 sahne olayı arasından seçti. İran ve Azerbaycan’dan gelecek yabancı oyunların yanında, başkent Ankara, ülkemizin 11 ilinden çeşitli topluluklara ev sahipliği yapacak. Festivalde bu yıl özel tiyatrolar ve özel yapımlar yanında belediye/kent tiyatroları ve üniversite ekipleri yer alacak. Festival izlencesinde ne yazık ki yalnızca iki çocuk oyunu görünüyor. 

Bu yılki şenlik, 31 Temmuz’da yitirdiğimiz tiyatro sanatçısı Genco Erkal’ın anısına yapılıyor. Ustanın kızı Ayşe Erkal festivalin açılış töreninde yer alacak. Festival onur ödülünün sahibi, Ankara Sanat Tiyatrosu’na yıllarca özveriyle hizmet etmiş olan aktör-yönetmen Altan Erkekli. Emek ödülü ise Genco Erkal ile çok uzun yıllar çalışmış olan Dostlar Tiyatrosu Müdürü Ahmet Kaya’nın olacak. Aralıklı olarak verilen Sevda Şener Oyun Yazarlığı Ödülü’ne ise bu yıl Şener’in öğrencilerinden Prof. Dr. Hasan Erkek değer görüldü. Sahibini üçüncü kez bulan bu ödül daha önce de Sevda Şener’in öğrencilerinden Murathan Mungan’a ve Özen Yula’ya verilmişti. 

ÜCRETSİZ SUNULACAK BİRÇOK OYUN VAR

Festival, Ankara Büyükşehir, Çankaya, Etimesgut, Keçiören belediyelerinin ve çeşitli özel kuruluşların sahneleri yanında, Ankara Devlet Tiyatrosu’nun da iki sahnesinde yer alarak Ankara coğrafyasının çok çeşitli noktalarına uzanmış olacak. Kuruluş hedefleri içinde, tiyatroyla buluşamayan başkent seyircisine ulaşmak olan festival kurucusu TAKSAV (Toplumsal Araştırmalar Kültür ve Sanat için Vakıf) bu yıl amacını belediyelerin sponsorluğunda gerçekleştiriyor: Ankara Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları ve Keçiören Belediyesi sahnelerinde yer alacak oyunlar ücretsiz olacak. Çankaya Belediyesi de sahnelerindeki birkaç oyunu ücretsiz sunarak seyirciye katkıda bulunuyor. 

Yabancı konuk oyunlardan biri Azerbaycan’dan geliyor. Devlet Akademik Rus Dram Tiyatrosu tarafından sunulan “Manken” (Kukla) adlı oyun Azerbaycan Türkçesi ile sunuluyor. “Manken” yalnızlıktan kıvranan ve gerçek yaşamın aile ve çocuklarla gerçekleşeceğinin bilincine varan bir kadının öyküsünü anlatıyor. 

İran’dan gelen Ayna Grubu’nun yapımı olan “Yalınayak, Çıplak, Yumruğunda bir Kalple” başlığını taşıyan oyun da Azerbaycan Türkçesi ile sunuluyor. Evi ve ailesi Alman faşistler tarafından ateşe verilen bir Türkün yaşamöyküsünü sahneye getiren tek kişilik bir oyun izleyeceğiz. 

Çoklukla Ankara ve İstanbul’daki genç toplulukların çalışmalarından oluşan çok sayıdaki Türk yapımlarının sevindirici yanı, önemli bir bölümünün bizim yazarlarımız tarafından kotarılmış olması. Bir başka deyişle, yapımlarda, profesyonel sahnede oynanıp tutmuş eski oyunlar yerine taze, denenmemiş metinler yeğlenmiş. Bu da festivalin gençleştiğini ve metin arayışlarının özgünleştiğini gösteriyor. Oyunlar ayrıca gölge tiyatrosundan kukla gösterisine, ortaoyunundan dans tiyatrosuna uzanan bir çizgide çarpıcı renkler sunuyor. 

ATÖLYELER İLGİNÇ KONULAR İÇERİYOR

Festivalde beş atölye çalışması yer alıyor. Prof. Dr. Türel Ezici’nin sunduğu Dramatik Yazarlık Atölyesi’nde “tiyatro yazımında kadın hikâyesi” üstünde odaklanılacak. Fransız sanatçı Erica Letailleur’ün hazırladığı oyunculuk atölyesinde ise “Türkiye’de bir oyuncunun çağdaş Fransız repertuvarından bir rolü yorumlaması” üstüne çalışılacak. Kımız Bozkurt’un atölyesi Brecht tiyatrosu üstüne. Osman Uğur Mamuk’un çalışması ise oyuncu-seyirci ilişkisini irdeliyor: Oyuncuların seyirciyle kurduğu iletişim ve göstermeci, benzetmeci, ya da katılımlı oyunlarda, seyirci gerçeği üstünden sahneleme üstüne çalışılacak. Jason Hale ise atölye çalışmasında katılımcıları, uzmanı olduğu Viola Spolin oyunculuk tekniğiyle buluşturuyor. 

Bütün bu etkinliklerden yararlanabilmek ve çalışmalar hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için “27. Ankara Uluslararası Tiyatro Festivali Programı”nı internetten açıp iyice incelemek ve not almak gerekiyor. Ben öyle yaptım. Festivalin başarılı geçmesi dileğiyle.

Yazarın Son Yazıları

28. Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali noktalandı

Festival çoğunlukla Çankaya Belediyesi’nin sahnelerinde yer aldı. Toplamda 12 farklı oyun salonu kullanıldı.

Devamını Oku
02.12.2025
‘Tiyatro hazinemiz’ sergileniyor

Takviminize not edin. 27 Kasım-31 Ocak tarihleri arasında İstanbul Depo’da tiyatro mirasımızın arşivleri sergileniyor. Tophane’deki bu sanat uzamının tam adresi: Depo/Tütün Deposu, Lüleci Hendek Caddesi No. 12 (E-posta adresi: depo@depoistanbul.net Telefon: 90 (212) 2923956)

Devamını Oku
18.11.2025
Meraklıları için tiyatro bilimi

Kitapların her bir bölümünün sonunda yer alan “ölçme ve değerlendirme”ye yönelik alıştırmalar, öğrencinin, eğitim sürecinde etkin bir katılımcı olmasını sağlıyor.

Devamını Oku
04.11.2025
Dergi yöneticisi Ozan Ertuğ

Ozan Ertuğrul Özüaydın’ı şiir meraklıları tanır. Çoğunlukla şiirlerini içeren 11 kitabı var. Yapıtlarını 4 ve 5 Ekim’de 22. Ankara Kitap Fuarı’nda imzaladı.

Devamını Oku
28.10.2025
DTCF Tiyatro Bölümü 61 yaşında

Ben bu öyküye ne zaman katıldım? İstanbul Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı’nda lisansüstü öğrencisiyken tüm bölümlere sınavsız tiyatro dersleri veren Haldun Taner’in gözüne -yaptığım bir ödev nedeniyle- girmiştim. 1964’te, DTCF’de açılacak tiyatro bölümüne başvurmam için bana haber yolladı. Yurtdışında burslu olarak yüksek lisans yapmaya hazırlanıyordum; yolumu değiştiremedim. Ama sonunda da sevgili Taner’in sözüne geldim: 1978’de, çoluğa çocuğa karışmışken DTCF Tiyatro Bölümü’nün doktora öğrencisi oldum. Akademik kadrom ODTÜ ya da (sonra) DTCF İngiliz Dili ve Edebiyatı’nda olsa da tiyatro bölümünün altın çağını yaşadım. 1981’de başlayan derslerim göz açıp kapayıncaya dek 32 yıla ulaştı

Devamını Oku
07.10.2025
Tiyatroların iletişim alışkanlıkları

70 yıllık tiyatro seyircisi ve 50 yılı aşkın süredir aralıksız yazan bir eleştirmen olarak tiyatrolarla iletişim kurma üstüne düşündüğümde geçmiş yılları özlüyorum.

Devamını Oku
23.09.2025
12 Eylül’ün savurduğu sonbahar yaprakları

12 Eylül döneminin tiyatro eleştirisi çoğunlukla sahne olaylarındaki özensizliğe karşı çıkmaktadır. Bu aşamada gazetelerdeki kültür sanat sayfalarının küçülmeye, eleştiri yazılarının azalmaya başladığı görülür.

Devamını Oku
09.09.2025
Ferhan ve Müjdat gündemimizde

Ferhan Şensoy’u 31 Ağustos 2021’de 70 yaşındayken yitirmiştik. Yeni yapılan “Ferhangi Bir Yaşam” belgeseli seyircisiyle buluşmayı bekliyor. Müjdat Gezen ise 82 yaşında ve bir hafta önce hakkındaki soruşturma kapsamında ifade vermeye çağrıldı.

Devamını Oku
26.08.2025
Metin Sözen: Anadolu’yu kucaklamıştı

Değerli bilimadamı Prof. Dr. Metin Sözen’i 1 Ağustos’ta yitirdik. Yaşamını ülkemizin doğal, tarihsel, kültürel değerlerine sahip çıkılmasına adamış, yüce gönüllü bir insandı.

Devamını Oku
12.08.2025
Genco’ya ikinci mektup

Sevgili Genco, Sen gideli bir yıl oldu. Zaman çabuk geçiyor. İlk mektubumda (Cumhuriyet, 13.08.2024) ardında bıraktığın görsel-işitsel belgelerden söz etmiştim: Sanat yaşamın boyunca oluşturduğun sesli kitapları, fotoğraflarınla yorumladığın şiirleri, çevirilerini, plak ve kasetlerinde kayıtlı müzik çalışmalarını...

Devamını Oku
29.07.2025
Memet Baydur’un diyecekleri var

Okuduğunuz başlığı bir başka yazımda da kullanmıştım. Ölümünün üstünden 20 yılı aşkın bir süre geçmiş olmasına karşın, Memet Baydur’un bizlere diyecekleri sürüyor

Devamını Oku
15.07.2025
Zeynep Oral’la çalışırken eğlenmek

17 Haziran’da Metrohan’da ilk gösterimi yapılan “Bir Babıali Zirvesi” başlıklı, Habitat TV yapımı Zeynep Oral belgeselini henüz izleyemedim. Neyse ki Dikmen Gürün izlenimlerini geçen haftaki yazısında bir güzel dile getirmiş. Okurken belleğimde birikmiş, belge tadında Zeynep Oral olayları gözümün önüne gelmeye başladı. Bu yazıda Zeynep’le yaşanmış anlar var.

Devamını Oku
01.07.2025
İlhan Selçuk’un ‘Pencere’ köşesini anarken

Gazete ve dergi yazarlığım 50 yıla ulaştı. ​​Özgür basın dergisinde başlayıp çeşitli başka dergilerde ve ayrıca 45 yıl Cumhuriyet’te süren bu uğraşa -30 yıldır gazeteme iki haftada bir “Sahneden” köşesini yazmak da eklenmiş. Kolay iş değil.

Devamını Oku
17.06.2025
Oya Başak’ın kahkahası eksildi dünyamızdan

Prof. Dr. Oya Başak’ı bir hafta önce yitirdik. Cenazesindeki çelenklerden birinde “çocukların” yazıyormuş.

Devamını Oku
03.06.2025
Vasıf Öngören ‘Zengin Mutfağı’ ile ‘şimdi’ ve ‘burada’

“Zengin Mutfağı” oyunu neredeyse 50 yıldır sahnelerimizde yer alıyor. İşin hoşu, oyunun başkişisi Lütfü Usta’yı oynayan Şener Şen Usta da 1977’de ilk kez canlandırdığı bu karakteri son üç yıldır yepyeni bir seyirci kuşağına sunmakta.

Devamını Oku
20.05.2025
Bahar ölümsüzlük simgesidir

Bahar ölümsüzlük simgesidir

Devamını Oku
06.05.2025
Ahmet Özer’in 50. kitabı çıktı

Ahmet Özer’in 50. kitabı çıktı

Devamını Oku
22.04.2025
Son veda...

Son veda...

Devamını Oku
09.04.2025
Tiyatro biletleri uçuşta

Tiyatro biletleri uçuşta

Devamını Oku
08.04.2025
Shakespeare siyaset sahnesinde

Shakespeare siyaset sahnesinde

Devamını Oku
25.03.2025
Sanat Kurumu 78. yaşını sürüyor

Sanat Kurumu 78. yaşını sürüyor

Devamını Oku
11.03.2025
Nevra Serezli: Profesyonel tiyatroda 60 yıl

Nevra Serezli: Profesyonel tiyatroda 60 yıl

Devamını Oku
25.02.2025
İzmir D.T’den ‘Karıncalar / Bir Savaş Vardı’

İzmir D.T’den ‘Karıncalar / Bir Savaş Vardı’

Devamını Oku
11.02.2025
Heiner Müller’den ‘Medea’

Heiner Müller’den ‘Medea’

Devamını Oku
28.01.2025
‘Vatan Kurtaran Şaban’ günümüzde

‘Vatan Kurtaran Şaban’ günümüzde

Devamını Oku
14.01.2025
Broadway ya da West End biçeminde süper tiyatro

Broadway ya da West End biçeminde süper tiyatro

Devamını Oku
31.12.2024
Gonca Vuslateri Shakespeare oynamalı

Gonca Vuslateri Shakespeare oynamalı

Devamını Oku
17.12.2024
Özdemir Nutku anlatıyor

Özdemir Nutku anlatıyor

Devamını Oku
03.12.2024
Ankara’da tiyatronun renkleri

Ankara’da tiyatronun renkleri

Devamını Oku
19.11.2024
Festivalde üç Shakespeare oyunu

Festivalde üç Shakespeare oyunu

Devamını Oku
05.11.2024
‘Öteki’nin dramı

‘Öteki’nin dramı

Devamını Oku
22.10.2024
Ankara’da yeni bir tiyatro şenliği

Ankara’da yeni bir tiyatro şenliği

Devamını Oku
08.10.2024
Ateş Kuşu Semiha Berksoy

Ateş Kuşu Semiha Berksoy

Devamını Oku
24.09.2024
Tiyatromuzun belleği: Türkiye Tiyatro Vakfı beş yaşında

Tiyatromuzun belleği: Türkiye Tiyatro Vakfı beş yaşında

Devamını Oku
10.09.2024
Müşfik Kenter’i anarken...

Müşfik Kenter’i anarken...

Devamını Oku
27.08.2024
Genco’ya mektup

Genco’ya mektup

Devamını Oku
13.08.2024
Nilüfer Kent Tiyatrosu ile Daltabanlar ayrı düştü

Nilüfer Kent Tiyatrosu ile Daltabanlar ayrı düştü

Devamını Oku
30.07.2024
Hocamız Sevda Şener’i yitireli 10 yıl oldu

Hocamız Sevda Şener’i yitireli 10 yıl oldu

Devamını Oku
16.07.2024
Tiyatromuzun modernleşme süreci İngilizcede

Tiyatromuzun modernleşme süreci İngilizcede

Devamını Oku
18.06.2024
Nâzım’ın Ferhat ile Şirin’i

Nâzım’ın Ferhat ile Şirin’i

Devamını Oku
04.06.2024