Kazanmak için doğru zaman ne?
Türkiye’de hatırı sayılır bir yatırımcı sayısı var. “Bir dikili ağacın olsun” diktesiyle büyütülen bir toplum olarak, ev alma fikri -alamasak da bilincigenlerimize işlemiş durumda. Bir yandan da Türkiye’de herkes hızlı ve büyük para kazanma telaşında. Algılar bu konuda çok açık. Nerede fırsat gibi sunulan bir kazanma ihtimali olsa orada kuyruk oluşturuyoruz. Bu dünyanın çoğu yerinde böyle aslında. Ama bizde tuhaf olan şu ki, kimse kendisini aslında yatırımcı olarak görmüyor. Yatırımcı dediğiniz zaman mutlaka altı sıfırlı tutarlarla alışveriş yapan birileri var aklımızda. Oysa yatırımcı dediğimiz kişi, parasını değerlendirmek, para kazanmak için alım yapan kişidir. Yani siz kirada oturuyorsanız ve yine de kiraya vermek için ev alıyorsanız bile siz bu sektörde bir yatırımcısınız. Bence bu durumda kötü bir yatırımcısınız, eklemeden geçemeyeceğim.
Yatırımcı olduğunuzun farkına varırsanız...
Bu tespiti kendiniz için yapmanız çok önemli. Siz eğer “aslında” bir yatırımcı olduğunuzu fark ederseniz, aldığınız mülk için bir satış kurgusu yaparsınız. Eğer o gayrimenkulü adınızı koymadığınız bir zamanda satmayı düşünüyorsanız, “nasıl olsa ev benim biraz değer kazansın da istediğim zaman satabilirim” derseniz, peşinen söyleyeyim; iyi ihtimalle kazandığınızdan kaybedersiniz. Bir mülkü oturmak için almıyorsanız, sadece kira geliri için aldıysanız bile o gayrimenkul için bir satış hedefi koymalısınız. Çünkü yaşlı binalarda kira geliri zamanla azalır. Eğer bir projeden ev alıp kiraya verdiyseniz, projeler eskir.
Paranızın değer kaybetmemesi için mülkünüz için mutlaka bir satış bedeli ve süresi belirleyin.
Ne zaman satalım?
Bir projeden ev aldıysanız, normal koşullar altında, proje teslimatından altı ay öncesiyle altı ay sonrası fiyatlarının en yüksek oranı yakaladığı zamandır. Normal koşullar nedir? Eğer projenizin yanında o lokasyona çok değer katacak yeni bir proje geliştirilmiyorsa, eğer projeniz için marka değerini çok yükseltecek bir yatırım yapılmıyorsa, projenizin en değerli olduğu zaman bu dilimdir. Gayrimenkulünüz değerini bulduğu andan satarsanız, kazancınızı maksimize etmiş olursunuz ve yine bu parayı topraktan bir projeye yatırabilirsiniz.
Topraktan satılan bir projeden ev almadınız, bitmiş bir projeden veya münferit bir binadan bir daire aldınız. O zaman bu konutun yaşı sizin için ilk kriter. Eğer kentsel dönüşüme girebilecek bir yerden bahsetmiyorsak ya da çevresindeki bütün binaların yenilendiği ve sadece sizin binanızın eski kaldığı bir durum yoksa ortada o zaman en doğru zaman, aynı satış bedeliyle daha yüksek kira getiren bir ev bulduğunuz zamandır. Diyelim aynı fiyata daha yüksek getirili bir yer buldunuz. O zaman da konut sektörünün en yüksek sezonu yaşadığı zamanlarda satış yapmaya çalışın. Eylül-Kasım, Mart-Haziran ayları sektörün en yüksek sezonlarıdır.
Türkiye’de iyi yatırım 144-216 ay arasında kendini amorti eder. Bu süreç lokasyona, projeye göre değişir.
İster 25 bin liraya bir arsa alın, ister 250 bin liraya bir ev ister 1milyon Avroya bir villa eğer kendi oturumunuz için bu evi/arsayı kullanmayacaksanız, siz bir yatırımcısınız. O zaman henüz alım gerçekleşmeden planınızı yapmalısınız. Emin olun, gayrimenkulunuzu sadece doğru zamanda satarak yatırımınızın yüzde 20’si tutarına kadar daha kazançlı bir satış yapabilirsiniz. Benden söylemesi.
